Bãi biển bên bờ sông Seine. Ảnh: Đinh Thanh Hương |
Người Pháp tạo “biển” ngay bên dòng Seine, nơi lúc nào cũng đầy bí mật - quyến rũ, bởi bản thân kinh đô ánh sáng đã là “Biển”, hội tụ bao đợt sóng, dòng chảy của cái đẹp, tình yêu.
1. Mùa hè Pháp dịu mát, tràn ánh sáng, 22 giờ đêm vẫn đọc báo ngoài trời, kinh thành sạch thêm vì các cơn mưa vội. Paris tháng 6 căng mình rạng rỡ ngời trong nắng và hoa trắng. Lila và nhiều loài khác rủ nhau bừng sắc. Thành phố (TP) là vườn hoa khổng lồ từ ngõ nhỏ, ban công ra các đại lộ, triền sông, dài mãi theo các xa lộ.
Trên đường cao tốc, qua cánh cửa kính xe con vun vút, trên tàu TGV 250km/giờ, mắt dịu lại bên hai hàng cây rất gần, sóng vàng mịn màng của lúa mì chờ gặt, triền triền hoa oải hương tím ướp mùi hương hăng hắc vào ta sau phút nhuộm mắt người.
Yêu thiên nhiên, yêu hoa và biết sống, bậc thầy kiến trúc thế giới đã tạo cho xứ sở mình cơ man vườn địa đàng. Thụ hưởng tận hưởng mọi phút giây nghỉ ngơi, người dân nước tư bản công nghiệp hiện đại vẫn duy trì sự lãng mạn từ trong nếp nghĩ và thể hiện nó mỗi ngày, họ không “công nghiệp hoá” lối sống mà ưa sự tinh tế, trân trọng những gì làm bằng tay.
Dân châu Âu có cách đánh giá giàu nghèo qua bề ngoài thế này: hết hè mà da vẫn trắng tức là dân không có tiền đi nghỉ mát. Tồn tại sự phân biệt chủng tộc ngấm ngầm về các màu da dường như không liên quan đến gu chuộng làn da rám nắng.
Khởi động từ tháng 6 với nhiều tour du lịch, mua sắm, sales (giảm giá) khắp các ga metro, trên đường phố, TV... lôi kéo, mời gọi, Hè thực sự là mùa chuyển động. Đỉnh điểm là tháng 8, dân Paris đi nghỉ hè, TP vắng hẳn.
Trong giới Việt kiều thành đạt ở Paris, người có nhà ở Bretagne như TS Trần Thu Dung (nguyên giảng viên ĐHSP Hà Nội, người phụ nữ đầu tiên làm luận án TS văn chương tại Pháp).
Lý tưởng hơn là nhà phê bình văn học Thuỵ Khuê, vừa có nhà ở Paris 13 vừa có nhà ở Nice - nơi vợ chồng bà sống thường xuyên để ông chồng - kỹ sư Lê Tất Luyện- dưỡng bệnh. Thông thường, dân Pháp nghỉ cuối tuần tại ngôi nhà của mình hay bạn bè quen và đi biển dịp hè.
Tuỳ công việc và sự sắp xếp, có gia đình đi từ tháng 6, có gia đình đến tháng 8 mới đi. Căn cứ vào sự “đi vắng“ này cùng với màu da sau Hè, người ta có thể đoán thu nhập, mức sống của họ.
Hè 2007, tôi đã đến biển Normandie, Le Havre (nơi Bác Hồ đã đến trên con tàu từ Bến Nhà Rồng) bằng một ôtô lớn màu tím, 80 chỗ cùng các thạc sĩ, tiến sĩ IT người Việt. Trở về, còn kịp chạy suốt hoàng hôn trên cánh đồng trơ gốc rạ vùng Auvers sur d’ Oise nơi Van Gogh vẽ và chết, vẫn còn kịp tắm biển Seine.
Trong khi đó, gia đình bác sĩ Nguyễn Đình Hải - Nguyễn Phương Liên cùng gia đình anh vợ và mẹ vợ tự lái xe vượt 800km tới đảo Corse, tự nấu ăn tại nhà nghỉ, đem theo guitare để buổi tối tưng bừng lửa - nhạc ở quê của Napoléon, nơi phải đến bằng phà đăng kí trước. Gia đình ca sĩ Lệ Quyên thì bay sang Los Angeles.
