Trường hợp nào phải thỏa thuận với dân khi thu hồi đất?

Gia đình tôi đang sử dụng hơn 100m2 đất ở, nhưng nay một doanh nghiệp nhà nước lại muốn giải toả lấy đất của gia đình tôi và một số hộ xung quanh. Lý do là doanh nghiệp muốn mở rộng lối vào khu xây dựng nhà máy xử lý rác thải của họ. Chúng tôi chưa đồng ý, vì giá tiền họ trả cho chúng tôi rất thấp, họ liền “bắn” tin: Sẽ cho máy xúc , máy ủi san phẳng đất và thuê đầu gấu, con nghiện “hỏi thăm” từng nhà. Xin hỏi: Trường hợp nào thì chủ đầu tư phải thỏa thuận với người dân có quyền sử dụng đất?

Luật sư Lê Viết Phương - Văn phòng Luật sư Hồng Khang (Hà Nội) trả lời:

Theo nội dung trình bày của bạn thì có thể hiểu rằng trường hợp gia đình bạn và các hộ xung quanh không thuộc trường hợp nhà nước thu hồi đất để sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế qui định tại khoản 1 mà thuộc trường hợp qui định tại khoản 2, điều 40 Luật Đất đai 2003. Cụ thể: “Đối với dự án sản xuất, kinh doanh phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được xét duyệt thì nhà đầu tư được nhận chuyển nhượng, thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất của các tổ chức kinh tế, hộ gia đình, cá nhân mà không phải thực hiện thủ tục thu hồi đất”.

Như vậy, chủ đầu tư muốn thực hiện dự án của mình thì phải đáp ứng các điều kiện:

- Dự án phải phù hợp với qui hoạch sử dụng đất. Việc mở rộng dự án phù hợp với qui hoạch, được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận bằng văn bản.

- Sau khi được giới thiệu địa điểm, chủ đầu tư và người sử dụng đất thỏa thuận theo hình thức chuyển nhượng, cho thuê, góp vốn bằng quyền sử dụng đất và làm thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất đối với trường hợp thay đổi mục đích sử dụng đất (khoản 2, điều 28 Nhgị định 69/2009/NĐ-CP ngày 13-08-2009 của Chính phủ).

Trong trường hợp chưa thỏa thuận được giá chuyển nhượng với chủ sử dụng đất và làm thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo qui định nêu trên thì chủ đầu tư chưa có quyền thực hiện việc phá dỡ nhà ở, công trình trên đất nhà bạn cũng như các hộ xung quanh.

Nếu doanh nghiệp có hành vi mà bạn cho rằng xâm phạm đến quyền sử dụng đất hợp pháp của mình thì bạn có thể yêu cầu chính quyền địa phương can thiệp để bảo vệ quyền của chủ sử dụng đất.