Đến trường bằng ánh sáng của mẹ
Đỗ Nam Khánh, năm nay tròn 18 tuổi. Em là cựu học sinh trường THPT Phan Đình Phùng (thành phố Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh). Chàng trai có gương mặt khôi ngô, nụ cười rạng ngời, nhưng số phận lại không may mắn, khi mắt em chỉ phân biệt được ngày, đêm. “Em và mẹ cùng bị khiếm thị. Nhưng mẹ vẫn còn nhìn rõ vật hơn. Đây là di chứng của chất độc da cam, bởi ông ngoại em từng tham gia kháng chiến trở về”, Nam Khánh nói.
Em Đỗ Nam Khánh - cựu học sinh trường THPT Phan Đình Phùng. Clip: Hoài Nam |
Nam Khánh, sinh ra trong sự thiếu vắng tình thương của bố, mẹ là Nguyễn Thị Thanh Tình (39 tuổi) bị khiếm thị. Từ lâu, cuộc sống hai mẹ con nương nhờ bởi tình thương yêu, chăm sóc của ông bà ngoại và người thân trong gia đình. Trong căn nhà số 6, đường Võ Liêm Sơn ở phường Nam Hà (thành phố Hà Tĩnh), nơi gia đình Khánh sinh sống luôn ấm áp. Ở đó, có tiếng đọc chữ của bà, tiếng gọi của mẹ và giọng hát âm vang của Khánh mỗi ngày.
 |
Chàng trai Đỗ Nam Khánh vui mừng khi vừa nhận được kết quả trúng tuyển 6 trường đại học. |
“Từ nhỏ, Khánh sinh ra đã bị khiếm thị bẩm sinh. Cuộc sống thế giới bên ngoài được phản chiếu qua tấm kính dày cộm. Những ngày đầu biết bệnh tình của cháu, bà Nguyễn Thị Lương (66 tuổi, bà ngoại Khánh) ôm Khánh chạy đến khắp các bệnh viện, thực hiện nhiều ca phẫu thuật, song vẫn không khả quan. Cho đến năm lớp 6, Khánh mất hẳn thị lực".
Kể từ đó, cuộc sống của cậu bé Khánh chỉ còn bóng tối. Những ngày đầu mất đi ánh sáng, Khánh nhốt mình ở 4 góc tường, cậu chỉ biết khóc, sợ đến mức bước chân chạm đất cũng không dám. Cứ thế, mất một thời gian khá lâu, Khánh mới định hình lại được cuộc sống. Khánh bắt đầu học chữ nổi, nghe nhạc, rồi đọc sách. Mắt không thể nhìn, Khánh biết, ánh sáng bằng tri thức là con đường duy nhất dẫn lối mình. Từ đó, cậu bắt đầu học và nụ cười của chàng trai khiếm thị cũng dần hiện lên trên khuôn mặt.
 |
Suốt chặng đường học tập, Nam Khánh vinh dự nhận được nhiều giải thưởng. (Ảnh FB NV) |
12 năm học, Khánh đến trường bằng thứ ánh sáng yếu ớt qua đôi mắt của người mẹ khiếm thị. Mỗi sáng sớm, khi cổng trường vừa mở, trống chưa đánh, mẹ con Khánh đã dẫn nhau đến trường. Cho đến cuối giờ, khi tiếng trống tan trường vừa dứt, từ đằng xa, mẹ Khánh đã đứng chờ phía ngoài cổng. Hình ảnh đó đã in đậm tâm trí cho biết bao giáo viên, học sinh cùng trang lứa nơi Nam Khánh theo học. Con đường đến trường đó là chặng đường bền bỉ cho sự nỗ lực, kiên trì không ngừng nghỉ của hai mẹ con.
“Trước đây, mẹ chở em bằng xe đạp. Có những lúc đông người, sợ em ngã, mẹ phải dắt bộ, men theo lối mòn để về nhà. Còn đến cấp 3, có điều kiện hơn, mẹ sắm xe đạp điện, nhưng phải thiết kế chạy chậm nhất, vì mẹ không thể nhìn xa”, Khánh chia sẻ.
 |
Bà Nguyễn Thị Lương thường ngày hỗ trợ đọc sách giáo khoa giúp Khánh bổ sung thêm kiến thức. |
Chặng đường học tập của Khánh cũng nhờ có sự đồng hành, hỗ trợ của giáo viên, các bạn học sinh và đặc biệt là người bà ngoại. Dẫu đã bước đến tuổi 66, nhưng những năm qua, bà Nguyễn Thị Lương vẫn miệt mài ngồi bàn học cùng cháu. Mỗi đêm, trong ánh sáng lắt léo nơi bàn học, bà Lương mang chiếc kính lão, dí sách sát mắt rồi đọc to, đọc chậm từng từ trong sách giáo khoa. Đây là cách giúp Nam Khánh bổ sung thêm kiến thức sau mỗi giờ lên lớp.
Khánh nói, ánh sáng của mẹ không thể nhìn xa, chỉ đủ để thấy cậu lớn lên từng ngày và cũng chỉ đủ để dẫn em đến trường đi tìm con chữ. Còn mắt bà ngoại cũng dần mờ đi, nhưng vì Khánh, bà vẫn đồng hành, học, thức đêm cùng cháu.
