"Quái xế" Hà thành

Những năm 1994, 1995 là thời điểm cao trào của dòng xe này. Hà Nội thời ấy các cửa hàng xe máy ngập tràn các thể loại xe Sport, Cruiser. Khoảng 300 - 400 chú Sport được nhập cảng để thỏa cơn nghiền xế lạ của dân trẻ Hà thành. Đó là thời lên ngôi của Sport khi mà ở Thái Lan, nó là dòng xe city (chạy trong thành phố) khá được ưa chuộng.

Nhưng vài năm sau đó hàng xe này bị cấm nhập khẩu. Ngay lập tức nó bị soái vị, đoạt ngôi và rơi vào quên lãng. Lý do chính là chủ nhân phải biết chơi xe, am hiểu về xe. Do phải đạp nổ; lại ngốn tới 3 lít xăng để đủ khởi động trong khi thời đó cub 81, 82 chưa đầy 2 lít là chạy re re; xe chạy dầu nên dễ tắc bô; không kéo le, máy chết… Lại thêm tính kén thợ sửa nên những chiếc xe dù còn rất mới đã lập tức được xếp xó, phủi bụi, trở thành đống sắt vụn rực rỡ đúng hơn là vật trưng bày đa sắc.

Chưa đầy một năm sau khi xuất hiện ở Việt Nam, FX đã bộc lộ ngay nhược điểm: xuống mã nhanh, ép côn ép số hại máy, chạy không êm, khó bó vỉa… nên lập tức bị dân chơi “tẩy chay”. Dòng xe Sport được phục hồi.

Số lượng xe nhập mới chỉ đếm được trên đầu ngón tay. Do đó những “đống sắt vụn” của giữa thập kỷ 90 được “dựng” (phục hồi). Từ 300 - 400 con xe thời điểm 1994, 1995 ở Hà Nội, nay chỉ còn khoảng 30 - 40 con trong số đó là chạy được, còn  9/10 là được bóc máy và chi tiết để “nuôi” sống 1/10 còn lại.

Săn hàng

“Muốn mua xe Sport hả? Không ngon cơm đâu” -  Châu, một tay có “cơ” trong giới chơi xe Hà thành, tiết lộ. Săn được một con xế như vậy không dễ. Cái cách của dân nghiền Vespa là đem nhân bản hàng loạt hình ảnh xế, rải khắp miệt đồng quê và ngóng tin tức.

Đã từng qua tay không dưới chục cái xe, thời điểm cao nhất trong nhà chất đến năm con xe, Châu cho biết thêm địa điểm săn xe của dân nghiền xế này thường ở tận TP.HCM, hay lang thang về cảng Hải Phòng.

Sài thành bao giờ cũng nhiều hàng nhưng giá cả cũng vọt lên đáng kể. So với đất Hà thành thì giá có thể chênh đến cả chục triệu. Như giá con RGV đời 2000, miền Bắc chỉ ngấp nghé trên dưới chục triệu trong khi vô Nam săn được nó phải có trong tay cỡ ngoài 30 triệu đông. Nguồn khác là ở các tỉnh miền Trung như Vinh, Nghệ An, Thanh Hóa. Châu đã một lần tình cờ phát hiện được một con khi đi du lịch Hội An, lần khác khi ở Thái Nguyên, khi ở Bắc Ninh, Lạng Sơn. 

Chơi loại xế này không hẳn là dân quí-sờ-tộc khoe mẽ (như dòng xe xuồng Dylan, SH) có tiền là có tất. Giá thành của loại xe này cũng không thuộc hàng “trên mây”. Một con CaGiVa MiTo thuộc chủng loại “sách đỏ” ở VN đang được chào hàng với giá 2.200 đô đã bị dân chơi kêu trời là đắt. “Lịch sử” của Châu là có lần đã kiếm được con xe chỉ với giá hai “tạ” (triệu).

Lần ấy, khi Châu cưỡi con ngựa chiến vào quán bia, một người tình cờ lân la đến hỏi và chào hàng chiếc xe của ông ta 8 “tạ”. Ngày đó hẳn còn tù mù về xe, Châu chỉ biết sờ sơn, ngó IC, so màu tem và thử điều tốc.

Mọi thứ đều tốt nhưng chỉ là đống sắt vụn thừa thãi trong nhà đối với ông chủ nọ do không hiểu biết gì về xe. Một ngày sau, “đống sắt vụn” ấy là của Châu với giá 2 “tạ”. Một ngày sau nó đã chạy ro ro với cái giá sửa chữa là 200.000 đồng. Và một ngày sau nữa nó được đẩy đi với giá 15 “tạ”.

Trừ phi nhập khẩu nguyên chiếc hàng Thái Lan về, còn phần lớn hàng trong nước đều lưu thông theo kiểu buôn bán trao tay.

Chơi xe lạ cũng kén cả người bán. M. Tùng, một “cò” bắt mối, dẫn chúng tôi đến một tay chơi đang sở hữu ba chiếc Sport. Tùng cứ dặn đi dặn lại: “Không biết thì đừng nói, bọn này nó kênh lắm. Rao thì rao chứ không tìm được người ưng ý là không bán đâu. Ngày xưa bảo yêu xe như con. Nhưng phải nói là chúng yêu xe như bố”.

Trong làng chơi xe còn truyền tai nhau câu chuyện bán xe của Hồng Long. Một lần bí tiền, Long phải rút ruột đẩy một trong bốn con xế của mình đi với cái giá 13,9 triệu. Tay khách hàng dáng dấp con nhà giàu có, thế phiệt phẩy luôn 2 triệu trước mặt Long nhờ nâng cấp trọn gói, cải tổ hỏng hóc để “phê luôn”. Long trả lại tiền và nhất định không chịu bán xe. “Lớ xớ không biết tí gì là out luôn” - Tùng vẫn quay lại cẩn thận dặn dò chúng tôi.

