Dự thảo Luật BHXH sửa đổi vừa được Bộ LĐ-TB&XH trình Quốc hội cho ý kiến lần đầu, với đề xuất bố sung chế độ thai sản cho lao động nữ tham gia BHXH tự nguyện. Mức đóng BHXH tự nguyện không tăng, nhưng khi nữ sinh con sẽ được trợ cấp thải sản mức 2 triệu đồng/mỗi con mới sinh.
Dự thảo luật BHXH sửa đổi bổ sung thêm chế độ thai sản cho người đóng BHXH tự nguyện mà không thay đổi mức đóng. |
Đề xuất trên xuất phát từ thực tế, thời giai quan số người tham gia BHXH tự nguyện còn thấp. Nguyên nhân chủ yếu do chính sách BHXH còn thiếu hấp dẫn, người lao động chưa được hưởng các quyền lợi ngắn hạn (chỉ có chế độ hưu trí và tử tuất), trong khi mức hỗ trợ tiền đóng từ nhà nước còn thấp. Trong khi đó, thời gian nhà nước đã có chính sách hỗ trợ phụ nữ dân tộc thiểu số thuộc hộ nghèo, ở vùng khó khăn sinh con được hỗ trợ bằng tiền.
Từ đó, Dự thảo Luật BHXH sửa đổi quy định, lao động tham gia BHXH tự nguyện (cả nữ và nam), khi sinh con nếu đáp ứng điều kiện được trợ cấp thai sản mức 2 triệu đồng/con mới sinh, do ngân sách nhà nước đảm bảo. Điều kiện nhận trợ cấp này là đóng BHXH tự nguyện từ 6 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con. Mức trợ cấp thai sản trên bằng mới nhà nước đang hỗ trợ phụ nữ dân tộc thiểu số vùng khó khăn sinh con hiện hành.
Chế độ thai sản có thể điều chỉnh phù hợp điều kiện kinh tế - xã hội và khả năng ngân sách nhà nước từng thời kỳ, do Chính phủ quy định.
Dù thêm chế độ thai sản, nhưng mức đóng BHXH tự nguyện không thay đổi.
Góp ý cho Dự thảo Luật BHXH sửa đổi, một số đại biểu Quốc hội nhận định, với bổ sung chế độ thai sản sẽ tăng tính hấp dẫn, khuyến khích được người dân tham gia BHXH tự nguyện. Tuy nhiên, mức hỗ trợ 2 triệu đồng/người là con thấp, một số cử tri đề xuất tính trợ cấp theo phần trăm lương tối thiểu vùng. Cùng đó, nếu cả vợ và chồng cùng tham gia BHXH tự nguyện thì mức trợ cấp phải cao hơn gia đình chỉ có một người tham gia, để tăng hấp dẫn hơn.
Một số đại biểu cũng đề xuất tăng mức hỗ trợ của chế độ trên lên 1,5 triệu đồng/tháng, tức bằng mức chuẩn nghèo nông thôn, hỗ trợ trong 3,5 tháng, tổng hỗ trợ trên 5,2 triệu đồng/người. Khoản trợ cấp này một phần từ ngân sách nhà nước, một phần từ sự chia sẻ của quỹ thải sản trong chính sách BHXH bắt buộc.
Hệ thống trợ cấp thai sản phổ cập tại Việt Nam có thể giảm gánh nặng tài chính từ việc đóng BHXH đối với các hộ gia đình không có khả năng đóng góp, góp phần tăng mức độ bảo vệ thai sản cho người lao động, đặc biệt là lao động nữ, qua đó tăng diện bao phủ của BHXH. Mục tiêu của trợ cấp gia đình/trợ cấp trẻ em là góp phần đảm bảo không một phụ nữ Việt Nam nào (hoặc gia đình) bị rơi vào tình trạng nghèo vì sinh con.