Sau khi nắm được thông tin báo chí phản ánh, UBND huyện Quảng Ninh đã lập đoàn kiểm tra giao phòng Nông nghiệp & PTNT huyện Quảng Ninh phối hợp với phòng Tài chính - Kế hoạch và UBND xã An Ninh làm việc với Hợp tác xã SXKD DVNN - XD Hoành Vinh (HTX Hoành Vinh) và Hợp tác xã SXKD DVNN Thống Nhất (HTX Thống Nhất) để xác minh vụ việc.
Theo báo cáo số 64/BC-NN của phòng Nông nghiệp & PTNT ngày 16/8 nêu rõ, các khoản phí mà HTX Hoành Vinh và Thống nhất thu đều được các kì Đại hội thành viên nhất trí thông qua. Tuy nhiên, các đoạn bờ vùng nội đồng không thuộc thẩm quyền quản lý của hai HTX này nên đề nghị các HTX chấm dứt việc thu tiền thuê bờ vùng, đóng góp sỏi của các hộ chăn nuôi.
Tại buổi làm việc các bên liên quan tập trung làm rõ ba nội dung, gồm: thu tiền của các hộ dân có máy cày, máy gặt; thu phí đồng vịt; thu phí đồng cỏ của các hộ chăn nuôi.
Về các khoản tiền thu của các hộ dân có máy cày, máy gặt ra đồng sản xuất HTX Hoành Vinh và Thống nhất thu phí dịch vụ lần lượt là 5.000 đồng và 10.000 đồng/máy/sào. Lý do mà các HTX đưa ra là nhằm phục vụ việc bơm, điều tiết nước trên ruộng tạo điều kiện thuận lợi cho máy sản xuất, phân ruộng lập danh sách các hộ cần thuê máy, thu tiền của các hộ làm ruộng đưa cho chủ máy.
Về khoản thu phí đồng vịt, hàng năm sau mỗi vụ sản xuất HTX Hoành Vinh cho các hộ dân thuê đồng để nuôi vịt. Mỗi năm HTX Hoành Vinh thu được khoảng 60 triệu đồng. Số tiền này được HTX Hoành Vinh lý giải sử dụng vào việc tu bổ bờ vùng, bờ thửa, nạo vét kênh mương thủy lợi...
Đối với phí đồng cỏ, HTX Hoành Vinh và HTX Thống Nhất không có đồng cỏ để các hộ thuê chăn nuôi trâu, bò. Song trong nội đồng của hai HTX này có nhiều bờ vùng có diện tích tương đương đối rộng. Tận dụng các bờ vùng này trong vụ sản xuất HTX cho các hộ có nhu cầu thuê mặt bờ vùng để chăn nuôi trâu bò. Các hộ thuê phải đóng góp một khoản tiền hoặc đóng góp sỏi để tu bổ mặt bờ, đồng thời các hộ thuê phải có trách nhiệm bảo vệ lúa của người dân hai bên bờ. Sau khi thu hoạch lúa được thả trâu, bò trên các vùng ruộng liền kề.
Theo đó, HTX Hoành Vinh thu trung bình 7 triệu đồng/năm tùy thuộc vào sự thỏa thuận giữa HTX và người dân. HTX Thống Nhất thu cố định từ 50.000 đến 100.000 đồng/con/năm dựa trên số tuổi trâu bò.
Theo HTX Hoành Vinh và Thống Nhất việc cho thuê bờ vùng giúp có thêm kinh phí để làm giao thông, thủy lợi nội đồng, giảm công bảo vệ đồng. Tuy nhiên, các đoạn bờ vùng nội đồng không thuộc thẩm quyền quản lý của hai HTX này nên phòng Nông nghiệp & PTNT đề nghị các HTX chấm dứt việc thu tiền thuê bờ vùng, đóng góp sỏi của các hộ chăn nuôi.
Ông Phạm Trung Đông, Chủ tịch UBND huyện Quảng Ninh, cho biết, sau khi Báo chí phản ánh UBND đã giao cho phòng Nông nghiệp, phòng Tài chính cùng UBND xã kiểm tra và hiện đã có báo cáo.
“Các khoản thu mà hai HTX này thu đều đã được người dân đồng ý. Tuy nhiên, phí đồng cỏ trâu bò là không hợp lý vì diện tích này không thuộc quyền quản lý của HTX nên yêu cầu xã và HTX chấm dứt không được thu tiền nữa. Còn việc mà trả lại cho người dân hay không thì phải kiểm tra lại vì cái này những năm trước cũng đã diễn ra rồi. Sau khi kiểm tra tại xã An Ninh, huyện cũng đã có công văn yêu cầu kiểm tra lại tất cả các xã khác trên địa bàn xem có hiện tượng thu như thế không”, ông Đông cho biết thêm.
Trước đó, như Tiền Phong đã phán ánh việc người dân xã An Ninh muốn đưa trâu bò ra đồng gặm cỏ phải đóng một khoản phí cho HTX gọi là phí đồng cỏ.
Cụ thể, HTX đưa ra mức thu phí đồng cỏ 100.000 đồng/con/năm đối với trâu bò trưởng thành, đối với bê, nghé thu 50.000 đồng/con/năm.
Nếu nhà nào không đóng phí đồng cỏ mà đưa trâu, bò ra thả thì sẽ bị người của HTX xua đuổi. Còn nếu quá trình chăn thả để trâu bò ăn lúa dưới ruộng thì sẽ bị phạt tiền từ 300.000-500.000 đồng.
Không chỉ thuê phí đồng cỏ chăn thả trâu bò, HTX Thống Nhất và Hoành Vinh còn đặt ra khoản thu phí đồng ruộng của gà, vịt. Các hộ dân có xe máy cày, máy gặt lúa muốn ra đồng sản xuất phải nộp phí bảo trì đường bộ 300.000 - 500.000 đồng/1 máy.