Trước dư luận xã hội phản ánh về những “hạt sạn” trong một số bộ sách giáo khoa (SGK) của Nhà xuất bản Giáo dục (NXBGD) Việt Nam; cùng với trước đó Bộ GD&ĐT cũng yêu cầu rà soát tất cả các bộ SGK, đơn vị này đã chỉ đạo toàn bộ biên tập viên và họa sĩ phối hợp cùng với các tác giả để tổ chức tự rà soát, lắng nghe và tiếp thu góp ý của giáo viên, phụ huynh để xem xét chỉnh sửa; hoàn thiện bản thảo khi tái bản, bảo đảm SGK của NXBGD đáp ứng tốt nhất nhu cầu giảng dạy và học tập của giáo viên và học sinh. Sau một thời gian rà soát, NXBGD Việt Nam đã tổng hợp và báo cáo Bộ GD&ĐT.
4 bộ SGK lớp 1 mới của NXBGD Việt Nam gồm: Kết nối tri thức với cuộc sống, Chân trời sáng tạo, Cùng học để phát triển năng lực, Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục.
Đại diện đơn vị biên soạn, xuất bản, phát hành 1 bộ SGK của NXBGD Việt Nam cho biết những sửa chữa ở bộ sách chủ yếu là giảm từ ngữ để giảm nhẹ yêu cầu, chứ không phải sai. Tuy nhiên, việc giảm nhẹ này có thể vừa sức với một số học sinh, nhưng không đáp ứng yêu cầu rèn kĩ năng của nhiều học sinh khác.
Vị này lấy ví dụ trong SGK tiếng Việt lớp 1 giáo viên đang giảng dạy có viết: “cô giáo cười rất tươi”, sẽ được chỉnh sửa thành: “cô giáo nhoẻn miệng cười”. Hoặc sách đang viết: “nghe chuyện, dê mẹ đã nói gì với đàn dê con” được sửa thành: “Vì sao dê mẹ khen các con ngoan”? Vị này cho hay đã là những điều chỉnh báo cáo Bộ GD&ĐT để giảm yêu cầu đối với học sinh. Tuy nhiên, sắp tới có lẽ sẽ tập trung một vài chi tiết và sẽ được báo cáo cụ thể với Bộ.
Một đơn vị biên soạn, xuất bản, phát hành một bộ SGK lớp 1 cho biết những chỉnh sửa chủ yếu rơi vào SGK tiếng Việt lớp 1, sách tiếng Anh. Tuy nhiên, SGK Thể dục cũng được điều chỉnh. Ví dụ sách đang viết: “các động tác quay tay” sẽ được điều chỉnh thành “động tác quay tay” hay như sách đang viết “nửa bàn chân trên” thì điều chỉnh sẽ bỏ cụm từ này.
Trong khi đó, trong văn bản báo cáo Bộ GD&ĐT, NXB GD Việt Nam cho biết kết quả rà soát bộ sách lớp 1 Kết nối tri thức với cuộc sống phải chỉnh sửa nhiều nhất trong hơn 37 trang, gồm SGK tiếng Việt 1 (tập 1 và tập 2) và SGK Giáo dục thể chất 1. Trong đó, SGK tiếng Việt 1 (tập 1) sửa ở 18 trang. SGK Giáo dục thể chất 1 của bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống cũng được NXBGD đề xuất sửa lại ở ba trang 32, 88, 89…
Đối với bộ sách lớp 1 Cùng học để phát triển năng lực sửa lỗi trong khoảng hơn 24 trang. Trong đó, SGK tiếng Việt 1 (tập 1 và tập 2) sửa lại ở khoảng chín trang, tiếng Anh 1 sửa lại ở khoảng 8 trang và Giáo dục thể chất 1 sửa lại ở khoảng 7 trang. Điển hình trong SGK tiếng Việt 1 (tập 2) là đoạn trích bài “Ngày em đến trường” phải điều chỉnh viết lại cho hay.
Đối với bộ sách lớp 1 Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục sửa lỗi ở một trang trong SGK tiếng Việt 1 (tập 1) phải điều chỉnh nội dung văn bản do ngữ liệu không đúng trong thực tế.
Đối với bộ SGK lớp 1 Chân trời sáng tạo phải sửa lỗi ở bảy trang SGK môn tiếng Việt 1 (tập 1) và môn tiếng Anh. Trong đó SGK tiếng Việt 1 (tập 1) sửa lỗi ở năm trang. Một số lỗi cụ thể như ngữ liệu “lần đầu đi qua cầu khỉ” trang 139 được đề nghị sửa thành “lần đầu đi câu cá”; bốn tranh minh họa cũng phải sửa lại. SGK tiếng Anh 1 Family and Friends (Nationnal Edition)-Student Book sửa trang 47 và 53 một số câu và hình vẽ.
Tuy nhiên, đại diện của 2 đơn vị biên soạn, xuất bản 2 bộ SGK lớp 1 trên đều cho rằng số trang điều chỉnh có thể nhiều nhưng số ngữ liệu điều chỉnh rất ít. Chủ yếu là cắt, giảm từ ngữ. Có những trang chỉ bỏ 1 từ hoặc thêm 1 từ.
NXBGD Việt Nam đang xin ý kiến Bộ GD&ĐT và Hội đồng thẩm định quốc gia cho phép chỉnh sửa SGK trong lần tái bản tiếp theo.