“Em đi học, nhưng người bạn đồng hành cùng có bà, có mẹ theo sát 12 năm học. Nhờ đó em không cảm thấy mình đơn độc, lấy đó làm động lực để mình phấn đấu hơn”, Khánh chia sẻ trong xúc động.
Trúng tuyển 6 trường đại học
Học ở môi trường hoà nhập, Khánh vất vả hơn so với các bạn cùng lớp, nhưng không vì đó mà em tự ti. Thay vào đó em dùng đôi tai thính để nghe giảng, dùng trí để ghi nhớ, nên mỗi ngày đến lớp, Khánh luôn tập trung cao độ. Khánh cho biết, bản thân là người sống có nguyên tắc, kỷ luật, được bạn bè nhận xét là “khó tính”. Em tự tin nói mình chưa bao giờ đến lớp muộn dù chỉ 1 giây, hay mỗi lần tham gia hoạt động xã hội, em luôn thể hiện là người có trách nhiệm.
12 năm học với sự nỗ lực không ngừng nghỉ, Khánh đã thu quả ngọt khi trúng tuyển 6 trường Đại học thuộc top đầu cả nước bằng hình thức xét học bạ và tuyển thẳng. Theo đó, các trường Nam Khánh trúng xét tuyển gồm: Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – Đại học quốc gia Hà Nội; Trường Đại học Sư phạm 1; Trường Đại học công nghệ TP Hồ Chí Minh…
 |
Khánh viết chữ Braille (chữ nổi) trên giấy mỗi khi học bài. |
Khánh chia sẻ, khi nhận kết quả trúng xét tuyển 6 trường đại học, bản thân Khánh rất vui, hạnh phúc. Đây vừa là kết quả cho 12 năm đèn sách, nhưng cũng là bước tiến khó khăn cho bản thân, gia đình trong thời gian tới.
“Nhiều người khuyên em nghỉ học, ở nhà làm việc tại Hội người mù của thành phố. Nhưng em không muốn, bởi em muốn tiến xa hơn, muốn bước qua ranh giới an toàn của bản thân, muốn truyền cảm hứng đến cho mọi người, đặc biệt là những người có hoàn cảnh như em. Dẫu chặng đường phía trước sẽ khó khăn hơn bội phần, nhưng em tin mình sẽ vượt qua”, Nam Khánh chia sẻ.
Nam Khánh tiết lộ, bản thân thích hát, thích làm MC, muốn đứng trên sân khấu để truyền cảm hứng….giúp đỡ mọi người. Góp nhặt từ những sở thích đó, Khánh cho biết em quyết định theo học chuyên Ngành công tác xã hội, Trường Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học quốc gia Hà Nội để thực hiện ước mơ.
 |
| Khánh ngồi giữa mẹ và bà ngoại, người đồng hành cùng em suốt những năm học. |
“Em ví hành trình của mình như một hành trình thoát ké của một chú sâu bướm. Em đã từng ở trong vùng an toàn, chiếc ké cuả mình, sau này em tự tin và cởi bỏ cái tự ti của bản thân. Nếu em không cố gắng, không nỗ lực thì không có em của ngày hôm nay”, Khánh chia sẻ.
Những ngày qua, Khánh cùng người thân trong gia đình lên mạng tìm hiểu thông tin để thuê nhà trọ, ký túc để chuẩn bị cho Khánh nhập học. Và 4 năm đại học sắp tới, người tiếp tục sát cánh bên cạnh nam sinh là người mẹ.
Nhìn cháu trai, bà Nguyễn Thị Lương cười hiền, nhưng ánh mắt đầy nỗi lo toan: “Sắp tới, Khánh và mẹ cháu sẽ ra Hà Nội để nhập học. Bởi con gái và cháu đều bị khiếm thị, chỉ nghĩ đến là ứa nước mắt, không biết ra đó sẽ sống sao. Giờ mong muốn tìm được nhà trọ nào ở gần trường để hai mẹ con dễ dàng đi lại”.
 |
Nam Khánh cũng lo lắng khi chặng đường học đại học tiếp theo sẽ còn gặp nhiều khó khăn. |
Suốt chặng đường học, Nam Khánh vinh dự nhận được nhiều giải thưởng như đạt giải 3 cuộc thi “Ươm hạt giống tâm hồn”; Đạt giải nhì cuộc thi “Go with you” do mạng lưới khiếm thị Việt Nam tổ chức tại Hà Nội. Năm 2023, em là 1 trong 10 học sinh được Tỉnh đoàn Hà Tĩnh và Sở GD&ĐT Hà Tĩnh tuyên dương học sinh vượt khó.
Cũng trong năm 2023, Khánh là đại biểu nhỏ tuổi nhất, 1 trong 21 cá nhân tiêu biểu toàn tỉnh được nhận bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh vì thành tích xuất sắc trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Và dấu ấn đặc biệt trong hành trình vượt qua nghịch cảnh của Khánh là vào năm 2024, được đứng trong hàng ngũ của Đảng khi đang là học sinh Trường THPT Phan Đình Phùng.
