Kim Darroch, cựu đại sứ Anh tại Mỹ, nói chính quyền của Tổng thống Donald Trump đã có “hành động phá hoại ngoại giao” trong quyết định rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran, tờ Daily Mail trích các bức điện tín bị rò rỉ cho biết.
Thông tin này xuất hiện sau tin tức từ tuần trước nói rằng ông Darroch đã gửi các bức điện tín ngoại giao về chính quốc, trong đó mô tả ông Trump là “thiếu năng lực”, “hay dao động” và “bất tài”. Sau đó, ông Darroch đã từ chức.
Theo bài báo của Daily Mail hôm thứ Bảy vừa qua, vị cựu đại sứ nói ông Trump có vẻ rút nước Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran vì “những lý do cá nhân”, bởi thỏa thuận này được cựu Tổng thống Barack Obama ủng hộ. Tờ báo Anh còn nói ông Darroch đã bóng gió về sự bất đồng giữa các trợ lý thân cận nhất của ông Trump và nói rằng Nhà Trắng đã không thể có ngay kế hoạch hành động để xử lý các vấn đề phát sinh sau khi Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân với Iran, chứng tỏ quyết định được đưa ra khá đột ngột và vội vàng ngay cả với nhiều quan chức Mỹ.
Nhà Trắng nói với CNN rằng họ không có bình luận gì về câu chuyện của Daily Mail.
Hôm thứ Hai tuần trước, ông Trump nói Nhà Trắng không còn giao dịch gì với ông Darroch và đến hôm thứ Tư, Bộ Ngoại giao Anh thông báo ông Darroch từ chức. Vị đại sứ quyết định rời chức vụ sau khi thấy ông Boris Johnson, người đang có ưu thế lớn trong cuộc chạy đua vào ghế thủ tướng Anh thay bà Theresa May đã từ chức và đợi ngày ra đi, từ chối ủng hộ ông, một quan chức chính phủ Anh xác nhận với CNN.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Anh nói với CNN hôm thứ Bảy tuần trước rằng bất cứ ai làm rò rỉ các bức điện tín “cần phải đối mặt với hậu quả của hành động”.
Cảnh sát Anh đã mở cuộc điều tra hình sự nhằm tìm ra ai là người cố tình phát tán các bức điện được xem là mật mà vị đại sứ, như các đại diện ngoại giao khác, thường xuyên gửi về chính quốc. Đại diện cảnh sát Anh nói rõ ràng “có lợi ích cộng đồng trong việc đưa những kẻ phải chịu trách nhiệm ra trước ánh sáng”.
Trong khi đó, Isabel Oakeshott, phóng viên viết các bài báo liên quan đến vụ rò rỉ điện tín trên Daily Mail xác nhận trên Twitter rằng cô đang hẹn hò với chủ tịch đảng Brexit (đảng ủng hộ và vận động để Anh rời khỏi EU), nhưng nói thêm rằng “anh ấy không liên quan đến các bài báo của tôi”.
“Anh ấy chưa xem các bức điện và không biết nguồn gốc của chúng”, nhà báo Oakeshott viết để đáp lại các bản tin đăng trên báo nói cô đang hẹn hò chủ tịch đảng Brexit Richard Tice.
Còn Tice thì bác bỏ luận điểm cho rằng ông ta đang tìm cách thay thế đại sứ Darroch.
“Những kẻ theo thuyết âm mưu nghĩ rằng tôi muốn chiếc ghế đại sứ Anh ở Mỹ thì hoàn toàn sai”, Tice viết trên Twitter.
Sau khi ông Trump rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran vào năm 2018, Mỹ đã thực thi một loạt lệnh trừng phạt nhằm vào Tehran, khiến kinh tế Iran gặp nhiều khó khăn. Hiện nay nước này chỉ còn xuất khẩu chưa đến một nửa sản lượng dầu nếu so với thời điểm các lệnh trừng phạt chưa được thực thi.
Còn trong giai đoạn tranh cử tổng thống, ông Trump thường xuyên phê phán thỏa thuận hạt nhân được ký giữa Iran và Mỹ, Anh, Pháp, Nga và Trung Quốc hồi năm 2015, khi ông Obama là đương kim tổng thống Mỹ, là “thỏa thuận tồi nhất từ trước tới nay”.
Nhưng tại thời điểm Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran, các quan chức cấp cao trong chính quyền Trump, bao gồm cả Ngoại trưởng Mike Pompeo và Giám đốc tình báo quốc gia Dan Coats, nói rằng Iran vẫn tuân thủ các điều khoản của thỏa thuận.
Hồi đầu tuần trước, ông Trump nói Iran đã từ lâu bí mật “làm giàu” (uranium), một tuyên bố mâu thuẫn với Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA), đơn vị giám sát việc Iran tuân thủ thỏa thuận năm 2015, cũng như các chuyên gia độc lập và cả các quan chức tình báo cấp cao trong chính quyền Mỹ.
