Trước đây, các thầy thuốc cho rằng bệnh lý dạ dày là do sự gia tăng acid dạ dày và suy yếu của lớp chất nhày bảo vệ dạ dày. Chính vì vậy, điều trị chủ yếu sử dụng các thuốc giảm tiết acid dạ dày. Tuy nhiên, sau phát hiện vi khuẩn Hp của bác sỹ người Úc, Barry Marshall vào năm 1983, người ta đã thấy rằng, bệnh lý dạ dày chủ yếu là do nhiễm khuẩn Hp và việc điều trị bệnh dạ dày tập trung vào tìm kiếm và tiêu diệt vi khuẩn Hp bằng các thuốc kháng sinh.
Sau hơn 30 năm phát hiện vi khuẩn Hp, việc điều trị bệnh lý dạ dày đã đạt được những bước tiến vượt trội. Tuy nhiên, không phải ai cũng đã thực sự biết rõ về vi khuẩn Hp. Sau đây là một số những sự thật ít biết về loại vi khuẩn Hp gây Ung thư dạ dày này.
Có nhiều chủng vi khuẩn Hp khác nhau
Cũng giống như nhiều loại sinh vật khác, vi khuẩn Hp có nhiều chủng khác nhau. Trong đó, người ta đặc biệt quan tâm tới các loại vi khuẩn Hp có chứa yếu tố độc tính CagA và VacA vì những chủng Hp đó có khả năng gây Viêm loét dạ dày tá tràng, Ung thư dạ dày cao gấp nhiều lần so với những chủng Hp không có hai gen kể trên. Dựa vào yếu tố CagA và VacA, người ta cũng phân chia thành các khu vực nhiễm Hp trên thế giới. Việt Nam và Nhật Bản nằm trong khu vực nhiễm loại vi khuẩn Hp có chứa CagA và VacA nên chủng vi khuẩn Hp ở Việt Nam có độc tính cao hơn chủng Hp ở các nước châu Âu.
Vi khuẩn Hp cũng bị acid dạ dày tiêu diệt
Acid dạ dày vừa giúp tiêu hóa thức ăn vừa bảo vệ cơ thể khỏi tác nhân gây bệnh
Trước đây, không ai tin rằng vi khuẩn Hp có thể tồn tại được trong môi trường acid khắc nghiệt như trong dạ dày. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã tìm ra loại men Urease của vi khuẩn Hp là yếu tố giúp loại vi khuẩn này tồn tại được trong môi trường acid dạ dày. Về sau này, một số người lại quan niệm rằng, vi khuẩn Hp chỉ tồn tại được trong môi trường acid, đó là quan niệm sai lầm. Trên thực tế, khi người ta tạo ra loại kháng thể ức chế được men Urease của vi khuẩn Hp thì chúng cũng sẽ bị acid dạ dày tiêu diệt dễ dàng như các loại vi khuẩn khác khi đi qua dạ dày vì chúng không còn khả năng trung hòa acid dạ dày.
Vi khuẩn Hp có thể tồn tại ở nhiều nơi trong cơ thể người
Vi khuẩn Hp không phải chỉ tồn tại trong môi trường dạ dày. Các nhà khoa học đã tìm thấy chúng ở trong các mảng bám trên răng, trong các khoang, hốc của cơ thể như khoang miệng, đường ruột… Chính vì vậy, chúng cũng dễ dàng lây nhiễm theo nhiều con đường khác nhau trong đó phổ biến nhất là đường từ miệng – miệng và đường ăn uống.
Vi khuẩn Hp có thể tồn tại trong khoang miệng người bệnh
Không phải ai nhiễm Hp cũng bị bệnh dạ dày và không phải ai bị bệnh dạ dày cũng có vi khuẩn Hp
Nhiều người đi kiểm tra sức khỏe tình cờ phát hiện vi khuẩn Hp trong dạ dày và tỏ ra lo lắng. Tuy nhiên, trên thực tế, không phải ai nhiễm Hp cũng có bệnh dạ dày và ngược lại, không phải ai bị bệnh dạ dày cũng có nhiễm Hp. Vi khuẩn Hp gây bệnh dạ dày trên người phụ thuộc chủ yếu vào hai yếu tố là cơ địa nhạy cảm của người bệnh với vi khuẩn Hp – yếu tố này có tính di truyền nên bạn sẽ dễ dàng bắt gặp một gia đình có nhiều người cùng bị đau dạ dày, và yếu tố nữa là độc tính của chủng vi khuẩn Hp mà người bệnh bị mắc.