Hè 2008, gia đình BS Hải tắm biển Nha Trang, còn Lệ Quyên thì ở Catalonia (xứ Catalan) - cách Barcelona 40km, để nhớ Hà Nội - ở đó có các dãy phố như Hàng Ngang Hàng Đào và đẹp đến mức hè này chị trở lại 3 tuần nữa. Hè 2010 này, danh ca một thuở Lệ Quyên dự định về hát tại Việt Nam và tắm biển Phuket (Thái Lan).
Thế thì biển Paris dành cho ai? Cho những người không có tiền, hoặc không có điều kiện đi xa, cho khách du lịch. Thu hút 60 triệu khách/năm, Paris là TP du lịch hàng đầu thế giới.
Thủ đô quá nhiều công trình nổi tiếng, những giá trị kinh điển tưởng đã quá quen với người chăm xem sách, báo, TV phim ảnh dù chưa đến một lần, vẫn không ngừng làm mới mình để gây bất ngờ, biến hoá.
Ngạn ngữ Pháp có câu: “Với tất cả những cái nếu, có thể bỏ Paris vào một cái chai”. Trí tưởng tượng và ý muốn khôn cùng, Paris khổng lồ không bao giờ lọt vào chai được, nhưng chỉ một cái nếu này, Paris làm sững sờ thế giới: Nếu Paris có biển? - Paris đã có.
Tác giả Trăm năm cô đơn chắc không bị cô đơn khi thấy Paris là thành phố miên man hội hè. Một kinh đô của các kinh đô, mà chỉ kể café vỉa hè đã chạm khẽ vào khúc mở đầu của mê cung hấp lực. Mùa hè sôi động với hàng vạn thứ ngoài trời.
Người ta uống cà phê, tán gẫu, nhảy nhót, hôn nhau... từ chiều đến đêm, song song với hối hả là mơ mộng, tất cả diễn ra tự nhiên, mọi nơi, sinh động như những chi tiết không thể thiếu của bức tranh liên hoàn không bao giờ kết thúc.
Gác hai một chung cư cổ ở 41 phố Mazarine, quận 6, mà vợ chồng TS Nguyễn Đức Khương- Đinh Thanh Hương từng thuê giá 1.200 euro/tháng, giá rất cao với dân du học, họ đã ở đây 10 năm.
Anh Khương (nguyên Chủ tịch Hội SVVN tại Pháp) là phó giáo sư, giảng viên đại học, chị Hương đang làm cho một công ty Mỹ, hàng năm, họ đều về VN; riêng hè 2008, đã mời bố mẹ hai bên sang chơi và tắm biển Paris.
Nguyễn Đức Khương là cán bộ phong trào uy tín của các trí thức trẻ VN, năm qua đã được T.Ư Đoàn mời về dự - đọc tham luận tại Đại hội Tài năng trẻ VN lần 1 (11 - 13/9) và Hội nghị người Việt Nam ở nước ngoài lần thứ 1 (tháng 11/2009). Anh chị chấp nhận thuê nhà đắt để ở trung tâm. Ra khỏi cổng là phố la liệt quán cà phê, kem đông nghịt, gần nhà thờ Đức Bà.
Đầu năm nay, Khương - Hương đã chuyển tới căn hộ chung cư 60m2 vừa mua, tại quận 15, gần tháp Eiffel - rất đắt bởi giá trị lịch sử, văn hoá. Quán bar “La Closerie des Lilas”, số 171 đại lộ Montparnasse, quận 6, có cà phê, ăn sáng, trưa, tối.
Thú vị nhất là ban đêm, trong tiếng dương cầm, khói thuốc mù mịt và mùi của đủ loại nước hoa, tôi ngồi ở góc bàn có gắn biển đồng bằng ngón tay khắc tên thi sĩ G. Apollinaire, nhìn các bàn có gắn tên những vị khách lừng danh thế giới đã đến đây V.Lenin, H. Balzac, Jacob, Madeleine, mường tượng họ đồng hiện, thư giãn hay tư duy sáng tạo. Sự phân cách lịch sử, sự sống - chết đã mờ nhoà vì giá trị tác phẩm đã đưa họ thành bất tử.
