Hoàn thành sứ mệnh tái cơ cấu DNNN
Ra đời cách đây 14 năm, SCIC thành công trong việc thoái vốn, quản trị doanh nghiệp, tìm kiếm nhà đầu tư chiến lược. Vốn nhà nước tại SCIC được bảo toàn và phát triển. Chỉ tiêu kinh doanh tăng trưởng liên tục, năm sau cao hơn năm trước. Lũy kế đến cuối năm 2019, vốn chủ sở hữu của SCIC đạt trên 51.911 tỷ đồng; tổng tài sản 55.828 tỷ đồng; tổng tài sản theo giá thị trường đạt 146.512 tỷ đồng (khoảng 6,2 tỷ USD). So với thời điểm thành lập, doanh thu của SCIC tăng gấp 46,8 lần, lợi nhuận sau thuế tăng gấp 37,1 lần; vốn chủ sở hữu tăng gấp 14,2 lần; tổng tài sản tăng gấp 10,5 lần. SCIC giải ngân trên 28.450 tỷ đồng cho hoạt động đầu tư.
Theo Tổng Giám đốc SCIC Nguyễn Chí Thành, nhiều khoản đầu tư hiện hữu đem lại hiệu quả rất cao cho Nhà nước. Tiêu biểu như thương vụ đầu tư mua cổ phần phát hành thêm của Vinaconex với số tiền 1.600 tỷ đồng. Khoản đầu tư vào Vinaconex giúp đem lại cho SCIC doanh thu trên 4.600 tỷ đồng, lợi nhuận trên 3.000 tỷ đồng sau khi thoái vốn. Khoản đầu tư vào Cty cổ phần Sữa Việt Nam Vinamilk với giá trị 6.700 tỷ đồng. Trong các năm 2016-2017, SCIC bán khoảng 9% cổ phần, thu về cho nhà nước 20.280 tỷ đồng. Giá trị thị trường số cổ phần còn lại của Vinamilk do SCIC nắm giữ lên tới 54.354 tỷ đồng. Khoản đầu tư của SCIC vào CTCP Nhựa Bình Minh với giá trị 96,3 tỷ đồng, đã thoái toàn bộ và thu về 929 tỷ đồng, hiệu quả gấp 10 lần.
Bên cạnh đó, nhiều khoản đầu tư đã thoái vốn, đạt hiệu quả tốt như CMC Telecom, Thủy điện Thác Bà, Gemadept… Nhiều khoản đầu tư hiệu quả cao trong danh mục của SCIC như Ngân hàng Quân đội, Công ty Tư vấn đầu tư và đầu tư Việt Nam.
“Hoạt động đầu tư của SCIC triển khai từng bước, theo hướng thận trọng, đảm bảo định hướng của Chính phủ và tuyệt đối tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành về đầu tư, quản lý và sử dụng vốn nhà nước. Tỷ suất lợi nhuận trên toàn danh mục đầu tư (ROE) trong giai đoạn 2006-2019 đạt 13%”, ông Thành cho biết.
Hướng tới mô hình Quỹ đầu tư Chính phủ
Từ 2020 trở đi, danh mục doanh nghiệp bàn giao về SCIC được dự báo sẽ giảm dần cả về số lượng và giá trị. Trước thực trạng đó, SCIC định hướng chuyển trọng tâm nhiệm vụ sang hoạt động đầu tư kinh doanh vốn. Theo Tổng Giám đốc SCIC Nguyễn Chí Thành, với mục tiêu trở thành “nhà đầu tư của Chính phủ”, hoạt động đầu tư đã, đang và sẽ là một trong hai lĩnh vực hoạt động kinh doanh cốt lõi, quyết định thành công của mô hình SCIC.
Với quy mô, nguồn lực và kinh nghiệm đã tích lũy sau 14 năm hoạt động, SCIC có nhiều điểm tương đồng nhất định với các Quỹ đầu tư Chính phủ (QĐTCP). Khi trở thành QĐTCP, SCIC sẽ tập trung nguồn lực để tìm kiếm, hiện thực hóa các cơ hội đầu tư vào nền kinh tế Việt Nam và các doanh nghiệp trong nước. SCIC định hướng trở thành công cụ đắc lực để Chính phủ phát triển các ngành, lĩnh vực kinh tế trọng điểm đòi hỏi phải có sự tham gia của nhà nước. Việc đầu tư vào thị trường tài chính, cơ sở hạ tầng, năng lượng và các lĩnh vực then chốt của nền kinh tế là hoàn toàn phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của SCIC và được thể hiện xuyên suốt từ khi thành lập đến nay.