“Công nghệ” chơi xế

“Chơi xế phải bắt đầu từ chi tiết nhỏ nhất” -  Châu nói. Ngay cả đến chuyện rửa xe, một việc ngỡ tưởng hoàn toàn là chăm xe. Không phải bạ đâu cũng rửa. Chỉ được phun nước vào bánh xe, càng xe. Tránh nhất là phun vào bugi, các vách dưới gầm xe. Phần trên chỉ được phép lấy giẻ tẩm xà phòng lau sạch và lấy giẻ sạch lau xà phòng. Rơi rớt một chút nước là “ngã” (chết máy) như chơi.

Có một cái xe nguyên bản là một mơ ước của các tay chơi chuyên nghiệp. “Độ” xế chỉ là giải pháp cuối cùng khi không có được hàng nguyên chiếc. Phần lớn ở VN, hàng nguyên bản chỉ đếm trên đầu ngón tay. Những dòng xe này trông ngoài có thể bóng lộn, hào nhoáng nhưng xuất hiện từ rất lâu nên hầu như không có con xe nào không một lần phải “độ”. Các tay chơi xe thường tâm niệm: Có được từng con ốc nguyên bản cũng phải giữ kỳ cùng.

Con xe đầu tiên chỉ mất 5 triệu trong vòng tám tháng trả giá nhưng đến tay Châu nó đã “chết” hoàn toàn. Bắt đầu là dựng lại máy, sau đó là rải đồ. Mất một năm Châu vừa đi vừa đẩy mãi đến bây giờ nó mới lượn phe phe giữa đường Hà Nội, khỏe mà êm như gió.

Với những tay chơi chuyên nghiệp, chơi dòng xế này không cứ là phải chuộng loại “khủng long” phân khối lớn như dòng xe xuồng. Thậm chí hàng 50 phân khôi còn đang trở thành vật báu mà cao giá nhất là con Gilea, xe Ý chỉ có đúng hai chiếc ở VN. Chơi xe thể thao không hẳn quan tâm đến tốc độ mà chủ yếu là kiểu dáng. Phương (nhân viên FPT) mỏi mắt mới kiếm được một con Rebel Cruiser.

Vốn mê dáng xế Harley (dòng HD), Phương đập ra “độ” lại toàn bộ. Không kiếm được đồ xịn thay thế, Phương lại đặt gia công, chế tạo từ “bộ tổ” (bộ tay lái) đến “bộ bàn thờ” (đồng hồ côngtơmét) với càng trước dài, bình xăng hình giọt nước ngược, bánh sau to thấp, chắn bùn vuốt nhọn. Thuộc dạng xe hiếm nên lùng phụ tùng, săn điểm gia công chế tác, thậm chí tự chế còn là cả một cuộc chơi để khẳng định đẳng cấp trong giới sành xe.

Quan trọng nhất với xe là bộ máy. Hồng Long chỉ giáo: máy hỏng cứ lên Thương ở đường Bưởi, “sào huyệt” của dân nghiền xế Hà thành. Bệnh gì qua tay ông chủ cũng xong. Tuy nhiên, một phần không kém quan trọng là bộ khung, tức là phải chăm đến vỏ xế. Tồn tại gần chục năm lại chủ yếu trong cảnh “để đấy” ít được sử dụng nên phần đông các loại xe này khung đã mọt. Phải bã matít, tróc sơn cũ, “đốt” (sơn) lại...

Sửa lặt vặt thì lên... Gia Phong. Thay đồ cũng không thuần phố Huế. “Đại bản doanh” nhặt đồ của dân chơi xế đất Hà thành phải kể đến Hà Nôva trong chợ giời. Tòa nhà to vật ba tầng rộng thênh thênh từ tầng một đến tầng ba toàn chứa xác xe. Hỏng hóc gì lên đó là có tất nhưng phải tinh mắt, thuần kỹ thuật mới nhặt được đồ không khởm, đồ cũ quá đát. Nếu Hà Nôva mà không có nữa chỉ còn cách gửi tận vào Nam để chuyển tiếp qua cảng kiếm đồ nhập về.

Trong khi dân “độ xế ga” chủ yếu tân trang chi tiết: đèn xenon, phuộc dầu, ốc màu, chuôi tay, bộ tem xe… thì dân chơi dòng Sport lại khoái nhất là độ pô trên Phủ Doãn, Đại Cồ Việt, Đê La Thành hoặc Thái Phiên.

Xe ngon là xe chỉ nghe tiếng pô không nghe tiếng máy. Khởm nhất là pô sắt, pô nhôm thì tiếng đanh nhưng chìm. Đúng kiểu là pô inox hoặc đồng, tiếng giòn, trong, nổi, đanh và phải là loại dày 2mm. Cổ pô mà làm bằng inox thì sớm muộn sẽ bị vàng.

Dân chơi dòng Cruiser thường làm pô 2 vách, ống muỗng cuối cùng phải to và dài tiếng mới hay và không bị bí. Pô gin là loại rút lõi ra vẫn nguyên đúng tiếng rít đấy. Tùy loại xe mà chơi tiếng pô. Như Hồng Long cưỡi con ô mã đen tuyền lại lướt nhẹ như gió, dừng lại ở đèn xanh đèn đỏ mà người bên cạnh cũng không hay biết. Đấy là cả một nghệ thuật chế tác, chỉnh sửa và gia công mày mò của Hồng Long.