Nhiều bệnh nhi bị tắc ruột
Sau nhiều ngày đau bụng âm ỉ, bé gái 5 tuổi chuyển sang tình trạng đau quặn từng cơn, ói ra dịch xanh, bí tiểu, không đại tiện được phải chuyển đến Bệnh viện Nhi Đồng 2 cấp cứu. Qua thăm khám, kiểm tra hình ảnh các bác sĩ phát hiện bệnh nhi bị tắc ruột nên chỉ định phẫu thuật gấp. Ngày 24/5, ê kíp bác sĩ đã mở ổ bụng, mở dạ dày và một phần ở khu vực ruột non lấy ra búi tóc nặng hơn 1kg gây tắc hoàn toàn đường ruột của bệnh nhi.
Tương tự, ngày 27/5 Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố cũng thực hiện cuộc phẫu thuật cho bé gái 5 tuổi, ngụ tại Quận 8, TPHCM lấy ra búi tóc rất lớn ở dạ dày. Phần đuôi của búi tóc còn kéo dài, gây tắc ruột non. Đây là nguyên nhân khiến bệnh nhi bị đau bụng âm ỉ kéo dài, bụng trướng căng, liên tục nôn ói trước khi nhập viện.
Trẻ tự ăn tóc của mình dẫn đến tắc ruột được định nghĩa chung là hội chứng “công chúa tóc mây”. Đó là tình trạng trẻ tự bứt tóc của chính mình để ăn hoặc ăn tóc của người khác. Đặc điểm dễ nhận diện của nhóm trẻ này là phần tóc mai hoặc tóc ở 2 bên thái dương sẽ bị nhổ trọc. Việc ăn tóc kéo dài sẽ tích tụ trong đường tiêu hóa vì con người không có men tiêu hoá chất keratin có trong các sợi tóc nên dẫn tới tình trạng tắc ruột.
Theo y văn thế giới, hội chứng “công chúa tóc mây” tương đối hiếm gặp, tuy nhiên thời gian gần đây các bệnh viện đã tiếp nhận nhiều trẻ nhập viện trong tình trạng nặng. Tính riêng tại Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố đã ghi nhận khoảng 20 trường hợp phải phẫu thuật lấy ra những búi tóc lớn trong đường tiêu hóa cho bệnh nhi.
Vì sao trẻ “thích” ăn tóc của mình?
Theo phân tích của BS.CKII Nguyễn Thị Kiều Tiên, Bệnh viện Tâm thần TPHCM, tự nhổ tóc là một dạng rối loạn hành vi xung động trong tâm thần học có thể gặp ở cả trẻ em lẫn người lớn. Hiện tượng này thường được khởi đầu bằng hành vi tự động sờ, vò tóc rồi bứt từng sợi trong khi đang suy nghĩ, làm việc, học tập.
“Khi mới nhổ tóc, người bệnh sẽ cảm thấy đau nhưng lâu dần sẽ có cảm giác “đã ngứa” dù không bị kích thích bởi những yếu tố gây ngứa như nấm hoặc gàu trên da đầu. Việc này lặp đi lặp lại nhiều lần và hình thành hành vi tự bứt tóc khi cảm thấy cần suy nghĩ, khi căng thẳng, khi cần giải quyết vấn đề hay khi thấy buồn hoặc thậm chí khi thấy rảnh chẳng biết làm gì khác ngoài nhổ tóc” - BS Kiều Tiên nói.
“Những bệnh nhi có hành vi tự ăn tóc kéo dài, tắc ruột và phải phẫu thuật để lấy búi tóc ra khỏi cơ thể vẫn đối mặt với nguy cơ tái tắc ruột nếu không xử lý triệt để nguyên nhân trẻ ăn tóc. Sau khi được phẫu thuật lấy búi tóc, trẻ cần được điều trị bằng thuốc và liệu pháp tâm lý, huấn luyện hành vi để kiểm soát xung động bất lợi của bản thân”. BS Kiều Tiên khuyến cáo
Ở trẻ em, sau khi tự bứt tóc thường có khuynh hướng nếm thử để cảm nhận mùi vị hoặc để xóa dấu tích tóc rụng nhằm tránh bị phụ huynh trách phạt dẫn đến việc các em sẽ lén bứt tóc và tự nuốt tóc của mình. Điều này lâu dần sẽ thành thói quen, lượng tóc ăn vào mỗi ngày nhưng không thể tiêu hóa sẽ tích tụ và kết vào nhau trong đường ruột hình thành búi tóc gây tắc ruột.
Theo BS Kiều Tiên, rối loạn xung động ở trẻ là một quá trình diễn ra trong thời gian dài. Tuỳ theo giai đoạn, phụ huynh có thể nhận ra rối loạn này ở trẻ thông qua một số dấu hiệu như: Trẻ hay vừa ngồi học vừa sờ đầu, hoặc vừa ngồi chơi game vừa sờ chân tóc, xung quanh nơi trẻ nằm hoặc ngồi sẽ có nhiều tóc rụng, khi đưa trẻ khám chuyên khoa da liễu không phát hiện bất thường gây rụng tóc nhưng có những mảng trống đáng ngờ trên da đầu và trẻ thường than đầy bụng.
Hội chứng “công chúa tóc mây” được xem là một rối loạn có liên quan đến stress và việc kiểm soát hành vi xung động. Trẻ mắc hội chứng này cần được đưa khám ở chuyên khoa Tâm lý - Tâm thần để được chữa trị sớm tận gốc, tránh phải giải quyết hậu quả ở phẫu thuật ngoại khoa.
