“Có con cháu các anh trong sở dự thi”
Ngày 21/5, TAND tỉnh Sơn La mở phiên sơ thẩm xét xử 12 bị cáo trong vụ gian lận điểm thi xảy ra tại tỉnh này năm 2018. Thẩm phán Quản Hữu Chiến làm chủ tọa phiên tòa. Có 27/38 người làm chứng được triệu tập đến tòa vắng mặt.
Là người đầu tiên khai báo, bị cáo Nguyễn Thị Hồng Nga nói trong kỳ thi THPT quốc gia 2018 diễn ra, có nhận thông tin hàng chục thí sinh do các bị cáo Huynh, Yến, Điện, Nhàn, Sơn và Hưng gửi nhờ nâng điểm giúp.
Trước ngày thi nửa tháng, bị cáo Trần Xuân Yến, cựu Phó Giám đốc Sở GD&ĐT gọi sang phòng và nói năm nay có một số con cháu của các anh trong sở như anh Đức, anh Hà, anh Sơn… và một số người thân trong nhà nên “cần phải làm”. "Anh Yến hỏi làm như thế nào? Bị cáo nói phải tẩy đi, tô lại đáp án rồi quét chấm. Để thực hiện được phải có sự hỗ trợ bên công an. Nghe xong, anh Yến nói: “Được rồi, còn bên công an thì để Huynh bố trí”, bị cáo Nga khai trước tòa.
Cũng theo bị cáo Nga, chiều 30/6/2018, tại phòng chấm môn trắc nghiệm, bị cáo Yến đưa 1 tờ giấy có đầy đủ họ tên, số báo danh, địa điểm thi, mã đề, số điểm cần nâng, số phòng thi của các thí sinh. Sau đó, bị cáo Yến nói sửa theo số điểm của từng thí sinh trong danh sách.
Bị cáo Lò Văn Huynh tại tòa - Ảnh: Nguyễn Hoàn Ngoài ra, ngày 28/6/2018, tại phòng làm việc riêng, bị cáo Lò Văn Huynh, cựu Trưởng phòng Khảo thí (Sở GD&ĐT) đưa bị cáo Nga danh sách 7 thí sinh cần nâng điểm. Đến tối 30/6/2018, khi Nga cùng các bị cáo Huynh, Nhàn, Sọn đang sửa bài tại nhà bị cáo Thủy thì Nguyễn Minh Khoa (cựu thiếu tá, Phó trưởng Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh) gọi điện nhờ nâng điểm thêm một thí sinh nữa. Thí sinh này sau cũng được sửa bài, nâng điểm theo đề nghị.
Nể nang cấp trên, đồng nghiệp?
Là người thứ 2 đứng trước bục khai báo, bị cáo Trần Xuân Yến, cựu Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Sơn La cho biết, trong kỳ thi năm 2018, bản thân được phân công làm Phó trưởng Ban kỳ thi THPT quốc gia tại Sơn La, Tổ trưởng xử lý bài thi trắc nghiệm. Bị cáo có nhiệm vụ làm phân công các thành viên, tổ chức thực hiện quy trình xử lý và chấm bài thi trắc nghiệm; Kiểm tra tính nguyên vẹn các túi đựng bài thi khi cắt niêm phong rồi báo cáo kết quả tới Hội đồng thi.
Bị cáo Trần Xuân Yến tại tòa - Ảnh: Nguyễn Hoàn Ông Yến thừa nhận có đưa danh sách 13 thí sinh cho bị cáo Nga nhưng “nhờ xem điểm trước chứ không phải nhờ nâng điểm”. Vì danh sách do người khác làm, trong đó có tờ đánh máy của ông Hoàng Tiến Đức, cựu Giám đốc Sở GD&ĐT Sơn La đưa, nên “bị cáo không nhớ hết chi tiết cụ thể ghi nội dung gì”. Ngoài ra, ngày 29/6/2018, bị cáo Yến nhận được tin nhắn của đồng nghiệp, người quen nhờ xem điểm giúp các cháu. “Do đó, bị cáo bổ sung thông tin 3 thí sinh vào danh sách của ông Đức rồi gửi Nga”, bị cáo Yến nói.
Bị cáo Trần Xuân Yến khẳng định trước tòa, chỉ gặp bị cáo Nga một lần duy nhất sau khi ông Hoàng Tiến Đức đưa tờ giấy nhờ xem điểm.
“Quy định ngày 11/7/2018 sẽ công bố điểm trên mạng. Tổ xử lý bài trắc nghiệm có thể biết điểm thí sinh sau khi chấm vào ngày 7/7/2018. Bị cáo là người quản lý đĩa và theo quy trình sẽ đưa cho Nga quét chấm. Theo bị cáo hiểu, chỉ có bị cáo Nga mới có thể trực tiếp xử lý phần mềm, quét scan mới biết được điểm trước. Dù thời điểm biết kết quả sớm nhất chỉ cách vài ngày công bố chính thức nhưng quá nhiều người truy cập có thể hệ thống mạng nghẽn, các thí sinh khó có thể xem. Do đó, bị cáo vì nể nang cấp trên, đồng nghiệp, bạn bè đã nhờ Nga xem điểm trước”, bị cáo Trần Xuân Yến nói.
Nâng điểm cho thí sinh vì… bạn cũ
Tới lượt bị cáo Nguyễn Thanh Nhàn (cựu Phó trưởng Phòng khảo thí Sở GD&ĐT Sơn La), xác nhận trước tòa những lời khai của bị cáo Nga trước đó về những hành vi cấu kết và nâng điểm của các bị cáo đều đúng. Tại kỳ thi THPT quốc gia 2018, bị cáo có nhận thông tin của 4 thí sinh (gồm họ tên, số báo danh, số phòng thi và tổng số điểm cần nâng) do một người bạn cũ tên Nguyễn Thị D. (ở Mai Sơn) nhờ nâng điểm. Sau đó, Nhàn viết vào tờ giấy A4 rồi đưa cho bị cáo Nga nâng điểm. Bị cáo Nhàn nói: “Vì cả nể nên đã nhận thông tin của 4 thí sinh mà D. chuyển cho mình nhờ nâng điểm nhưng không phải vì trục lợi hay được hưởng gì”.
HĐXX hỏi lại, bị cáo Nga xác nhận lời khai của Nhàn là đúng và bổ sung rằng, số điểm cần nâng của 4 thí sinh này là điểm từng môn chứ không phải điểm tổng cần được nâng như lời khai trước đó.
Được nêu ý kiến trước khi xét xử, bị cáo Nguyễn Minh Khoa đề nghị tòa triệu tập bà Lê Thị Thanh Yến (vợ bị cáo Lò Văn Huynh), trong khi luật sư Nguyễn Kim Thanh đề nghị tòa triệu tập ông Hoàng Tiến Đức, Giám đốc Sở GD&ĐT Sơn La để làm rõ nhiều tình tiết trong vụ án.
