Theo TS Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), EVFTA được thông qua ở thời điểm chưa từng có tiền lệ, khi virus COVID-19 lan rộng, gây khó khăn cho doanh nghiệp EU. Bên cạnh đó, chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, cùng với các mối quan hệ Trung Quốc - EU, Trung Quốc - Hàn Quốc, Nhật Bản...đang biến động phức tạp.
Điều này dẫn đến nhiều tập đoàn quốc tế tại Trung Quốc có xu hướng dịch chuyển địa điểm kinh doanh, sản xuất qua các nước khác đang hiện hữu. Chẳng hạn, vừa qua Apple tuyên bố chuyển 30% sản phẩm tai nghe không dây sản xuất ở Trung Quốc ở Trung Quốc sang Việt Nam, hay việc Samsung mở rộng sản xuất, tuyển thêm hàng nghìn nhân công. “Hiệp định EVFTA sẽ là một điểm cộng cho Việt Nam trong việc thu hút đầu tư nước ngoài vào thời điểm này”, ông Doanh cho hay.
Bên cạnh đó, dù có thuận lợi nhưng theo ông Doanh, Việt Nam cần lưu ý một số vấn đề khi thu hút FDI từ EU. Cụ thể, lợi thế thu hút FDI của Việt Nam đến từ việc sớm ký kết Hiệp định thương mại tự do (FTA) với EU trong khi các nước cạnh tranh trong khu vực chưa có. Tuy nhiên, lợi thế này chỉ tồn tại trong ngắn hạn bởi định hướng của cả ASEAN và EU sẽ tạo ra một FTA mang tính khu vực giữa hai khối.
PGS.TS Nguyễn Thường Lạng, Viện Thương mại và Kinh tế quốc tế cho rằng, trong 10 hiệp định thương mại tự do Việt Nam tham gia, EVFTA là hiệp định có khoảng thời gian chuẩn bị ngắn nhất kể từ khi được Quốc hội thông qua đầu tháng 6/2020 và có hiệu lực đầu tháng 8/2020. Điều này cho thấy khả năng thích nghi cao với tiền lệ mới của thương mại Việt Nam.
PGS.TS Nguyễn Thường Lạng Theo ông Lạng, khi EVFTA được thực thi, không chỉ thương mại mà dòng vốn đầu tư từ EU vào Việt Nam cũng được gia tăng đáng kể. Những lĩnh vực hấp dẫn DN EU đầu tư vào Việt Nam như công nghiệp sạch, công nghiệp chế biến, chế tạo, công nghệ cao…Bên cạnh đó, các đối tác từ các nước khác cũng có thể chọn Việt Nam làm điểm đầu tư để xuất khẩu sang EU, tận dụng ưu đãi từ hiệp định.
Để tận dụng cơ hội từ EVFTA, theo PGS.TS Nguyễn Thường Lạng, doanh nghiệp cần chuẩn bị nguồn hàng có khả năng đáp ứng tiêu chuẩn EU ổn định và lâu dài, đặc biệt là hàng có lợi thế so sánh cao.
