 |
Đau lưng cực kỳ phổ biến ở loài người do tiến hóa để đi bằng hai chân. |
Tại sao con người lại bị đau lưng nhiều như vậy?
Jeremy DeSilva, nhà cổ sinh vật học tại Đại học Dartmouth, Mỹ cho biết: “Bởi vì chúng ta đi bằng hai chân. Trước khi con người bắt đầu biết đi thẳng đứng, tổ tiên động vật có vú của chúng ta đã chạy bằng bốn chân trong hàng chục triệu, thậm chí hàng trăm triệu năm. Động vật có vú với hình dạng cơ thể này có một cột sống nằm ngang hoạt động như một cây cầu treo, nâng đỡ thân.
Khoảng 7 triệu năm trước, tổ tiên loài người đã tiến hóa để có tư thế thẳng đứng hơn, DeSilva cho biết. Cột sống của chúng ta trở nên thẳng đứng, cho phép chúng ta di chuyển bằng hai chân. Các chuyên gia không đồng ý về lý do tại sao con người tiến hóa để trở thành hai chân, nhưng một trong những lý thuyết chính là nó đã giúp chuyển từ rừng rậm sang thảo nguyên. Mặc dù sự thích nghi này đã giúp con người phát triển, nhưng nó cũng đi kèm với một sự trả giá.
DeSilva cho biết : “Vì quá trình tiến hóa chỉ có thể hoạt động với các cấu trúc giải phẫu và các dạng tồn tại từ trước, nên chúng ta có xương sống này mà quá trình tiến hóa đã mày mò”. Và nó đủ tốt, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta không gặp vấn đề gì. Sự tiến hóa dẫn đến việc chỉ đủ tốt để tồn tại.”
Bruce Latimer, một nhà nhân chủng học vật lý tại Đại học Case Western Reserve ở Ohio, Mỹ đã mô tả cột sống là một loạt các cốc (đốt sống) và đĩa (đĩa giữa các đốt sống) nằm cân đối chồng lên nhau. Hầu hết mọi người có 24 chiếc cốc và 23 chiếc đĩa này. Dây chằng và cơ giúp ổn định ngăn xếp, nhưng vì nó thẳng đứng nên các đĩa đệm dễ bị trượt.
DeSilva cho biết: “Con người là động vật có vú duy nhất mà chúng ta biết rằng khi chúng ta già đi, chúng ta có thể bị gãy đốt sống tự phát do trọng lượng đó đè lên mỗi đốt sống liên tiếp”.
Đường cong tự nhiên của cột sống con người cũng gây ra các vấn đề. Cột sống cong để cân bằng trọng lượng, cho phép linh hoạt và tránh chặn đường sinh. Nhưng vì sự uốn cong này, mọi người dễ gặp các vấn đề nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như chứng kyphosis (độ cong ra ngoài của cột sống trên) hoặc chứng vẹo cột sống (độ cong bên của cột sống), DeSilva cho biết. Ở mỗi khúc cua, cột sống cũng dễ bị gãy.
Ngồi bàn làm việc cả ngày, không vận động cơ lưng
Cuộc sống hiện đại ở các nước công nghiệp hóa cũng đóng một vai trò. Cơ trung tâm ổn định lưng, nhưng nhiều người có phần giữa yếu. DeSilva nói: “Nếu bạn ngồi ở bàn làm việc cả ngày, cúi gập người và bạn không vận động cơ lưng dưới, thì chúng rất dễ bị căng thẳng”.
Mặc dù có nhiều yếu tố nhưng tiến hóa là thủ phạm chính, DeSilva nói. Xét cho cùng, tổ tiên xa xưa của chúng ta cũng có vấn đề về lưng, theo một nghiên cứu năm 1983 trên Tạp chí Nhân chủng học Vật lý Mỹ.
Tuy nhiên, không phải tất cả các loài hai chân đều bị đau lưng nhiều như con người. Một số loài chim lớn trên cạn, chẳng hạn như đà điểu, có thể đi thẳng bằng hai chi mà không gặp nhiều khó khăn.
DeSilva nói: “Theo những gì tôi biết, đà điểu không phải thường xuyên đến bác sĩ chỉnh hình. Một lý do là xương sống của đà điểu có nhiều đường chéo hơn là chiều dọc, vì vậy nó có thể hoạt động như một cây cầu treo hơn là một tháp cốc và đĩa. Đà điểu cũng có nhiều thời gian hơn đáng kể để phát triển phần lưng hoạt động tốt. Chúng đã đi trước chúng ta khoảng 200 triệu năm”.
