Nhiều ca sĩ hát sai lời
Người đầu tiên được chọn mặt gửi vàng trình bày ca khúc Xuân yêu thương chính là ca sĩ Kiều Nga, khi ấy là cái tên đình đám của dòng nhạc New Wave được giới trẻ hải ngoại yêu thích.
Ông Lê Đức Cường nhớ lại: “Tôi viết Xuân yêu thương chỉ trong vòng 10 phút, viết vào một tờ giấy và đưa cho Kiều Nga hát. Đây là bài hát độc quyền của trung tâm Người đẹp Bình Dương do tôi sáng lập. Ca khúc phát hành vào tháng 12 năm 1986 nằm trong album Người đẹp Bình Dương 3, tựa đề Dạ vũ Xuân. Tung ra 3 ngày, Xuân yêu thương đã nổi”.
![]() |
Nhạc công Lê Đức Cường và danh ca Hương Lan, tháng 4/2024. Ảnh: NVCC. |
Năm 1986, ông Lê Đức Cường sống tại California (Mỹ). Miền Nam California bấy giờ được coi như thủ phủ nhạc Việt, mọi sinh hoạt âm nhạc đều bắt nguồn từ đây, các trung tâm băng nhạc đều mọc lên từ đây.
Dù là người sáng lập trung tâm Người đẹp Bình Dương nhưng ông Lê Đức Cường khi ấy không có vốn. Ông phải kêu gọi đầu tư từ một trung tâm khác. Bà chủ của một trung tâm băng nhạc nổi tiếng ở California đồng ý rót vốn cho Lê Đức Cường làm nhạc New Wave đang thịnh hành. Vì nghèo nên ông không có khả năng sắm thiết bị chơi nhạc trẻ đắt tiền nên ông chọn 10 ca khúc, trong đó có ca khúc nhạc Pháp kể trên, sau đó thuê một nhạc công người Mỹ đánh.
Khi nghe nhạc công Mỹ chơi 10 ca khúc, Lê Đức Cường giật mình nhận ra ca khúc nhạc Pháp quá hay, chàng nhạc công người Mỹ đánh còn hay hơn bản gốc. Cho nên, ông quyết định giữ lại ca khúc nhạc Pháp, không đưa cho người rót vốn, để làm bài hát độc quyền của Trung tâm do ông sáng lập vì Trung tâm của ông thời điểm ấy đặt mục tiêu làm một cuốn băng nhạc xuân.
Vốn là nhạc công chơi nhạc trong vũ trường nên Lê Đức Cường hiểu nhạc trẻ. Ông cầm bút viết lời Việt cho ca khúc nhạc Pháp, trong 10 phút đã xong. Lê Đức Cường chia sẻ: “Tôi viết lời giản dị, đơn sơ, phù hợp với nhạc trẻ. Tôi tưởng tượng đó là cuộc gặp của chàng trai, cô gái trẻ. Họ đã hứa hẹn, đã trao nhau nụ hôn vào mùa xuân. Câu hát: Khi về đừng quên nghe anh, như lời nhắc nhở của cô gái với chàng trai, em đã trao anh nụ hôn, mong anh hãy nhớ”.
Người viết lời Việt cho ca khúc Xuân yêu thương thấy buồn khi nhiều ca sĩ hát sai lời, chẳng hạn họ hát: “Còn nhớ phút giây gặp gỡ/Mùa xuân muôn hoa sắc hồng…”. Ông đính chính: “Không phải mùa xuân mà là vườn xuân. Cuộc gặp gỡ diễn ra trong vườn xuân”. Hay câu hát khác: “Người đến cho lòng em chợt mở/Muôn hoa thổn thức”. Nhiều ca sĩ lại hát thành: “Người đến cho lòng em chợt mới”. Lê Đức Cường giải thích: “Mở trong câu hát nghĩa là mở lòng. Chàng trai ấy đã mở cửa trái tim, mở cửa lòng của cô gái”.
Không một đồng tác quyền
Nhạc công Lê Đức Cường đã về Việt Nam sinh sống 15 năm nay. Ban đầu, ông sống ở Vũng Tàu, hiện ông đã chuyển về Long An. Thời vàng son của ca nhạc hải ngoại đã qua, Lê Đức Cường là cái tên hoàn toàn vô danh với khán giả yêu nhạc bây giờ. Chỉ có những người làm nghề biết ông là ai. Lê Đức Cường là nhạc công, kỹ thuật viên thu âm, đứng sau cả ngàn ca khúc do Chế Linh, Tuấn Vũ, Ngọc Lan, Hương Lan, Mạnh Quỳnh trình bày.
Ca khúc Xuân yêu thương mang lại thu nhập dồi dào cho nhiều ca sĩ. Ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng từng khoe Xuân yêu thương giúp anh kiếm bộn tiền dịp Tết đến Xuân về. Đến nay, hơn 30 năm đã trôi qua, Xuân yêu thương vẫn vang lên rộn ràng, nhất là dịp Tết. Có điều đáng buồn, người ta cứ vô tư sử dụng ca khúc Xuân yêu thương, ông Lê Đức Cường chưa từng nhận được một đồng tác quyền, thậm chí người ta còn quên đề tên ông với tư cách người viết lời Việt cho ca khúc.
Nhạc công già đã lui về ở ẩn còn chút niềm an ủi: “Ở hải ngoại, vẫn còn có những chương trình ca nhạc sử dụng Xuân yêu thương ghi rõ tên người viết lời Việt. Và những người làm nghề lâu năm ở hải ngoại đều biết điều này”. Cách đây 2 năm, cha đẻ ca khúc Em đã quên một dòng sông, nhạc sĩ Trúc Hồ, có sử dụng Xuân yêu thương cho một chương trình ca nhạc. Từ Mỹ, Trúc Hồ đã liên lạc với Lê Đức Cường để chuyển phí sử dụng ca khúc nhưng nhạc công già từ chối: “Chúng ta là anh em, sao phải nói chuyện tiền”.
Nhạc công già tâm sự: “Bạn tôi nhạc sĩ Trần Quảng Nam, tác giả Mười năm tình cũ: Mười năm không gặp tưởng tình đã cũ/Mây bay bao năm tưởng mình đã quên… cũng có quan tâm đến tác quyền đâu. Ngày xưa làm nhạc được khen là vui rồi. Đến bây giờ khi Internet bùng nổ, lợi nhuận từ ca khúc sinh sôi, người ta mới quan tâm câu chuyện tác quyền. Hiện nay, tôi đã lui về ở ẩn. 70 tuổi rồi, không muốn đôi co những chuyện này”.
Ông còn tiết lộ: “Hồi Covid bùng phát, tôi gặp khó khăn về tài chính, lúc ấy có một người bạn ở Mỹ đã đề nghị mua những ca khúc của ca sĩ Mạnh Quỳnh hát độc quyền cho Trung tâm Người đẹp Bình Dương và cả quyền sở hữu lời Việt bài hát Xuân yêu thương. Tôi đã bán với giá 5.000 USD (khoảng hơn một trăm triệu đồng). Nhưng tôi nghĩ người bạn ấy chỉ muốn cho tôi chút tiền giúp tôi trong lúc khó khăn, bèn nghĩ ra cách này để tôi không áy náy. Bởi cho đến nay, tôi vẫn không thấy anh ấy sử dụng những bài hát đã mua được từ tôi”.