Tăng quyền lợi cho người tham gia, thụ hưởng bảo hiểm y tế

Ngày 19/10/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định 75/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 146/2018/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn biện pháp thi hành một số điều của Luật BHYT (Nghị định 75).

Là cơ quan tổ chức, thực hiện chính sách BHYT, BHXH Việt Nam đã chủ động, tích cực, trách nhiệm cùng với Bộ Y tế và các Bộ, ngành liên quan trong quá trình xây dựng, tham gia ý kiến sửa đổi, hoàn thiện nội dung dự thảo Nghị định số 75. Với quan điểm luôn tạo thuận lợi cho người tham gia BHYT và đảm bảo cân đối, an toàn quỹ BHYT, nhiều vấn đề bất cập, hoặc cần phải sửa đổi, bổ sung từ thực tiễn đã được BHXH Việt Nam tập trung đề xuất, góp ý nhằm đảm bảo công tác tổ chức, thực hiện chính sách BHYT đạt hiệu quả.

BHXH Việt Nam đề xuất và được đưa vào Nghị định 75 mở rộng quyền lợi thụ hưởng chính sách BHYT của một số nhóm đối tượng, như: Thanh niên xung phong; bổ sung đối tượng tham gia BHYT được ngân sách đóng như người có công, người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại địa bàn các xã mới thoát khỏi vùng khó khăn; tháo gỡ vướng mắc trong thanh toán chi phí khám chữa bệnh; tăng cường các biện pháp quản lý, sử dụng quỹ BHYT… Nghị định 75 đã sửa đổi, bổ sung 10 nội dung và bãi bỏ 4 khoản.

Tăng quyền lợi chi trả BHYT với một số nhóm đối tượng.

Thêm quyền lợi

Nghị định 75/2023 bổ sung 2 nhóm đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng BHXH, gồm: Người dân các xã an toàn khu, vùng an toàn khu cách mạng (hỗ trợ đóng 100%); Người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại địa bàn các xã mới thoát khỏi vùng khó khăn, đặc biệt khó khăn (ngân sách hỗ trợ 70% thêm 36 tháng).

Trong đó, việc ngân sách hỗ trợ đóng BHYT thêm 3 năm với người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại địa bàn các xã mới thoát khỏi vùng khó khăn, đặc biệt khó khăn (theo quyết định của Thủ tướng) rất quan trọng. Hỗ trợ này tạo điều kiện thuận lợi cho mọi người dân, đặc biệt là nhóm yếu thế có cơ hội được tham gia và thụ hưởng chính sách BHYT, qua đó góp phần duy trì, phát triển diện bao phủ BHYT; tạo điều kiện cho người dân có thêm thời gian tích lũy, thoát nghèo tiến tới có thể tự tham gia BHYT.

Nghị định mới cũng bổ sung, nâng mức hưởng khám chữa bệnh với một số nhóm tham gia BHYT, như: Người tham gia kháng chiến và bảo vệ Tổ quốc (từ mức hưởng từ 80% lên 100% chi phí khám chữa bệnh BHYT); Người phục vụ người có công với cách mạng sống ở gia đình (tăng từ 80% lên 95%); Vợ hoặc chồng liệt sĩ tái giá nhưng đang hưởng trợ cấp hằng tháng theo quy định của Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng (được hưởng 95%).

Đơn giản hóa thủ tục hành chính

Quy định mới cũng cho phép người khám chữa bệnh có thể dùng một số loại giấy tờ cá nhân thay thẻ BHYT, như: Căn cước công dân gắn chíp, các giấy tờ chứng minh nhân thân hợp phápm, hoặc giấy tờ đã được định danh điện tử mức độ 2 trên VNeID.

Với trường hợp khám lại, người bệnh BHYT có thể đi khám lại hoặc đặt lịch khám lại tối đa 10 ngày so với ngày hẹn khám lại trên giấy.

Nghị định 75/2023 bãi bỏ quy định về tổng mức thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT của các bệnh viện (áp dụng từ ngày 1/1/2019). Trên cơ sở dự toán được Thủ tướng giao, BHXH Việt Nam giao dự toán chi khám chữa bệnh BHYT cho BHXH các địa phương, dự toán tối đa bằng 90% tổng số dự toán thu BHYT cả nước trong năm. Các cơ sở khám chữa bệnh trên cơ sở dự toán được giao sẽ lập kế hoạch sử dụng kinh phí khám chữa bệnh BHYT trong năm. Việc giao số dự kiến chi này không áp dụng làm căn cứ tạm ứng, thanh quyết toán của cơ sở y tế trong trường hợp vượt số chi dự toán.

