Cuối năm 2008, Muntadhar al-Zaidi (sinh năm 1979), phóng viên của đài truyền hình al-Baghdadia của Iraq có trụ sở tại Cairo, Ai Cập, trở thành người hùng trong thế giới Ảrập, trong mắt những người phản đối chiến tranh Iraq. Hành động ném giầy của Zaidi rõ ràng nhằm làm bẽ mặt tổng thống Mỹ, nhưng ông bị bắt, ngồi tù rồi rời Iraq để chữa trị vết thương.
Sau 10 năm, Zaidi trở lại Iraq để tham gia bầu cử quốc hội với ý định chống tham nhũng và đưa những người phát động chiến tranh Iraq năm 2003 ra tòa án quốc tế. Tại trung tâm vận động tranh cử của mình ở vùng Zaafaraniyah phía đông nam Baghdad, Zaidi nói hành động ném giầy của mình không mang tính cá nhân vì gia đình, họ hàng ông không bị binh sĩ Mỹ trực tiếp làm hại. “Các lực lượng chiếm đóng không làm hại gia đình, họ hàng tôi, nhưng họ đã làm tổn hại đất nước chúng tôi, giết người dân chúng tôi”, ông nói.
Zaidi kể rằng, ông tự mình lên kế hoạch ném giầy từ trước vì muốn cho thế giới thấy rằng lời nói của Tổng thống Bush là sai; trước chiến tranh, ông Bush nói người Iraq sẽ ôm hoa đón chào lính Mỹ ở Baghdad. “Tôi tìm kiếm một phản ứng công bằng và đối ngược để nói với Bush và thế giới rằng, người Iraq không tiếp đón sự chiếm đóng bằng hoa, mà bằng sự phản đối, kháng cự và giầy”, Zaidi kể. Ông nói rằng mình bị lực lượng bảo vệ, an ninh bắt giữ rồi hành hạ trong 3 tháng đến khi tòa án Iraq kết án 1 năm tù. Ông thụ án 9 tháng rồi được tha tù trước thời hạn vì có hạnh kiểm tốt.
Zaidi kể rằng, ông từng bị biệt giam 3 tháng, bị đánh bằng roi, bị tra tấn bằng điện, khiến ông bị gãy mũi, gãy răng, nứt xương bàn chân. Zaidi nói rằng, ông cảm thấy bớt đau đớn khi nghĩ đến hàng nghìn người Iraq bị giam giữ không rõ nguyên nhân, bị tù oan, bị tra tấn, bị ép cung… Người Iraq cũng khổ sở vì tình trạng tham nhũng như “thả tội phạm đã bị kết án, những kẻ sát nhân, thành viên al-Qaeda, lực lượng Nhà nước Hồi giáo (IS) vì chúng đút tiền”, ông nói.
Sau khi Zaidi được trả tự do, ông rời Iraq để chữa trị các vết thương rồi thành lập Quỹ nhân đạo al-Zaidi chuyên trợ giúp các nạn nhân của bạo lực ở Iraq. Zaidi đã xuất bản cuốn sách “Lần cuối chào Tổng thống Bush”, kể về những thời khắc dẫn tới việc hành động ném giầy khiến báo chí thế giới lên cơn sốt. Sách được in bằng tiếng Ảrập, tiếng Trung và tiếng Thổ Nhĩ Kỳ.
Zaidi dành phần lớn thời gian của mình ở bên ngoài Iraq, chủ yếu là ở thủ đô Beirut của Li-băng, từ khi được phóng thích năm 2009, nhưng mới về Baghdad để tuyên bố tham gia bầu cử quốc hội Iraq. Với tư cách ứng viên độc lập, Zaidi cam kết đấu tranh quyết liệt với tham nhũng ở Iraq và kêu gọi cải cách toàn diện ở nước này. “Tôi sẽ cầm roi đánh tất cả quan tham, tôi không sợ ai cả. Tôi sẽ là một nhân vật cứng rắn, là cơn ác mộng của bọn chúng”, ông hứa.
Nhiều poster xuất hiện khắp Baghdad in ảnh Zaidi, nhưng không có chi tiết nào gợi nhớ sự kiện ném giầy. “Tôi không sử dụng sự nổi danh đó để thu hút cử tri vì việc tôi từng làm (ném giầy về phía Tổng thống Bush) thuộc về người dân Iraq và thuộc về lịch sử, không phải vì mục đích cá nhân”, ông nói.
Bầu cử quốc hội Iraq sẽ diễn ra vào ngày 12/5 tới; khoảng 7.000 ứng viên sẽ cạnh tranh để giành tổng số 329 ghế trong cơ quan lập pháp nước này. Đây sẽ là đợt tổng tuyển cử đầu tiên từ khi Iraq chiến thắng IS hồi tháng 12 năm ngoái.
