Thủ tướng Hun Sen phản đối mạnh mẽ phát ngôn của ông Lý Hiển Long

Theo Reuters, ông Lý Hiển Long mô tả việc Việt Nam đánh đuổi chế độ Khmer Đỏ của Pol Pot và hỗ trợ xây dựng một chính phủ mới ở Campuchia là “xâm lăng” (invasion) và “chiếm đóng” (occupation), những từ ngữ cả Việt Nam lẫn Campuchia phản đối mạnh mẽ.

Thủ tướng Singapore đưa ra bình luận này trong một đoạn văn tưởng nhớ cựu thủ tướng Thái Lan, tướng Prem Tinsulanonda, người qua đời tháng trước.

Theo lời ông Lý Hiển Long, ông Prem Tinsulanonda là lãnh đạo Thái Lan ở thời điểm Singapore, Thái Lan và các thành viên Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) khác phản đối việc Việt Nam “xâm lăng và chiếm đóng” Campuchia.

 “Tướng Prem cương quyết không chấp nhận sự đã rồi này, và làm việc với các đối tác ASEAN để phản đối sự chiếm đóng của Việt Nam tại các diễn đàn quốc tế”, ông Lý nói trong một bình luận ông đưa lên Facebook.

“Điều này ngăn chặn việc xâm lăng quân sự và thay đổi chế độ được hợp pháp hóa. Nó bảo vệ an ninh của các nước Đông Nam Á khác, và mang tính quyết định hình thành nên dòng chảy của khu vực”.

Trong một bài viết với ngôn từ mạnh mẽ được đưa lên Facebook đêm thứ Năm, ông Hun Sen nói ông lấy làm tiếc một cách sâu sắc về những nhận xét của ông Lý Hiển Long.

“Nhận xét của ông ta phản ánh thái độ của Singapore lúc đó là ủng hộ chế độ diệt chủng và mong muốn chế độ này quay trở lại Campuchia”, ông Hun Sen viết.

Cái mà ông Lý Hiển Long gọi là “cuộc xâm lăng và chiếm đóng Campuchia của Việt Nam” đã chấm dứt sự tồn tại của chế độ Pol Pot, chế độ đã tàn phá đất nước Campuchia trong hơn ba năm, từ 1975 tới 1979 và là nguyên nhân khiến gần 1/4 dân số đất nước bị thảm sát.

Giáo sư Carlyle Thayer (ĐH New South Wales, Australia) nói, ở thời điểm đó, Đông Nam Á bị chia rẽ sâu sắc trong không khí thù địch thời chiến tranh lạnh. Singapore và Thái Lan là thành viên của ASEAN lúc đó gồm 6 thành viên có xu hướng thân phương Tây. Tổ chức này hình thành trong những năm 60 của thế kỷ trước, một phần là để ngăn chặn sự phát triển của chủ nghĩa cộng sản. Khi ấy, chế độ Khmer Đỏ được Trung Quốc chống lưng.

Dự án Diệt chủng người Campuchia tại Đại học Yale (Mỹ) ước tính, 1,7 triệu người Campuchia, tức 21% dân số lúc đó, đã mất mạng dưới thời Khmer Đỏ. Có tài liệu ước tính số nạn nhân thiệt mạng là 2,5 triệu. 

Việt Nam gia nhập ASEAN vào năm 1995 và sau đó bốn năm, Campuchia cũng gia nhập tổ chức này.

“Xúc phạm”

Theo tường thuật của Reuters, ông Hun Sen nói những nhận xét của ông Lý Hiển Long là một sự “xúc phạm đến sự hy sinh của các chiến sỹ Việt Nam, những người đã giúp giải phóng Campuchia” khỏi chế độ diệt chủng tàn bạo Pol Pot.

Ông Lý Hiển Long còn đưa ra những nhận xét tương tự tại một diễn đàn an ninh khu vực tổ chức ở Singapore hồi tuần trước, nói rằng việc Việt Nam “xâm lược” Campuchia đã tạo ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với các quốc gia phi cộng sản ở khu vực.

Hôm thứ Ba, Bộ Ngoại giao Việt Nam nói đã nêu vấn đề về các phát biểu của ông Lý Hiển Long với phía Singapore. “Việt Nam lấy làm tiếc đã có một số nội dung phát biểu phản ánh không khách quan thực tế lịch sử, gây tác động không tốt đến dư luận”, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng nói trong một tuyên cáo.

Đại sứ quán Singapore tại Campuchia không trả lời đề nghị bình luận của Reuters và người phát ngôn của ông Lý Hiển Long cũng vậy.