Đến đây tôi không nhịn được nữa: “Anh lấy quyền gì mà kiểm tra tôi? Nên việc của ai nấy làm”. Hình như anh ta nhận ra lẽ phải nên trở vào lo giải quyết vụ tai nạn.
Một trường đại học mời vị giáo sư danh tiếng về nói chuyện chuyên đề. Hay tin, cơ quan tuyên giáo địa phương cử người đến làm việc với trường đại học về nội dung bài nói chuyện. Tôi hỏi: “Tuyên giáo quan tâm đến chuyên đề này à?”.
Cán bộ tuyên giáo địa phương trả lời: “Chúng tôi kiểm tra để đề phòng những tư tưởng không tốt”. Nhưng vị giáo sư nổi tiếng đi nói chuyện khắp thế giới, tuyên giáo địa phương “kiểm tra” làm sao cho xuể?
Tổ chức từ thiện nọ đề nghị xây dựng cây cầu bê tông ở ấp. Cơ quan Dân vận địa phương nghe tin liền cử cán bộ về làm việc với ấp để “giám sát”. Tôi hỏi: “Dân vận có biết kỹ thuật làm cầu cống hay sao mà giám sát?”. Cán bộ dân vận giải thích: “Giám sát đây là kiểm tra xem có thực sự làm cầu không, hay còn lợi dụng làm điều gì khác để kịp thời ngăn chặn”.
Buồn cười hơn ở phường kia, các cụ hưu trí tổ chức đêm văn nghệ mừng Xuân, hát hò với nhau cho vui vẻ. Cán bộ văn hóa phường được quận chỉ đạo phải “duyệt” trước chương trình của các cụ.
Anh cán bộ văn hóa phường vò đầu bứt tai, tâm sự với tôi: “Các cụ đều bậc cha chú, đương chức là cấp trên của tôi, có người từng dìu dắt tôi trưởng thành, bây giờ tôi duyệt tiết mục văn nghệ vui Xuân của các cụ thì kỳ quá”.
Tôi cười bảo: “Đừng duyệt nữa”. “Trên đã chỉ đạo, không làm không được”, anh cán bộ văn hóa phường nhăn nhó.
Kiểm tra là việc làm cần thiết của cấp trên đối với cấp dưới trong một tổ chức hay trong phạm vi quản lý để thực hiện có hiệu quả một công việc nào đó.
Kiểm tra không thể triển khai tùy tiện giữa đơn vị này với đơn vị khác, ngành này với ngành khác, đặc biệt là người này với người khác. Không cần thiết kiểm tra các hoạt động nhân đạo tự nguyện, hoạt động sáng tạo hay vui chơi giải trí thuộc đời sống dân sự mà pháp luật không cấm.
Những người, những cơ quan hay tự cho phép mình “kiểm tra” người khác, cơ quan khác thực ra là không biết chức trách của mình. Các hoạt động không đúng chức trách chỉ là sự “lăng xăng”, làm rối bận người khác.