Long đến với âm nhạc như thế nào?
Chú tôi là nhạc sĩ, năm lớp 10 tôi bắt đầu tự mày mò học guitar rồi cứ thế thích âm nhạc. Tuy nhiên ngày đó tôi vẫn không hề biết opera là gì, cũng chưa hề biết hát. Mãi tới năm 21 tuổi tôi mới hạ quyết tâm theo đuổi opera.
Long nghe nhạc gì để giải trí và thần tượng giọng hát nào?
Tôi nghe rất nhiều, nhất là các giọng nam cao của Ý như Pavarotti, Jonas Kaufmann, Placido Domingo... và thần tượng tất cả họ. Tôi từng đợi hơn một tiếng trước cửa nhà hát để được gặp Placido Domingo tại Budapest, vì vé buổi biểu diễn của ông tới 30 triệu.
Dành được học bổng du học có khó?
Học bổng của tôi là học bổng hiệp định giữa hai chính phủ Hungary và Việt Nam. Để đạt được học bổng này, đầu tiên tôi phải đạt kết quả học tập xuất sắc trong nước, được Học viện Âm nhạc Quốc gia quyết định cử đi học nước ngoài, sau đó thi tuyển học bổng của Cục Đào tạo với nước ngoài, được phía Hungary chấp nhận, được Bộ Giáo dục ra quyết định cử đi thì mới thành công.
Cũng đã có người từ chối những cơ hội tương tự vì sợ du học opera về nước không có đất diễn. Trường hợp của Long thì sao?
Những người đủ điều kiện để giành học bổng đi học về opera tại nước ngoài ở Việt Nam rất ít. Do thể lực, kiến thức âm nhạc của người Việt Nam nhìn chung không đủ đáp ứng yêu cầu của opera phương tây. Tôi không lo về nước không có đất diễn. Nghệ thuật nào cũng có lượng khán giả riêng, chỉ là ít hay nhiều mà thôi. Ít nhưng hiểu và đam mê vẫn hơn nhiều nhưng chỉ chạy theo phong trào. Ngoài ra, opera không phải đơn thuần là nghệ thuật giải trí.
Bạn chuẩn bị về chuyên môn và thể lực như thế nào cho cuộc thi?
Để chuẩn bị cho cuộc thi, giáo sư và người đệm đàn cho tôi đã lên kế hoạch từ tháng 11/2015, tập luyện 4 buổi/tuần. Ngoài ra tôi còn phải chuẩn bị tâm lý, sức khỏe sẵn sàng trước kì thi một tháng liền. Trong tuần diễn ra cuộc thi, ngày nào tôi cũng phải ăn giá đỗ, trứng luộc và thịt bò. Ngoài ra bắt buộc phải chạy bộ hay tập môn thể thao nào đó để điều hòa hơi thở.
Không ít ý kiến cho rằng khi đi du học theo diện trao đổi văn hóa, sinh viên ta thường được trường bạn ưu ái dẫn tới kết quả học tập cao hơn thực lực. Với bạn, điều đó có đúng?
Thực sự điều này khiến tôi băn khoăn rất nhiều trong một năm rưỡi vừa qua học tại Học viện Âm nhạc Liszt Ferenc ở Budapest. Trong cả 3 kỳ học, kết quả thi của tôi luôn đứng đầu lớp. Tôi từng hỏi thầy giáo liệu các bạn có ưu ái tôi không thì họ phủ nhận. Và lý do chính tôi dự thi lần này là để trả lời câu hỏi đó. Thực sự khả năng của tôi đến đâu khi BGK sẽ không dành chút ưu ái gì cho một thí sinh trong một cuộc thi quốc tế.
Những khó khăn và thuận lợi khi học tập và làm việc ở Hungary?
Khó khăn lớn nhất là sự chênh lệch về nền tảng văn hóa. Các bạn sinh viên trẻ tuổi bên này rất am hiểu về triết học, nghệ thuật... Thứ hai là ngôn ngữ, để hòa nhập và bắt nhịp được với các bạn khác, cần phải sử dụng tiếng Hungary rất nhiều, bởi lẽ trong lớp chỉ có mỗi tôi tôi là sinh viên nước ngoài. Trước khi vào học chuyên ngành, du học sinh đều phải trải qua 1 năm học tiếng và văn hóa lịch sử Hungary.
Bên đó bạn có đi làm thêm?
Có chứ, tôi là “dâu trăm họ”. Tôi đi dạy tiếng Việt, làm cộng tác viên cho đài VTV và VTC. Tôi quay, dựng nháp rồi gửi về cho BTV lồng lời thoại vào. Chương trình văn nghệ cho cộng đồng người Việt 100% có mặt tôi. Nhiều lúc nghĩ chắc khán giả Việt tại Hung chán ngấy tôi rồi cũng nên. (cười)
Kỷ niệm vui buồn khi làm phóng viên?
Trong chương trình Tết cộng đồng, tôi vừa quay phim, vừa làm âm thanh, vừa đánh organ và vừa biểu diễn. Đâm ra chạy lên xuống cả chục lần. Rồi do nhiều việc, quên khuấy không quay khán giả, để BTV phải dựng vất vả. Hay lần đi quay dân tị nạn tràn sang Hung, có cảm giác như một phóng viên thực thụ. Tuy nghiệp dư nhưng đứng cạnh toàn các hãng thông tấn lớn của thế giới.
Do đâu Long có được công việc đó?
Do tôi có đầy đủ thiết bị để làm tin thời sự. Đầu tiên bạn tôi ở VTC nhờ quay cái gì đó, tôi không nhớ lắm. Tôi làm chuẩn nên được ký hợp đồng luôn. VTV24 thì tôi nộp hồ sơ dự tuyển.
Giá trị giải Nhất quy ra tiền Việt là…
40 triệu. Nhưng những phần thưởng khác thì là vô giá. Các hợp đồng biểu diễn chính thức tại Trung tâm nghệ thuật Budapest, tại Đài truyền hình Szeged và thu âm cho kênh radio âm nhạc, cộng thêm lời mời đóng một vai trong vở opera năm tới. Đó là những thứ dù có tiền tỉ tôi cũng không mua được.
Cuộc thi Simandy Jozsef mang tên ca sĩ opera huyền thoại Hungary lần thứ 9- nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh của ông- do Bộ Nguồn nhân lực Hungary tổ chức. Cuộc thi thu hút 150 thí sinh, Hungary chiếm 70%, còn lại là Slovakia, Ukraina, Romania, Anh, Nhật, Trung Quốc... Các thí sinh chia làm 2 bảng 18- 25 và 26- 35 tuổi. Sau 3 vòng thi trong một tuần, 7 thí sinh xuất sắc nhất mỗi bảng biểu diễn tại đêm gala trao giải. Mỗi bảng có một giải Nhất.
