Một tài liệu do Xinhua công bố mới đây phác thảo kế hoạch 5 năm đầy tham vọng do Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc và Văn phòng Chính phủ Trung Quốc ban hành. Theo kế hoạch, Tân khu Phố Đông sẽ được cấp thẩm quyền mới để phát triển thành một trung tâm quốc tế. Sẽ có hệ thống hòa giải thương mại theo tiêu chuẩn quốc tế và thủ tục hải quan thuận tiện. Việc quản lý chuỗi cung ứng được cải thiện sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho dòng hàng hóa lưu thông tự do hơn thông qua các cơ sở cảng mới được xây dựng và các khu thương mại tự do gần đó cũng như Sân bay Quốc tế Phố Đông Thượng Hải. Các cơ sở giáo dục mới sẽ có quyền sở hữu trí tuệ đặc biệt cho hoạt động nghiên cứu và phát triển.
 |
Du khách xếp hàng mua cà phê giảm giá bằng đồng nhân dân tệ kỹ thuật số ở Bắc Kinh ngày 7/9/2021. Ảnh: Bloomberg |
Theo kế hoạch, các cơ sở giáo dục và y tế đẳng cấp thế giới sẽ thu hút nhân tài nước ngoài từ các quốc gia hợp tác trong Sáng kiến Vành đai - Con đường của Trung Quốc theo chế độ thị thực đặc biệt. Những đổi mới này được cho là sẽ cung cấp nền tảng sôi động cho các ứng dụng mới của đồng nhân dân tệ kỹ thuật số. Kế hoạch bao gồm “Thí điểm sử dụng đồng nhân dân tệ kỹ thuật số trong thanh toán thương mại, thanh toán thương mại điện tử, giao dịch các-bon, giao dịch năng lượng xanh và các lĩnh vực khác, đồng thời chuẩn hóa và mở rộng các kịch bản ứng dụng của đồng nhân dân tệ kỹ thuật số trong việc sử dụng quỹ tài chính”, Xinhua đưa tin.
Tháng 10/2019, Ngân hàng trung ương Trung Quốc tuyên bố sẽ phát hành nhân dân tệ kỹ thuật số, trước mắt vẫn liên kết với tài khoản mở tại ngân hàng thương mại, nhưng sau đó có thể tách khỏi hệ thống ngân hàng, China Daily đưa tin. Như vậy, không chỉ người dân Trung Quốc mà du khách nước ngoài tới Trung Quốc, không cần có tài khoản mở tại ngân hàng nước này, vẫn có thể tiếp cận hệ thống nhân dân tệ kỹ thuật số để mua bán hàng hóa, dịch vụ. Tháng 4/2020, Trung Quốc bắt đầu thử nghiệm nhân dân tệ kỹ thuật số ở 4 đô thị. Đến tháng 4/2021, việc thử nghiệm được mở rộng ra 6 thành phố khác.
Tài liệu viết rằng, đến năm 2027, “sẽ đạt được tiến bộ đột phá trong đổi mới thể chế, và sẽ đạt được kết quả đáng kể trong việc xây dựng hệ thống thị trường tiêu chuẩn cao và hệ thống kinh tế mở cấp cao mới”. Trung Quốc đang nhanh chóng phát triển các trường hợp sử dụng cho đồng nhân dân tệ kỹ thuật số, tạo ra sự tích hợp với một số ngân hàng nước ngoài. Cụ thể, đã sử dụng đồng nhân dân tệ kỹ thuật số cho các giao dịch vàng và dầu khí trên các sàn giao dịch Thượng Hải.
Ưu điểm
Ngân hàng trung ương Trung Quốc tuyên bố rằng, mục tiêu phát hành nhân dân tệ kỹ thuật số là thay thế một phần tiền mặt (không thay thế tiền gửi ngân hàng, các nền tảng thanh toán do tư nhân quản lý). Nhân dân tệ kỹ thuật số có thể được dùng để giảm rửa tiền, đánh bạc, tham nhũng và tài trợ cho khủng bố, đồng thời có thể tăng hiệu quả giao dịch tài chính. Ngân hàng trung ương Trung Quốc cũng tuyên bố rằng, cơ quan chức năng sẽ hạn chế theo dõi các cá nhân liên quan giao dịch nhân dân tệ kỹ thuật số, tạo cho họ độ ẩn danh tương đối, ẩn danh có kiểm soát.
Theo Ngân hàng trung ương Trung Quốc, sẽ kiểm soát chặt nhân dân tệ kỹ thuật số để giá trị luôn tương đương so với tiền giấy, tiền xu, không lên xuống thất thường quá mức như các đồng tiền mã hóa (Bitcoin, Ethereum…), không để xảy ra tình trạng đầu cơ cũng như làm giả. Trước mắt sẽ đặt mức trần cho số tiền nhân dân tệ kỹ thuật số mà một người có thể nắm giữ. Sau đó, khi lưu thông thông suốt, tính an toàn, riêng tư của người sở hữu được bảo đảm, sẽ phát hành nhân dân tệ kỹ thuật số theo năng lực tài chính thực tế của người dân (kiểu như đổi tiền).
Một phó thống đốc Ngân hàng trung ương Trung Quốc nói: “Mục tiêu của phát hành nhân dân tệ kỹ thuật số không phải là thay thế USD hoặc các loại ngoại tệ khác”. Trước đó, Bộ trưởng Tài chính Mỹ và Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ nói rằng, họ đang nghiên cứu tác động của các loại tiền kỹ thuật số như nhân dân tệ kỹ thuật số và cách thức tác động của chúng đối với USD. Một số quan chức Mỹ bày tỏ lo ngại rằng, nhân dân tệ kỹ thuật số sẽ làm suy yếu năng lực của Mỹ trong việc giám sát, kiểm soát hệ thống tài chính toàn cầu thông qua “vũ khí hóa USD” như trừng phạt kinh tế, và thông qua tiếp cận riêng vào hệ thống thanh toán toàn cầu SWIFT, Bloomberg đưa tin. Theo Viện Clingendael (trụ sở tại Hà Lan), tiền kỹ thuật số như nhân dân tệ kỹ thuật số cũng đe dọa vị thế đang lên của đồng euro.
Theo nhiều chuyên gia phương Tây, nhân dân tệ kỹ thuật số có thể đem lại cách thức giao dịch quốc tế mới rẻ hơn, thực tế hơn, không còn phụ thuộc vào hệ thống tài chính toàn cầu do Mỹ dẫn dắt. Nhân dân tệ kỹ thuật số có thể được áp dụng trước tiên với các quốc gia có quan hệ tốt với Trung Quốc như nhiều nước ASEAN, châu Phi, châu Mỹ Latin, các quốc gia và vùng lãnh thổ có nhiều hoạt động xuất nhập khẩu và đầu tư liên quan Trung Quốc.
