Trong khi đó ngay tại Hà Nội người dân giờ dây cũng dần quên muối có bổ sung i-ốt trong mỗi bữa cơm gia đình. Chuyện khó tin đối với Việt Nam - nơi được xem là vựa muối của khu vực, nơi mà số lượng nhà máy sản xuất muối i-ốt dày đặc kéo dài từ Nam chí Bắc…
Còn nhớ năm 2005, lần đầu tiên Việt Nam được WHO gạch tên khỏi bản đồ thiếu muối i-ốt. Tin vui vì trước đó thiếu muối i-ốt diễn ra dai dẳng, đặc biệt ở các xã, huyện vùng sâu, vùng xa, vùng cao nghèo khó. Giờ đây, khi những nơi khó khăn ấy đã đạt độ bao phủ muối i-ốt đủ tiêu chuẩn phòng bệnh thì tại các thành phố lớn người dân lại quên đi loại muối i-ốt phòng bệnh này. Đó cũng là lý do vì sao 5 năm trở lại đây chỉ còn ½ người dân ở thành phố lớn như Hồ Chí Minh sử dụng muối i-ốt và 93% người dân Hà Nội đang dùng bột canh để thay thế.
Dân thành phố nói họ không còn mặn mà với muối i-ốt bởi mùi không phù hợp, vị không ngon… Nhưng ai cũng hiểu trong thời buổi công nghiệp, cơ chế thị trường hàng trăm loại bột canh bắt mắt, quảng cáo đủ kiểu ào ạt tấn công vào từng ngóc ngách của cuộc sống khiến những người nội trợ quên đi loại muối i-ốt giúp phòng tránh chứng đần độn, bướu cổ. Ra chợ mua bột canh, ghé siêu thị cũng chỉ dùng bột canh thay muối, nhưng có mấy ai hiểu được có bao nhiêu phần trăm muối i-ốt chứa trong loại bột nêm của thời đại công nghiệp và cơ chế thị trường này. Có mấy ai quan tâm đến muối i-ốt trong bột canh bởi từ nhiều năm nay những quy trình tiêu chuẩn của các loại bột canh vẫn còn bỏ ngỏ. Từ nhiều năm nay người ta vẫn tin rằng Việt Nam đã thanh toán được nạn thiếu muối i-ốt!?
Và, khi tình trạng thiếu muối trở lại và mỗi ngày có hàng chục bệnh nhân ở các thành phố lớn được phát hiện bị bệnh bướu cổ, đần độn, rối loạn chức năng do thiếu muối i-ốt, ngành y tế vẫn chưa có động thái đủ mạnh để nghiên cứu xây dựng quy trình và tiêu chuẩn bột canh i-ốt, nước mắm i-ốt, nước tương i-ốt, bột nêm i-ốt...
Người dân đổ lỗi cho muối i-ốt không còn phù hợp cũng có lý của họ. Nhưng vẫn thấy lỗ hổng lớn hơn không phải thuộc về ý thức của người dân mà ở người quản lý. Năm 2005, Việt Nam tự hào đã thanh toán được thiếu muối i-ốt và cũng từ đó, người ta bỏ ngỏ chương trình phòng chống rối loạn thiếu muối i-ốt. Thậm chí nhiều địa phương đã không còn quan tâm đến nguy cơ của tình trạng thiếu muối i-ốt cũng như công tác tuyên truyền cho người dân trong việc sử dụng loại muối này.
Thậm chí, gần 50% học sinh hiện nay không hề hay biết muối i-ốt có tác dụng như thế nào; hàng nghìn phụ nữ mang thai không hề biết mình thiếu muối i-ốt và nguy cơ sinh ra những đứa con tiềm ẩn nguy cơ bướu cổ, đần độn như những năm thiếu thông tin.
