Sống lại tinh thần những cô gái mở đường

> Cựu thanh niên xung phong tri ân người đã khuất

Vang lên... tiếng hát mở đường

6h15 phút sáng, chuyến tàu chở đoàn đại biểu TNXP bắt đầu chuyển bánh. Tuy nhiên, trước đó cả nửa tiếng đồng hồ, nhiều TNXP đã có mặt tại Ga Hà Nội. Họ cười vui vẻ, họ trò chuyện, họ bảo với nhau, sắp được trở về nơi ghi dấu ấn cuộc đời, nơi đã để lại một phần máu thịt của họ và đồng đội, và hơn hết là để tri ân những người đã nằm xuống vĩnh viễn, vì nền độc lập, hoà bình cho đất nước và dân tộc.

Vì thế, dù tuổi cao sức yếu, nhiều người vẫn quyết tâm đi. Cô Lương Thị Cự, chân không lành lặn - một vết tích của cuộc chiến, mỗi khi lên tàu đều phải có người dìu bước, nhưng rất hăng hái. Cô bảo, muốn thăm lại chiến trường xưa, nhớ lại những kỷ niệm của chiến trường, như những lần diễn kịch khiến cả người diễn và khán giả rơi nước mắt… Và với cô, trở lại chiến trường xưa, cũng là để tưởng nhớ những đồng đội đã ngã xuống, trong đó, có một người từng say mê giọng hát của cô.

Với Nguyễn Thị Bích Liên, chuyến đi này là dịp để cô hồi tưởng về thời trẻ của mình trải qua những trận chiến khốc liệt, ranh giới mỏng manh giữa sự sống và cái chết. Từ những hoàn cảnh éo le như thế, nhưng đó cũng là lúc cô làm nhiều thơ nhất.

“Chúng tôi đưa bạn ra rừng/ Tiễn người về cõi vĩnh hẳng vô hư/ Tranh thủ pháo sáng đèn dù/ Đêm nay vĩnh biệt bạn về cõi âm..."- Cô Liên xúc động đọc bài thơ viết về một cái chết của đồng đội.

Những hình ảnh của ngày xưa lại hiện về. Những tấm ảnh cũ được lấy từ ba lô chuyền tay nhau. Từ toa tàu, những tiếng hát được cất lên, nhớ về một thời hào hùng đã qua:" "…Bao đêm em đi mở đường, cho từng chuyến xe anh qua, vang giọng hát em ngân nga".

Tri ân những người ngã xuống

Hơn 10 giờ sáng, đoàn Đại biểu có mặt tại Ga Gôi (Vụ Bản, Nam Định) - địa danh gắn với cái chết bi thương của hơn chục TNXP năm 1966. Góp mặt trong đoàn, có cả những người từng hoạt động tại Ga Gôi, từng ở giữa ranh giới giữa sự sống và cái chết.

“Đoàn tàu vừa vào ga được khoảng 15 phút thì máy bay bỏ bom. Nhiều toa tàu bị cháy. Những TNXP chúng tôi ngay lập tức xông vào cứu hàng. Trong đó, có nhiều thùng hoá chất bị vỡ có mùi lạ, dính ướt hết người. Sau này mới biết là thuốc sâu". - Sư cô Thích Diệu Đoán - một cựu nữ TNXP tại Ga Gôi kể lại.

Sau sự việc đó, hầu hết các đồng chí trong đơn vị TNXP tại Ga Gôi bị nhiễm độc, khiến hơn chục người chết. Những người còn sống, cũng chịu nhiều ảnh hưởng, cuộc sống gặp nhiều khó khăn, không gia đình, con cái. Nhiều người đã xuống tóc đi tu... Tại Đài tưởng niệm Ga Gôi, Đoàn Đại biểu TNXP đã đặt vòng hoa, thắp hương và cầu siêu, cho những người đã khuất.

Trong buổi chiều 27-7, đoàn đại biểu TNXP đi tàu vào Thanh Hoá, giao lưu với Hội Cựu TNXP tỉnh, thắp hương, tri ân những người đã mất tại Đài tưởng niệm TNXP, ga Núi Nấp - nơi thấm đẫm máu xương của các TNXP. Tại đây, những ký ức đau thương lại hiện về. Nhiều người khóc rưng rức trước Đài tưởng niệm.