> Nghệ sĩ biểu diễn bị xâm hại quyền lợi, kêu ai?
 |
| Hình ảnh Thái Thùy Linh trong album “Bộ đội”. Ảnh: Nhân vật cung cấp. |
Album Bộ đội gồm các ca khúc nhạc đỏ được phối lại theo phong cách rock có mặt trên thị trường từ giữa tháng 1. Chỉ vài ngày sau đó, các bài hát trong album xuất hiện tràn lan trên nhiều trang web cho phép người sử dụng nghe/tải miễn phí hoặc có tính phí mà không có sự cho phép của Thái Thùy Linh.
Lượng nghe/tải Bộ đội lên đến nhiều trăm ngàn lượt, trong khi số album bán được tính tới tháng 6 vỏn vẹn 300 bản. Thái Thùy Linh cho hay, cô đã mất nhiều thời gian, công sức cũng như số tiền 250 triệu đồng đầu tư cho album này. Ngày 22-6, Thái Thùy Linh tìm đến Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam (VCPMC), ủy quyền Trung tâm bảo vệ quyền lợi.
Sau 3 tháng tiếp nhận vụ việc, VCPMC hai lần gửi công văn đến 8 đơn vị vi phạm nghiêm trọng nhất: nhacvui.vn, nhacso.net, nhaccuatui, mp3.xalo.vn, music.go.vn, showbiz.xzone.vn, mp3.zing.vn và yeucahat.com. Phần lớn các đơn vị sau khi nhận công văn đều có phản hồi, dừng vi phạm và đề nghị thương lượng bồi thường. Dự tính mức bồi thường Thái Thùy Linh đưa ra là 500 đồng cho một lượt nghe/tải.
Vị luật sư đại diện VCPMC cho hay, chưa cần tải, chỉ cần có người nghe trên trang là đã có thể “tính tiền” trang web. Tuy nhiên, người sử dụng cuối cùng (tức người nghe nhạc miễn phí trên những trang web đó) không bị coi là vi phạm. Với gần 700 nghìn lượt nghe/tải trái phép Bộ đội tính đến 25-8, Thái Thùy Linh có khả năng được bồi thường 350 triệu đồng.
Đến nay (12-10), có 3 đơn vị vẫn không phản hồi là showbiz.xzone.vn, mp3.zing.vn và yeucahat.com. VCPMC sẽ gửi công văn lần ba. Nếu các đơn vị này vẫn làm ngơ thì vụ việc sẽ đưa ra pháp luật.
Sau khi hỗ trợ ban đầu về thủ tục pháp lý miễn phí cho Thái Thùy Linh, đại diện VCPMC cho hay, không có chế tài cho mức bồi thường nên đòi bao nhiêu hoàn toàn do Thái Thùy Linh quyết định. Vừa qua, Mỹ Tâm đi tiên phong trong đòi nợ các đơn vị viễn thông tự động bán nhạc của cô làm nhạc chuông, nhạc chờ. Trong lĩnh vực nhạc mạng, có lẽ Thái Thùy Linh là ca sĩ đầu tiên không chỉ nói mà còn hành động để đòi quyền lợi chính đáng cho mình.
VCPMC cho hay, Thái Thùy Linh không phải trường hợp đầu tiên nhờ Trung tâm tư vấn hỗ trợ. Ngoài các nhạc sĩ là đối tượng đương nhiên được VCPMC bảo vệ, trung tâm thường xuyên nhận được đơn thư kêu cứu của nhiều nhạc sĩ, ca sĩ bị vi phạm những quyền liên quan: quyền của người biểu diễn, của người sản xuất…
Riêng với trường hợp Thái Thùy Linh, Trung tâm quyết định nhận ủy quyền vì xét thấy có nhiều đơn vị vi phạm đồng thời cả quyền tác giả - tức chưa làm việc với Trung tâm để trả tác quyền cho các nhạc sĩ. Trong vụ này, mp3.xalo (thuộc Cty Tinh Vân) và showbiz.xzone.vn (VMG) là hai đơn vị vi phạm kép.
Nghị định 47 ban hành 2009 về việc xử phạt hành chính trong lĩnh vực quyền tác giả và quyền liên quan đưa ra mức phạt tối thiểu là 8 triệu đồng. Đại diện VCPMC cho rằng, mức phạt hiện nay chưa mang tính răn đe, không giải quyết triệt để hậu quả vi phạm.
VCPMC cho rằng, vụ của Thái Thùy Linh có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng ý thức tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ, thực hiện nghĩa vụ theo luật định của những đơn vị kinh doanh sử dụng âm nhạc, đồng thời cũng đánh động các cơ quan quản lý rằng đã đến lúc thành lập hội bảo vệ quyền của người biểu diễn. Hiện VCPMC khá dè dặt khi nhận ủy quyền từ phía ca sĩ vì e ngại các nhạc sĩ sẽ thắc mắc: quyền tác giả của nhạc sĩ còn chưa được bảo vệ triệt để nữa là…
Thái Thùy Linh khẳng định sẽ theo vụ việc đến cùng, trong khi vẫn lên kế hoạch ra Bộ đội 2. “Chắc chắn tôi sẽ lại nhờ đến sự tư vấn của VCPMC để việc phát hành album sắp tới đạt hiệu quả tốt nhất,” Thái Thùy Linh nói.
