Đà Nẵng từng “phản pháo”
Một điểm đáng lưu ý, kết luận này chỉ rõ Chủ tịch, các Phó chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng, các tổ chức và cá nhân có liên quan (thời kỳ 2003 - 2011) theo phân cấp quản lý cán bộ, đã vi phạm quy định về quản lý sử dụng đất đai liên quan đến việc xác định giá thu tiền sử dụng đất; giảm tiền sử dụng đất phải nộp cho các đơn vị và cá nhân gây thất thu ngân sách hơn 3.400 tỷ đồng (gồm hơn 446 tỷ đồng là số tiền giảm 10% cho các hộ tái định cư; hơn 867 tỷ đồng là số tiền giảm 10% cho các nhà đầu tư; hơn 2.120 tỷ là số tiền UBND thành phố quyết định giá thiếu căn cứ); ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất; cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và gia hạn nộp tiền sử dụng đất sai quy định gây hậu quả rất khó khắc phục.
Có thể thấy, những sai phạm về chuyển nhượng đất đai ở Đà Nẵng hiện nay kéo dài từ nhiều năm về trước. Số tiền hơn 3.400 tỷ đồng, là số tiền thất thoát trong giai đoạn Đà Nẵng phát triển nóng, với chính sách đổi đất lấy dự án. Sau khi có kết luận thanh tra, Đà Nẵng đã có văn “phản pháo” tuy nhiên kết luận này vẫn giữ nguyên.
Theo lý giải của UBND TP Đà Nẵng lúc bấy giờ (2013), việc giảm 10% là hình thức hỗ trợ, khuyến khích các hộ dân giải tỏa nộp tiền vào ngân sách và hỗ trợ lãi vay cho các nhà đầu tư khi chuyển quyền sử dụng đất. Mặt khác, hình thức trên sẽ huy động nhanh nguồn kinh phí vào ngân sách để tái đầu tư phát triển thay vì thành phố phải đi vay với mức lãi suất bình quân thấp nhất là 12%/năm.
Cách làm này của Đà Nẵng xuất phát từ nhu cầu khách quan, thực tiễn của địa phương, trách nhiệm của cơ quan Nhà nước đối với nhân dân, chương trình cải cách thủ tục hành chính và đã phát huy hiệu quả, góp phần rất lớn cho sự thành công của công tác bồi thường, giải tỏa, tái định cư, thực hiện tốt cải cách thủ tục hành chính, tạo sự đồng thuận rất lớn trong nhân dân, giữ vững được môi trường đầu tư. Đây là yếu tố quan trọng trong việc Đà Nẵng liên tục xếp hạng cao về chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI và là địa phương dẫn đầu cả nước về thủ tục hành chính công theo đánh giá của Bộ Nội vụ công bố tháng 5/2012.
Tại buổi họp báo 6 tháng đầu năm 2017, liên quan đến việc này ông Huỳnh Đức Thơ, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng cho biết: Đà Nẵng đã cơ bản khắc phục các khuyết điểm như kết luận của Thanh tra Chính phủ đã nêu. Tuy nhiên vẫn còn một số việc Đà Nẵng đang “bí”, gặp khó khăn trong xử lý.
Cụ thể, ông Thơ cho hay, liên quan đến việc thu hồi số tiền thất thoát do giảm 10% và định giá không đúng mà Thanh tra Chính phủ yêu cầu, việc này khó khắc phục vì lúc đó thành phố cam kết với nhà đầu tư, ký thỏa thuận, hợp đồng, đã tiến hành giao đất, cấp số đỏ. “Tiền trao cháo múc”, chủ đầu tư đã tiến hành thực hiện dự án. Bây giờ định giá lại để thu thêm, hoặc truy lại 10% thì hầu như không có nhà đầu tư nào chịu hết. Do đó, ông Thơ thừa nhận thành phố đang bí việc này. Liên quan các giấy chứng nhận quyền sử dụng Đà Nẵng đất cấp cho các nhà đầu tư với mục đích sản xuất kinh doanh nhưng có thời hạn lâu dài, Thanh tra Chính phủ yêu cầu thu hồi lại, đổi lại để cấp có thời hạn, ông Thơ cho biết đang tiến hành làm, nhưng các nhà đầu tư không chịu, vì ảnh hưởng quyền lợi của họ. Tuy nhiên, khi chủ đầu tư thực hiện việc mua bán, sang nhượng, đổi sổ, Đà Nẵng sẽ thực hiện theo yêu cầu của Thanh tra để cấp lại có thời hạn 50 năm. Theo ông Thơ, toàn bộ những vấn đề này, Đà Nẵng đã báo cáo với Thanh tra Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Nhập nhằng chuyện giảm 10%
Theo quyết định số 8712, ngày 1/11/2007 của UBND TP Đà Nẵng quy định mức giảm tiền sử dụng đất đối với các trường hợp bán nhà và chuyển quyền sử dụng đất theo diện công sản quy định: “đối với nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước do các tổ chức, cá nhân đang thuê ở, khi được UBND TP phê duyệt quyết định bán nhà và chuyển quyền sử dụng đất theo diện công sản, nếu nộp một lần trong vòng 30 ngày kể từ ngày ký quyết định bán thì được giảm 10% tiền sử dụng đất (không giảm tiền nhà). Đối với nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước được UBND TP phê duyệt quyết định bán thẳng hoặc tổ chức bán đấu giá công khai cho các tổ chức, cá nhân không thuộc đối tượng đang thuê nhà, đất thì không giảm 10% tiền sử dụng đất khi nộp tiền sử dụng đất một lần trong vòng 30 ngày kể từ ngày ký quyết định bán.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, từ năm 2004 đến quý 3 năm 2016, Đà Nẵng đã thực hiện việc bán hơn 300 nhà công sản. Trong danh sách các nhà công sản đã bán qua các năm đáng chú ý có nhiều đơn vị đã được thành phố bán cho nhiều lô ở vị trí đắc địa. Trong số đó phải kể đến như: Cty CP XD Bắc Nam 79, Cty CP 79, Cty TNHH Minh Hưng Phát, Cty CP công nghệ phẩm Đà Nẵng… Nhiều địa chỉ lô đất, các đơn vị này được giảm 10% tiền sử dụng đất không đúng quy định với số tiền rất lớn. Đây là những sai phạm đã được Thanh tra Chính phủ chỉ rõ.
Tại buổi họp báo 6 tháng đầu năm 2017, liên quan đến việc này ông Huỳnh Đức Thơ, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng cho biết: Đà Nẵng đã cơ bản khắc phục các khuyết điểm như kết luận của Thanh tra chính phủ đã nêu. Tuy nhiên vẫn còn một số việc Đà Nẵng đang “bí”, gặp khó khăn trong xử lý.