Bút tích của E. Hemingway được lưu giữ ở đây: “Paris, est un Fête” (Paris, là một ngày hội). Có lẽ, trong tưởng tượng của các nghệ sĩ vĩ đại ấy, sinh thời cũng không có ngày họ được tắm biển Paris.
Bãi cát, ghế dài, hàng cọ đã hình thành bãi biển ngay bên bờ sông Seine. Ảnh: Đinh Thanh Hương |
2. Paris Plage (Paris beach bằng tiếng Anh) - bãi biển Paris- có từ hè 2002, do quyết định của Thị trưởng thành phố Bertrand Delanoe. Ông công khai là người đồng tính, nhưng người Paris không để ý lắm đến điều ấy vì những gì ngài Thị trưởng cống hiến cho TP là khá nhiều.
Paris cổ kính được gìn giữ bởi quy định nhà xây (từ hơn 30 năm nay) không được quá 6 tầng, mọi kiến trúc cao ốc hiện đại đẩy ra ngoại ô, tiêu biểu là khu La Défense.
Sáng kiến tạo biển ngay bờ sông Seine vào dịp hè lúc đầu gây tranh cãi vì chi phí đắt đỏ. Đường sá chạy trên cao hai bên sông; bờ kè dày đặc hiệu sách, bưu thiếp, tranh ảnh. Khi nghỉ hàng, chủ hiệu sách sẽ bỏ tất cả vào hòm sắt khoá lại. Hòm lắp cố định trên bờ kè, khi mở ra, nó thành quầy hàng.
Cannes, TP biển miền Nam nước Pháp, hàng năm diễn ra LHP quốc tế, giải Cành cọ vàng uy tín chỉ sau giải Oscar, một LHP luôn chú trọng yếu tố nghệ thuật, hội tụ nhiều minh tinh thế giới. Deauville - TP nhỏ xa hoa, nơi ở của các ngôi sao.
Nice, TP biển đắt đỏ, có các khách sạn sang trọng với phòng thượng hạng 4.500 euro/đêm. Hàng hàng cọ xanh, màu nước biển và màu trời xanh hoà làm một như không phân biệt biển trời và mắt của bầy bầy thiếu nữ. Marilyn Monroe đã đến đây quay bộ phim đen trắng Mùa hè nóng bỏng.
Tất cả mọi vẻ đẹp ấy được chọn lọc và hội tụ về biển Paris. Từ nhà TS Khương, qua cầu Pont Neuf chỉ 200m là nhà thờ Đức Bà, công trình mà ai đến Paris cũng phải đến, ngắm phía trước, vào trong, tìm cách leo lên nóc để nhớ Quasimo’do lao những thanh gỗ chống trả quyết liệt để giữ người yêu, đứng trên tàu Bateau mouche (tàu ruồi) chầm chậm trên sông ngước nhìn công trình tuyệt mỹ.
Hơn 2.000 tấn cát vàng, nhiều cây cọ, trang thiết bị được chở đến. Trong vòng 3 tuần, người ta tạo xong bờ biển.
Nếu không để ý 36 mỹ kiều (cầu đẹp) - kiến trúc duyên dáng bắc qua sông Seine ngàn năm, thì bờ biển Paris đúng là biển thực sự, nơi vui chơi lý tưởng. Đây không phải vùng biển hoang sơ hay bao la cho ai thích khám phá thiên nhiên, mà là biển của náo nhiệt.
Phướn xanh- trắng treo dọc bờ biển hệt rừng cánh tay vẫy gọi. Cùng tím, xanh - màu yêu thích của người Pháp với nhiều cấp độ, rợp khắp nơi. Bờ biển hàng chục kilômét có 3 khu được làm theo chủ đề.
Đến đây, ta mang kem chống nắng, kính râm, áo tắm, khăn choàng để sẵn sàng nhuộm mình nắng vàng cát vàng dưới tán ô, chơi bóng chuyền bãi biển, bóng đá mi ni, ném bi đá, hưởng hơi mát có vị mặn từ các ống phun, tíu tít bên các xe kem, ki ôt sách, đi xe Segway trên bờ hay lao xuống nước như cá xanh.
