Trung Quốc mở cửa trở lại: Mở ra cơ hội lớn cho nông sản

Sầu riêng sẽ là nông sản xuất khẩu mang lại kim ngạch lớn khi Trung Quốc mở cửa. Ảnh: Cảnh Kỳ

Sáng 1/1, khác với không khí như mấy năm gần đây, sau lễ chào cờ đón năm mới, các lực lượng hải quan Cửa khẩu Kim Thành (Lào Cai) khẩn trương vào vị trí, tập trung cao độ giải quyết thủ tục cho các DN xuất - nhập khẩu. Chỉ sau 20 phút mở cửa khẩu, những xe chở nông sản đầu tiên của Việt Nam đã được thông quan sang Trung Quốc và ngược lại, dòng xe chở hàng từ Trung Quốc cũng thông quan vào Việt Nam.

Đại diện Công ty TNHH Xuất - Nhập khẩu Việt Hiếu chia sẻ, rất vinh dự khi có xe hàng đầu tiên xuất khẩu Trung Quốc qua Cửa khẩu Kim Thành ngay trong sáng đầu tiên của năm mới 2023. Trong ngày 1/1, công ty đã xuất sang Trung Quốc 150 tấn chuối xanh Mường Khương và Bát Xát (Lào Cai). Mọi thủ tục đều được giải quyết nhanh gọn so với trước nên tốc độ lưu thông hàng hóa diễn ra rất nhanh.

Sau 2 tiếng đồng hồ, lực lượng chức năng tại Cửa khẩu Kim Thành đã làm thủ tục thông quan cho 17 xe nông sản (chuối, chôm chôm, thanh long, ván bóc) trọng lượng 510 tấn xuất sang Trung Quốc và 22 xe hàng nhập khẩu với trọng lượng hơn 600 tấn.

Ông Nguyễn Thế Hùng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cửa khẩu Lào Cai cho biết, việc Trung Quốc thông báo gỡ bỏ xét nghiệm COVID-19 đối với hàng hoá nhập khẩu là tin vui với lực lượng chức năng tại cửa khẩu và cả cộng đồng DN đều mong chờ.

Theo ông Hùng, sau hơn 2 năm Trung Quốc siết chặt kiểm dịch hàng hóa, hoạt động xuất nhập khẩu rất ảm đạm; những ngày đầu thực hiện, tốc độ thông quan chậm khiến cửa khẩu luôn xảy ra tình trạng ùn tắc, cả cán bộ và DN đều vất vả xử lý.

“Ngày 30/12/2022, Trung Quốc đã thử nghiệm cho lái xe Việt Nam trực tiếp điều khiển xe chở hàng sang thẳng Trung Quốc thay vì để lái xe Trung Quốc tiếp nhận tại Cửa khẩu Kim Thành. Trung bình mỗi ngày có 300 phương tiện xuất -nhập khẩu hàng hóa qua Cửa khẩu Kim Thành”, ông Hùng cho hay.

Theo Chi cục Hải quan Lào Cai, trong 2 ngày đầu năm 2023, đơn vị đã làm thủ tục thông quan cho lượng lớn hàng hóa xuất khẩu, tổng kim ngạch đạt 1,85 triệu USD. Hàng xuất khẩu chủ yếu: tinh dầu quế, chuối, dưa hấu, sắn lát khô, phích nhựa, lạc nhân khô, hoa cúc tươi, thanh long, gỗ ván bóc…

Trong khi đó, chiều nhập khẩu có 115 tờ khai, tổng kim ngạch hơn 1,1 triệu USD. Đại diện Cục Hải quan Lạng Sơn cho rằng, việc Trung Quốc tháo dỡ các biện pháp chống dịch sẽ tạo thuận lợi cho DN cả hai nước trong xuất nhập khẩu, giúp hoạt động trở lại sôi động hơn, cắt giảm được chi phí kiểm dịch, thuê tài xế chuyên trách ở khu vực cách ly để chở hàng...

Thời gian qua, ước tính mỗi chủ xe hàng phải chi thêm gần 10.000 Nhân dân tệ (tương đương 30 triệu đồng), do hai bên thỏa thuận, có thể người mua, hoặc người bán chịu, hoặc mỗi bên chịu một phần.

“Đơn vị đang chờ văn bản chính thức từ Trung Quốc, và đã sẵn sàng các phương án để phục vụ tốt nhất công tác xuất nhập khẩu”, vị này cho hay.

Xuất khẩu rau quả dự báo bùng nổ

Việc khơi thông biên giới dịp sát Tết Nguyên đán - khi nhu cầu từ thị trường này ở mức cao nhất, giúp các DN kỳ vọng ngược dòng trong dịp đầu năm.

Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho biết, trong 3 tháng cuối năm, xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc tăng tới hơn 40% so với cùng kỳ năm ngoái, giúp kim ngạch xuất khẩu rau quả Việt Nam năm 2022 đạt gần 3,4 tỷ USD, chỉ giảm khoảng 5% so với mức dự báo giảm 15%.

Theo ông Nguyên, dự báo xuất khẩu rau quả cả năm 2023 có thể đạt 4 tỷ USD, đặc biệt với mặt hàng sầu riêng, nhu cầu nhập khẩu từ Trung Quốc trong mấy tháng qua tăng đột biến, giúp sầu riêng có cơ hội trở thành mặt hàng xuất khẩu tỷ USD của Việt Nam trong 2023.

Ông Trương Đình Hòe, Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam cho biết, năm 2022, dù Trung Quốc siết chặt các điều kiện kiểm dịch, thị trường Trung Quốc - Hồng Kông đã mang về trên 1,8 tỷ USD cho ngành thủy sản Việt Nam (tăng 59% so với năm 2021).

“Trong tháng 12, xuất khẩu sang hầu hết các thị trường đều sụt giảm song thị trường Trung Quốc vẫn tăng 17%, mở ra tín hiệu lạc quan trong thời gian tới khi các biện pháp phòng chống dịch được gỡ bỏ”, ông Hòe cho hay.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến nhận định, Trung Quốc là thị trường tiềm năng với 1,4 tỷ dân, chiếm 19,2% trong cơ cấu thị trường xuất khẩu hàng nông, lâm, thủy sản của Việt Nam nên còn nhiều tiềm năng, dư địa.

“Vừa qua, Thủ tướng rất quan tâm có chỉ đạo liên tục để thúc đẩy tiêu thụ hàng hóa sang Trung Quốc. Tới đây, nhiều sản phẩm nông sản sẽ được đẩy mạnh xuất khẩu chính ngạch nhờ vào việc ký kết các Nghị định thư”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến khẳng định.