Trong số hơn 4.000 nhà khoa học lọt vào top 1% thế giới năm 2018, PGS. TS Nguyễn Xuân Hùng là người Việt Nam duy nhất và là lần thứ 5 liên tiếp, anh có mặt trong danh sách này.
Clarivate Analytics công bố danh sách các nhà khoa học có nhiều trích dẫn nhất thế giới (highly cited researchers HCR), hay top 1% thế giới, dựa trên chỉ số trích dẫn các công trình nghiên cứu thuộc 21 lĩnh vực khoa học tự nhiên và khoa học xã hội nhân văn. Trong vòng 5 năm qua, chính các nhà khoa học trên toàn thế giới đã đánh giá và lựa chọn một cách chính xác và công bằng các đồng nghiệp xuất sắc vào danh sách HCR. Dữ liệu từ Web of Science là cơ sở quan trọng để các nhà phân tích của Clarivate Analytics kiểm tra và xác định những nhà khoa học xuất sắc trong lĩnh vực của mình.
Ở lần thứ 5 công bố, PGS. TS Nguyễn Xuân Hùng vẫn là nhà khoa học Việt Nam duy nhất có mặt trong danh sách HCR. Trên nền kiến thức cơ bản vững chắc về những môi trường vật lý khác nhau như rắn, lỏng, khí, hầu hết các mô hình tính toán của anh và cộng sự nghiên cứu và phát triển đều có thể áp dụng dụng trên nhiều lĩnh vực khác nhau, không bị bó hẹp hay chuyên ở lĩnh vực cơ học tính toán – chuyên ngành chính của anh.
Mặt khác, việc thực hiện các dự án thực nghiệm về xây dựng bờ kè chống xói lở ở khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long, thiết kế quạt không cánh hay những dự án về vật liệu mới với các đối tác trong nước và quốc tế cũng là cơ hội để anh tối ưu các mô hình của mình.
Không dễ lọt top
Ngoài PGS. Nguyễn Xuân Hùng, những nhà nghiên cứu gốc Việt đã khẳng định tên tuổi trong những lĩnh vực nghiên cứu của mình như giáo sư Nguyễn Sơn Bình (Khoa Hóa, trường ĐH Northwestern), Nguyễn Thục Quyên (Khoa Hóa và hóa sinh trường ĐH California ở Santa Barbara), Võ Văn Ánh (Khoa Khoa học và Kỹ thuật, ĐH Công nghệ Queensland, Australia) vẫn có mặt trong top 1%. Tuy nhiên, việc lọt vào danh sách này không phải là chuyện dễ dàng. Năm 2016, TS.Trần Phan Lam Sơn, Viện nghiên cứu Vật lý và Hóa học RIKEN, Nhật Bản lọt top nhưng năm nay, anh mới quay trở lại.
Qua danh sách công bố của Clarivate Analytics cho thấy, trong số trên hơn 60 quốc gia, Mỹ đứng đầu với 2.639 nhà nghiên cứu, chiếm tỷ lệ hơn 50%, tiếp theo là Anh với 546 người và Trung Quốc 482 người. So với năm 2017, Trung Quốc tăng gần gấp đôi số lượng các nhà khoa học có công trình được trích dẫn nhiều nhất. Tuy không vào top ba quốc gia dẫn đầu về số lượng các nhà khoa học nhưng một số quốc gia như Thụy Điển, Áo, Singapore, Đan Mạch, Trung Quốc và Hàn Quốc đều có nhiều nhà khoa học ở hạng mục xuyên ngành – hạng mục có gần 2.000 nhà khoa học.
PGS.TS. Nguyễn Xuân Hùng là cựu sinh viên trường ĐH Khoa học tự nhiên (ĐH Quốc gia TP.HCM). Anh học Thạc sĩ về Cơ học môi trường liên tục, nhận học bổng và lấy bằng Tiến sĩ về Cơ học tính toán tại ĐH Liège (Bỉ). Nghiên cứu của anh tập trung vào phát triển các công cụ tính toán mô phỏng số trên máy tính, ứng dụng trong lĩnh vực liên ngành Kỹ thuật, Vật liệu, Môi trường,... Anh cũng là một trong những nhà khoa học có ảnh hưởng nhất thế giới liên tục bốn năm 2014, 2015, 2016, 2017 và là người đầu tiên nhận giải thưởng Nguyễn Văn Đạo của Hội Cơ học Việt Nam, người trẻ nhất nhận giải thưởng Georg Forster Research Award của Quỹ Alexander von Humboldt - Đức, cùng một số giải thưởng nghiên cứu khác.
Những thành tựu khoa học mang đến cho PGS.TS. Nguyễn Xuân Hùng không ít cơ hội làm việc ở nước ngoài, nhưng anh vẫn chọn trở về Việt Nam.
Năm 2015, PGS.TS. Nguyễn Xuân Hùng cùng với với hai cộng sự TS. Trần Đức Khánh (ngành Khoa học máy tính, ĐH Henri Poincaré - Pháp), và TS. Nguyễn Ngọc Đức (thành viên Công viên Nghiên cứu ĐH Illinois - Hoa Kỳ), đồng sáng lập Trung tâm Nghiên cứu Liên ngành CIRTECH, trực thuộc Viện Công nghệ Cao HUTECH, và đảm nhận vị trí Giám đốc. Dù tham gia nhiều hoạt động quốc tế khác nhau, giảng dạy, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ tại HUTECH vẫn được anh ưu tiên nhất.
Tuy anh có nhiều đóng góp cho nghiên cứu khoa học và được thế giới thừa nhận từ năm 2014 nhưng anh vẫn “trượt” công nhận đủ tiêu chuẩn giáo sư trong đợt xét năm 2016. Nguyên nhân vì anh thiếu điểm viết sách.