Vi khuẩn Hp còn được gọi là vi khuẩn Ung thư dạ dày
Nhiều người nghĩ rằng, vi khuẩn Hp không thể điều trị triệt để nên tìm cách chung sống với bệnh dạ dày và với vi khuẩn Hp suốt đời. Điều đó là không nên bởi có hàng trăm công trình nghiên cứu trên thế giới về khả năng gây Ung thư dạ dày của vi khuẩn Hp. Loại vi khuẩn này cũng đã được tổ chức Y tế thế giới xếp loại vào nhóm tác nhân hàng đầu gây Ung thư dạ dày. Việc điều trị bệnh lý dạ dày có vi khuẩn Hp cần phải tiến hành thật triệt để, không nên chủ quan trong quá trình điều trị.
Trẻ em cũng có thể bị nhiễm Hp
Một số bậc phụ huynh vẫn còn rất ngạc nhiên khi nhận kết quả bệnh lý dạ dày có nhiễm Hp của con mình bởi quan niệm trẻ nhỏ thì không bị bệnh dạ dày và càng không thể nhiễm vi khuẩn Hp. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chỉ ra, tỷ lệ nhiễm khuẩn Hp ở trẻ em trên thế giới nói chung là tương đối cao. Ở Việt Nam, một số điều tra cho thấy có tới khoảng 40% trẻ bị nhiễm khuẩn Hp và số trẻ bị bệnh do nhiễm Hp cũng gia tăng nhanh chóng. Trẻ từ 1-2 tuổi cũng đã có thể bị bệnh do nhiễm Hp. Đây là đối tượng bệnh nhân nhiễm Hp rất khó điều trị do sự hạn chế về khả năng dùng thuốc kháng sinh.
Vi khuẩn Hp dễ dàng kháng thuốc kháng sinh
Sử dụng kháng sinh điều trị các bệnh lý khác trong khi dạ dày đang có vi khuẩn Hp, hoặc không tuân thủ tốt phác đồ điều trị vi khuẩn Hp là hai nguyên nhân phổ biến nhất dẫn tới tình trạng vi khuẩn Hp kháng thuốc kháng sinh. Tỷ lệ người nhiễm Hp trên thế giới rất cao, ở Việt Nam, tỷ lệ này lên tới 70%, chính vì vậy, trong quá trình sử dụng kháng sinh để điều trị các bệnh lý khác nhau nhiễm trùng hô hấp, chúng ta đã vô tình tạo điều kiện cho vi khuẩn Hp kháng lại loại thuốc kháng sinh đó. Việc dễ dãi trong sử dụng kháng sinh của người dân ở các nước đang phát triển cũng là nguyên nhân làm cho tình trạng Hp kháng thuốc ngày càng phức tạp hơn.
Đã có cách chống vi khuẩn Hp kháng thuốc và chống nhiễm vi khuẩn Hp
Lần đầu tiên Nhật Bản tạo ra được loại kháng thể chống vi khuẩn Hp từ lòng đỏ trứng gà
Tại Nhật Bản, người dân được khuyến khích sử dụng loại kháng thể có tên làOvalgenHP hàng ngày để giúp chống lại vi khuẩn Hp, kể cả các chủng Hp đã kháng thuốc, đồng thời phòng chống lây nhiễm vi khuẩn Hp trong cộng đồng. Đối với trẻ em, việc tuân thủ điều trị đúng phác đồ điều trị vi khuẩn Hp là điều hết sức khó khăn do trẻ không hợp tác khi điều trị hoặc đã bị kháng một số loại kháng sinh thông thường.