Theo quy định mới, các chi phí khám chữa bệnh BHYT trong phạm vi quyền lợi được hưởng và mức hưởng của người tham gia BHYT đã được cơ quan BHXH giám định, sẽ thuộc phạm vi thanh toán của quỹ BHYT. Cơ chế thanh toán theo thực tế các dịch vụ kỹ thuật, thuốc, vật tư y tế… sử dụng cho người bệnh và mức giá theo quy định hiện hành. Các quy định này tạo điều kiện cho cơ sở khám chữa bệnh nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động và bảo đảm quyền lợi của người bệnh BHYT, quản lý, sử dụng quỹ BHYT an toàn, đúng quy định.

Tăng trách nhiệm cơ quan thực thi

Để đảm bảo việc thực thi chính sách, quyền lợi người tham gia cũng như quản lý quỹ BHYT hiệu quả, Nghị định 75/2023 bổ sung quyền và trách nhiệm của các bên liên quan.

Đối với cơ sở y tế, quy định mới cho phép cung cấp thông tin kịp thời khi hệ thống thông tin giám định BHYT phát hiện có gia tăng chi phí khám chữa bệnh BHYT so với các cơ sở cùng hạng, cùng tuyến, cùng chuyên giao. Bổ sung ngày để cơ quan quản lý quỹ kịp thời rà soát, kiểm tra xác minh, thực hiện giải pháp điều chỉnh phù hợp.

Cơ sở y tế cũng được yêu cầu tăng tính tuân thủ các quy định về mua sắm, đầu thầu, đảm bảo cung ứng thuốc, hóa chất, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật y tế có chất lượng, hiệu quả và tiết kiệm. Cơ sở y tế cũng phải rà soát, ban hành kịp thời các quy trình, hướng dẫn chuyên môn, các biện pháp phòng chống lạm dụng, trục lợi quỹ BHYT theo thẩm quyền; thường xuyên tổ chức kiểm tra, rà soát xác minh các chi phí khám chữa bệnh BHYT tăng cao tại cơ sở theo kiến nghị, cảnh báo của cơ quan BHXH và điều chỉnh phù hợp.

Đối với bộ Y tế, phải tăng cường trách nhiệm chỉ đạo các cơ sở y tế tuân thủ quy định của pháp luật về khám chữa bệnh và BHYT, trong mua sắm, đấu thầu thuốc, hóa chất, vật tư y tế. Bộ Y tế cũng có trách nhiệm thường xuyên cập nhật, sửa đổi danh mục, điều kiện, phạm vi, tỷ lệ thanh toán đối với các thuốc, vật tư, dịch vụ kỹ thuật, hàng hóa thuộc phạm vi thanh toán của quỹ BHYT; quy định và hướng dẫn liên thông dữ liệu về kết quả xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh thăm dò chức năng, thông tin khám chữa bệnh nhằm sử dụng tiết kiệm, hiệu quả quỹ BHYT.

BHXH Việt Nam được giao trách nhiệm hoàn thiện hệ thống công nghệ thông tin đáp ứng việc tiếp nhận, giám định và phản hồi kịp thời cho cơ sở y tế về dữ liệu khám chữa bệnh BHYT; bảo đảm chính xác, an toàn, bảo mật thông tin và quyền lợi của các bên liên quan; chủ động rà soát, phát hiện và gửi thông tin cảnh báo kịp thời cho cơ sở y tế về chi phí khám chữa bệnh BHYT tăng cao so với các cơ sở khác cùng hạn, cùng chuyên khoa.

Sau khi Nghị định 75 được ban hành, BHXH Việt Nam đã có các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn BHXH các địa phương chủ động thực hiện các giải pháp như: Phối hợp với các sở, ngành liên quan tham mưu UBND cấp tỉnh trích ngân sách hỗ trợ khi phí đóng BHYT cho nhóm đối tượng ngân sách hỗ trợ…

BHXH Việt Nam cho biết, dự kiến đến hết năm 2023, tỷ lệ bao phủ BHYT ước đạt hơn 93,3% dân số.