Dân cũng đổ xô khai thác lậu titan tại Cát Khánh. Ảnh: V.H. |
Theo Sở Công Thương Bình Định, kể từ ngày 3-10, khi tỉnh ban hành một số văn bản nghiêm cấm việc xuất nguồn titan thô qua đường thủy thì có đến 8 doanh nghiệp (DN) đâm đơn kêu cứu, đề nghị “mở cửa biển”. Các DN cho rằng, những quy định của tỉnh vừa rồi đã khiến họ không kịp trở tay.
Đại diện các Cty CP An Trường An (tận thu titan tại huyện Phù Mỹ), và DN titan Mỹ Tài, cho rằng, họ là những đơn vị tận thu titan, không có nhà máy chế biến tại chỗ buộc phải bán đi nơi khác.
Thực tế nguồn khoáng sản titan trên địa bàn Bình Định không nhiều để tất cả các DN tham gia đều phải đầu tư xây dựng nhà máy chế biến. Quy định vừa rồi của tỉnh là khắt khe, bởi nguồn nguyên liệu thô làm ra không thể bán ra ngoài. Còn bán cho các DN có nhà máy chế biến thì bị ép giá.
UBND tỉnh Bình Định cùng một lúc nhận nhiều ý kiến tố nhau từ các DN, như giá cả mua bán không hợp lý; mất công bằng, thiếu minh bạch trong việc mua bán nguyên liệu thô gây bất lợi cho các DN.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Văn Thắng, Phó GĐ Sở Công Thương, chỉ rõ: “Thời gian qua, một số DN khi được cấp phép không đầu tư thiết bị tuyển tinh mà chỉ đầu tư giai đoạn làm giàu tại mỏ, rồi xuất bán thô ở thị trường nội địa với giá thấp. Một số đơn vị mua vận chuyển bằng đường thủy, đường bộ, đường sắt nội địa nhưng lại xuất sang Trung Quốc trên dưới 200.000 tấn/năm, thất thoát tài nguyên, còn nhà nước không thu được thuế”.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh, ông Hồ Quốc Dũng, khẳng định: Lâu nay địa phương quá dễ dãi với các DN trong lĩnh vực titan. Làm giàu cho bản thân mình, nhưng khi vượt quá giới hạn cho phép lại tập trung “kêu cứu”, gây tranh cãi, khiếu kiện với nhau mà không tự nhận trách nhiệm về mình. Điều này không thể chấp nhận.
Để xảy ra tình trạng lộn xộn trong việc xản xuất, mua bán titan, người dân tranh cướp nguồn titan lậu của nhau phải có sự tiếp tay của các DN. Còn chưa nói đến việc các DN không chấp hành nộp thuế tài nguyên, phí môi trường tại vùng dự án. Theo ông Dũng, sắp tới tỉnh sẽ thu lại vĩnh viễn những giấy phép đã cấp mỏ titan nếu DN không thực hiện nghĩa vụ của mình.