Áp dụng chữa bệnh bắt buộc
Ngày 21/12, phiên tòa xét xử vụ án thiệt hại 4.758 tỷ đồng tại Ngân hàng TMCP Dầu khí Toàn Cầu (GPBank) tại TAND Thành phố Hà Nội bước vào phần tranh luận. Theo đại diện VKSND, đủ căn cứ xác định Tạ Bá Long (SN 1955) – nguyên Chủ tịch HĐQT GPBank và Đoàn Văn An (SN 1958) – nguyên Phó Chủ tịch GPBank sở hữu 90% cổ phần ngân hàng (vốn điều lệ năm 2014 là 3.018 tỷ đồng).
Ngoài ra, Long cùng người nhà lập Cty CP Đầu tư Xây dựng và Phát triển Thành Trung - cổ đông góp 58% cổ phần tại Cty Thủ Đô – đơn vị sở hữu tòa nhà Capital Tower (số 109, Trần Hưng Đạo, Hà Nội). Đoàn Văn An và em vợ mình còn sở hữu 75% cổ phần tại Cty Sao Bắc. Ông An còn sở hữu Cty CP Sân gôn Ngôi sao Chí Linh; là Chủ tịch Cty TNHH Đại Lải.
Từ 2009 – 2010, Tạ Bá Long và Đoàn Văn An đã dùng các Cty Thành Trung, Đại Lải và Chí Linh phát hành trái phiếu, bán cho Cty Tài chính CP Điện lực (EVNFinance) được 3.380 tỷ đồng. Số tiền này, các bị cáo dùng 2.611 tỷ đồng để tăng vốn điều lệ GPBank; 255 tỷ đồng cho hoạt động của các Cty Thành Trung, Đại Lải và Chí Linh… Sau đó, Tạ Bá Long và Đoàn Văn An đã thống nhất rút tiền của GPBank để trả nợ cho EVNFinance.
Năm 2011, Tạ Bá Long ký với con rể mình là Hoàng Công Hợp thỏa thuận GPBank mua 58% diện tích tại tòa nhà Capital Tower từ Cty Thành Trung với giá 2.200 tỷ đồng. Việc này trái quy định bởi Thành Trung chưa được Cty Thủ Đô (chủ sở hữu tòa nhà) chia cho diện tích sử dụng ứng với 58% cổ phần.
Đáng chú ý, quá trình điều tra, bị can Hoàng Công Hợp có biểu hiện tâm thần nên được CQĐT ra quyết định đình chỉ. Năm 2016, VKSND Tối cao đã áp dụng biện pháp chữa bệnh bắt buộc với Hợp.
Tiếp đó, Tạ Bá Long ký với Nguyễn Ngọc Nam – nguyên GĐ Cty Sao Bắc hợp đồng xây dựng kinh doanh dự án “Trung tâm thương mại, văn phòng và nhà ở An Khánh Sao Bắc GPBank”. Theo hợp đồng, GPBank chuyển 1.700 tỷ đồng cho Sao Bắc. Tuy nhiên, đến nay chính quyền Thành phố Hà Nội chưa thụ lý bất kỳ văn bản nào liên quan dự án này.
Thiệt hại 4.758 tỷ đồng
Tổng cộng 2 hợp đồng trên, GPBank đã thiệt hại 3.900 tỷ đồng tiền gốc và 858 tỷ đồng tiền lãi, đến nay mới thu hồi được một phần. Vì vậy, người giữ quyền công tố đề nghị tòa tuyên tất cả các bị cáo phạm tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Trong đó, Tạ Bá Long và Đoàn Văn An giữ vai trò chính, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng nên cần áp dụng hình phạt cách ly thời gian dài. Các bị cáo còn lại là cấp dưới, thực hiện chỉ đạo của Long và An, không được hưởng lợi nên cần áp dụng hình phạt tù nhẹ hơn.
Kiểm sát viên đề nghị, HĐXX áp dụng hình phạt 13 – 14 năm tù cho Đoàn Văn An; 7 - 8 năm tù với Tạ Bá Long. Các bị cáo Phạm Quyết Thắng – nguyên TGĐ GPBank và Nghiêm Tiến Sỹ – nguyên Phó TGĐ GPBank cùng mức án 5 – 6 năm tù; Nguyễn Anh Dung – nguyên Kế toán trưởng GPBank nhận 4- 5 năm tù; Nguyễn Ngọc Nam – nguyên GĐ Sao Bắc nhận 3 – 4 năm tù. Về phần dân sự, kiểm sát viên cho rằng cần ghi nhận việc Tạ Bá Long và Đoàn Văn An đã và đang khắc phục hậu quả của vụ án, đề nghị tòa tuyên theo quy định của pháp luật.
Tiếp đó, các luật sư đề nghị tòa giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo vì cho rằng thời điểm phạm tội, các bị cáo chịu áp lực tăng vốn điều lệ một cách nhanh chóng; các bị cáo được Thống đốc khen thưởng … Trước đó, Đoàn Văn An cũng khai, từng có đơn vị muốn hợp tác, nâng vốn điều lệ của GPBank lên 9.000 tỷ đồng. Như vậy, việc ký hợp đồng trị giá 2.200 tỷ đồng và 1.700 tỷ đồng trên sẽ không sai quy định. Tuy nhiên, việc nâng vốn không thực hiện được vì nhiều lý do.
Hôm nay (22/12), tòa tiếp tục phần tranh luận.