Trước đó, tại phiên họp thứ 24, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030.
Để việc triển khai thực hiện Nghị quyết được hiệu quả, kịp thời, đồng bộ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ, các Bộ, ngành, chính quyền địa phương các cấp, trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, chỉ đạo thực hiện 3 nhiệm vụ trọng tâm.
 |
Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường. Ảnh QH |
Trong đó, Chính phủ khẩn trương ban hành Kế hoạch thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025, trong đó xác định cụ thể yêu cầu về lộ trình, tiến độ thực hiện, trách nhiệm của các bộ, ngành có liên quan và của chính quyền địa phương các cấp.
Đồng thời cần đề cao vai trò, trách nhiệm của các cấp ủy đảng, người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo, nghiên cứu, đề xuất phương án, xây dựng đề án, xác định mục tiêu, lộ trình và tổ chức triển khai thực hiện phù hợp với điều kiện, tình hình thực tiễn của địa phương, bảo đảm thực hiện thành công chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã.
Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao phối hợp chặt chẽ với Chính phủ chỉ đạo Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân ở các địa phương thực hiện việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện bảo đảm đúng yêu cầu, tiến độ, hiệu quả.
Tạo thuận lợi tối đa cho quá trình sắp xếp
Đối với Bộ Nội vụ, Bộ Xây dựng và các bộ, ngành liên quan trong quá trình xem xét, tham gia ý kiến, thẩm định hồ sơ đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã, các đề án thành phần cần tiếp tục đơn giản hóa các thủ tục hành chính nội bộ, rút ngắn thời gian xem xét, giải quyết để bảo đảm tiến độ trình Chính phủ, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định; kịp thời hướng dẫn việc thực hiện các công việc có liên quan thuộc phạm vi quản lý ngành, lĩnh vực, tạo thuận lợi tối đa cho quá trình sắp xếp đơn vị hành chính.
Đối với HĐND, UBND cấp tỉnh trong quá trình xây dựng phương án tổng thể sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trên địa bàn cần: Nghiên cứu, xem xét, đánh giá toàn diện phương án sắp xếp để bảo đảm sự tiếp nối của giai đoạn 2023 - 2025 với giai đoạn 2026 - 2030, tránh trường hợp khi xây dựng phương án sắp xếp các đơn vị hành chính trong giai đoạn 2026 - 2030 lại gặp khó khăn do không thể nhập, điều chỉnh với các đơn vị hành chính khác liền kề.
Khi xây dựng phương án sắp xếp các đơn vị hành chính đã được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động cần xem xét, đánh giá toàn diện cả quá trình hình thành, phát triển của các đơn vị hành chính trước khi sắp xếp để có thể kế thừa, tiếp tục phát huy truyền thống của địa phương, hạn chế làm ảnh hưởng đến tâm tư, tình cảm của cán bộ, Nhân dân trên địa bàn.
Đồng thời cần tiến hành rà soát, có giải pháp để điều chỉnh, xử lý dứt điểm các trường hợp đơn vị hành chính có tranh chấp về địa giới hành chính, đơn vị hành chính có địa hình chia cắt, không thuận lợi cho người dân và công tác quản lý của chính quyền địa phương.
Uỷ ban Thường vụ Quốc hội lưu ý, khi lựa chọn, xác định tên gọi của đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp cần lựa chọn tên gọi có ý nghĩa, phù hợp với các yếu tố lịch sử, truyền thống, văn hóa của địa phương; cần lấy ý kiến rộng rãi của Nhân dân, đồng thời có tham khảo ý kiến của các chuyên gia, nhà nghiên cứu văn hóa.
Trong đó, cần ưu tiên sử dụng một trong các tên gọi đã có của các đơn vị hành chính trước khi sắp xếp hoặc tên gọi đã được sử dụng trong lịch sử hình thành, phát triển của đơn vị hành chính.
“Chủ động rà soát, xem xét tạm dừng phê duyệt, thực hiện các dự án đầu tư xây dựng mới, sửa chữa, cải tạo, nâng cấp trụ sở công tại những đơn vị hành chính dự kiến nhập, điều chỉnh vào đơn vị hành chính khác, bảo đảm thực hành tiết kiệm, chống lãng phí”, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu.
