Những trò lố khoe giàu
Gần đây chủ đề sống ảo, thích nổ lại nóng trên cộng đồng mạng khi liên tiếp xảy ra nhiều người dùng mạng xã hội tranh chấp hình ảnh, dùng phần mềm ghép ảnh, ghép mặt với thân hình người khác để khoe vóc dáng... Mới đây nhất, hình ảnh một chiếc iPhone 6s màu vàng hồng bị vỡ, gãy gập được đưa lên mạng nhưng có đến 4 người dùng tài khoản facebook tự nhận là của mình và viết status kêu về sự xui xẻo. Chẳng hạn, một chủ tài khoản viết “đi ngang đường rớt, xe cán ngang, không thốt nên lời”.
“Khoảng cách từ trò đùa đến việc tự tâng bốc bản thân để lợi dụng người khác rất ngắn, không có sự ngăn cách nào ghê gớm. Việc lừa dối tâng bốc bản thân giống như ăn cắp vặt, lúc đầu là cây kim sợi chỉ, sau sẽ đến những tài sản lớn hơn”.
Nhà nghiên cứu Tâm lý Nguyễn An Chất
Thu hút được nhiều bình luận trên các diễn đàn, mạng xã hội là trường hợp hay dùng công nghệ ghép mặt mình với thân hình cân đối người khác của cô gái tên P.Q.T.N. Nhiều bình luận trên mạng còn gọi cô là “thánh sống ảo”, “thánh photoshop”. Mặc dù T.N giải thích album ảnh ghép mặt cô với hình người khác là để cho vui. Cô gái thường dùng ảnh của người khác ghép mặt mình để check-in địa điểm chụp để khoe với bạn bè. Mới đây nhất là việc ghép tấm hình “hôm nay chạy bộ một mình” ghi địa điểm chụp ở Phú Mỹ Hưng.
Cùng với việc mạo nhận, nhiều trường hợp còn dựng lên câu chuyện công phu để khoe cuộc sống điều kiện, người yêu đẹp trai. Trường hợp “lố” nhất được lan truyền trên các diễn đàn là anh chàng khoe đi máy bay “xuống Kuala Lumpur rồi đi xe ô tô tới thủ đô Paris” trong chuyến du lịch tới Pháp. Chủ tài khoản này còn cóp nhặt hình ảnh trên mạng internet để minh họa cho chuyến đi của bản thân và không quên những dòng cảm xúc, như: “Đã xuống tới nơi rồi mọi người ơi. Hình ảnh đã đi qua và A chụp lại để làm kỷ niệm”; “không ngờ ba mẹ mình lại đặt cho mình ghế VIP”. Chuyến đi “ảo tưởng” của anh chàng này càng rõ hơn khi gắn với dòng viết “đón sinh nhật tại Pháp” là bức ảnh có sự xuất hiện của tòa nhà cao tầng nổi tiếng tại TPHCM.
Mất giá trị trong cuộc sống
Nhận định về hành động mượn, ghép hình ảnh trên mạng xã hội, nhà nghiên cứu Tâm lý Nguyễn An Chất cho rằng, đây là vấn đề tâm lý và hành động này của phần nhiều các bạn trẻ thường gắn với mục đích vui đùa, tạo sự tò mò mới mẻ. Còn những trường hợp lặp lại nhiều lần hành động tự tô vẽ tâng bốc bản thân thì không còn là trò đùa. “Đó là sự khoe khoang, lừa dối nhằm thu hút sự chú ý hoặc lợi dụng chiếm đoạt tình cảm, vật chất”. Ông Chất cho hay, khoảng cách từ trò đùa đến việc tự tâng bốc bản thân để lợi dụng người khác rất ngắn, không có sự ngăn cách nào ghê gớm. Việc lừa dối tâng bốc bản thân giống như ăn cắp vặt, lúc đầu là cây kim sợi chỉ, sau sẽ đến những tài sản lớn hơn.
Cũng theo ông Nguyễn An Chất, những người thích khoe khoang, tô vẽ bản thân thường do thiếu kỹ năng sống, không xác định được niềm vui chính đáng trong cuộc sống thực tế; thiếu sự phấn đấu. “Những người có tâm lý thích khoe khoang và tự vẽ cuộc sống có điều kiện trên mạng xã hội dễ mất định hướng về giá trị cuộc sống và mất giá trị bản thân khi sự lừa dối bị lật tẩy. Muốn tạo được sự chú ý, khẳng định được bản thân chỉ có thể bằng trí tuệ, tài năng và sự chân thật”, ông Chất nói.
Nhà nghiên cứu Nguyễn An Chất cũng cho rằng, cộng đồng cần có cái nhìn khách quan, thấu hiểu tâm lý vui đùa, tạo sự mới mẻ của giới trẻ; có trách nhiệm hơn trong việc khen chê trong cuộc sống thực, cũng như bấm “like”, comment trên mạng xã hội.