Khu thứ nhất là khu được chú trọng nhất. Khu này ngốn 1.800 tấn cát, trải dài từ Cung điện Louvre đến cầu Sully (các điểm này đều có xe bus và ga metro), khung cảnh nhiệt đới, với nhiều cây cọ, bãi cát. Các ghế dài để ngồi, nằm được che bởi những chiếc ô lớn không khác gì bờ biển thật.
Bạn có thể đến đây, từ 9 giờ sáng đến đêm, hoàn toàn miễn phí. Sự hào phóng này của Paris xoá đi ranh giới giàu nghèo, e dè đắt đỏ và mặc cảm của kẻ ít tiền. Thích sôi động, thì chơi trò leo núi đá, pédalo (xe đạp nước), tắm mưa dưới các vòi phun.
Còn ẩm thực? Xứ sở của rượu luôn phong phú đồ uống, từ cà phê, giải khát, vang các loại, đồ ăn nhẹ, đồ biển, phải mua. Nghệ thuật: xem tự do nhiều buổi hoà nhạc, hát - nhảy ngoài trời.
Dạo bờ biển lúc chiều tà, khi TP bắt đầu lên đèn, tôi ngất ngây trong màu sắc và âm thanh. Ngất ngây khởi men khi những bức tượng khoả thân trên cầu ven sông phô diễn vẻ đẹp thách thức thời gian, thì bên dưới nhiều giai nhân mặc bikini như những pho - tượng - biết - thở soài mình trong nắng óng... Ngoài hai màu xanh - trắng chủ đạo, còn có 8 màu khác được phối.
Quên đồng hồ, quên buồn ngủ, nhất là bên cạnh có người tâm giao, đêm Paris lộng lẫy càng tăng sức cám dỗ khiến ta bối rối khi quá nhiều trò vui, hội âm nhạc trên bãi biển, riêng vùng gần Toà thị chính, rất nhiều show nhạc từ cổ điển đến đương đại, tổ chức từ 24/7 đến 15/8 làm giới trẻ mê man.
Khu thứ hai, từ Villette phía Bắc đến vùng Rotonde de Ledoux, dành cho thể thao dưới nước. “Biển” càng là biển khi ta được cưỡi canô thuyền buồm, và các buổi chiếu phim đặc sắc làm ta tưởng đứng ở Cannes.
Thư viện quốc gia gồm 4 toà nhà cao tầng tạo thành hai cuốn sách đối xứng nhau, mang tên Tổng thống Pháp F. Mitterand, nơi bắt đầu của khu thứ ba - tạo không khí của nước Pháp hiện đại.
Trên bãi biển này, mọi người có thể nằm thư giãn nghỉ ngơi, đọc sách báo, nghe nhạc, tra internet.
3. Paris, TP của nghệ thuật và tình yêu, không chỉ dành cho những người đang yêu, sắp yêu, còn gợi hứng cho ai chưa yêu hay muốn yêu tiếp mãi. Ở đó, ta không muốn rời xa, muốn quên thời gian. Không muốn có cuốn lịch nào treo trong thành phố.
Tất cả đồng hồ ngừng chạy. Vì cảnh đẹp, người đẹp, vì hương của hoa, của những chàng nàng, của những cửa hiệu, con đường như thể hàng vạn lọ nước hoa bật nắp.
Paris, ai từng đến đều muốn trở lại. Paris, nơi tôi mãi mãi chống lại Heraclius, để dù không biết bơi, tôi đã và vẫn khát khao đắm mình trong biển Paris, biển của cái đẹp và ánh sáng.
Sông Seine vẫn trôi không chỉ dưới chân cầu Mirabeau như thơ G. Appollinaire, qua 36 cây cầu thường hằng, mà còn qua hàng ngàn cây cầu của mắt, đắm đuối vòng ôm của lứa đôi của làn làn môi mềm như thấm mưa hè.
Paris, đi qua bốn mùa vẫn tìm nhau đắm mê quyến luyến... Nhất định, em sẽ cùng Anh trở lại Paris trong hành trình tình yêu của mình.