“Khi trở thành QĐTCP, SCIC sẽ đóng vai trò là người cung cấp “vốn mồi” để thu hút vốn đầu tư từ khu vực tư nhân và nhà đầu tư nước ngoài. Chúng tôi có hàng loạt lợi thế như uy tín, kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý, đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước. Lợi thế về nguồn vốn, quỹ đất, kinh nghiệm triển khai dự án và kinh nghiệm hoạt động trong nhiều lĩnh vực của các đơn vị thành viên trong danh mục đầu tư của SCIC”, lãnh đạo SCIC cho biết.
Công nghệ cao là một trong các lĩnh vực mà SCIC ưu tiên đầu tư
Để từng bước hướng tới mục tiêu phát triển thành Quỹ đầu tư của Chính phủ, SCIC đang có những nỗ lực trong việc hoàn thiện hệ thống quy chế, quy trình quản trị liên quan đến hoạt động đầu tư. Tiêu biểu như, SCIC thuê đơn vị tư vấn có uy tín xây dựng quy chế, quy trình ra quyết định đầu tư; chính sách và quy trình quản trị rủi ro.
Sau năm 2020: tập trung ngành kinh tế then chốt
Trong giai đoạn 2020-2035, SCIC định hướng đầu tư vào các ngành, lĩnh vực then chốt để tạo động lực, nhân tố mới, lan tỏa cho tăng trưởng của nền kinh tế. Đồng thời, đảm bảo đúng định hướng chiến lược của Đảng và phát huy vai trò của doanh nghiệp nhà nước.
Theo đó, SCIC sẽ đầu tư vào một số ngành, lĩnh vực như công nghệ cao (viễn thông, công nghệ thông tin), kinh tế số (hạ tầng số, hệ thống cơ sở dữ liệu), năng lượng (năng lượng tái tạo, năng lượng sạch), nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, các dự án hạ tầng trọng điểm (hàng không, đường bộ, đường sắt...).
“Hiện nay, SCIC đang tiếp cận, nghiên cứu khả năng đầu tư vào một số dự án trọng điểm của nhà nước có nhu cầu vốn như sân bay Long Thành, đường cao tốc Bắc-Nam, Vietnam Airlines, PVGas, đầu tư mua cổ phần tại một số ngân hàng, doanh nghiệp lớn”, lãnh đạo SCIC cho biết.
Bên cạnh đó, để chuẩn bị nguồn nhân lực, trong thời gian tới SCIC sẽ đẩy mạnh hoạt động đào tạo theo hướng chuyển đổi từ hoạt động quản trị doanh nghiệp sang hoạt động đầu tư kinh doanh vốn. Xây dựng cơ chế tiền lương thu hút chuyên gia trình độ cao về quản lý quỹ đầu tư.
Chỉ đạo về định hướng chiến lược đầu tư của SCIC, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình yêu cầu, SCIC cần có chiến lược đúng, phát triển đúng hướng. SCIC huy động được nhiều nguồn lực theo cơ chế thị trường để góp phần cùng các tập đoàn, tổng công ty tạo nên sức mạnh của kinh tế nhà nước, tạo nguồn lực lớn để phát triển kinh tế xã hội.
“SCIC cần xác định rõ hơn mục tiêu chiến lược trở thành nhà đầu chiến lược chuyên nghiệp của Chính phủ, quy mô tăng vốn cần thiết. SCIC cần nghiên cứu mô hình Quỹ đầu tư lớn của Chính phủ các nước (như mô hình Temasek của Singapore) để có định hướng phát triển lên quy mô lớn, hiệu quả”, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình nhấn mạnh.
Những năm gần đây, số lượng và quy mô tài sản của QĐTCP trên thế giới tăng mạnh. Đến cuối 2019, 89 QĐTCP lớn nhất thế giới đang quản lý số tài sản lên đến 8.400 tỷ USD. Trong đó, hàng loạt quỹ uy tín như Quỹ Hưu trí Chính phủ Na uy (1.186 tỷ USD), Quỹ Đầu tư Cô oét (592 tỷ USD), Temasek (375 tỷ USD)…
Sau khi dự thảo Chiến lược phát triển giai đoạn 2020 - 2025 và tầm nhìn đến năm 2035 được Chính phủ thông qua, SCIC sẽ triển khai một số giải pháp như: Nghiên cứu xây dựng “Đề án chuyển đổi mô hình hoạt động của SCIC sang mô hình của Quỹ Đầu tư của Chính phủ”.
Tổng Giám đốc SCIC Nguyễn Chí Thành
“Với mục tiêu trở thành “nhà đầu tư của Chính phủ”, hoạt động đầu tư đang và sẽ là một trong hai lĩnh vực hoạt động kinh doanh cốt lõi, quyết định thành công của mô hình SCIC”.
Tổng Giám đốc SCIC Nguyễn Chí Thành