> NSƯT Trung Hiếu: Cuối năm nay sẽ lấy vợ
Đầu năm mới, vở diễn “Người đàn bà không tên” do anh đạo diễn sẽ khai màn. Anh có thể chia sẻ gì về sản phẩm đầu tay này?
Đây là vở diễn được chuyển thể từ tiểu thuyết Madam X của Mỹ được đạo diễn, NSND Doãn Hoàng Giang chuyển thể từ cách đây hơn 20 năm rồi. Tên kịch bản nguyên gốc là “Người mẹ trước vành móng ngựa”.
Tôi đã chọn kịch bản này vì nhiều lý do. Hiện nay rất hiếm kịch bản hay, và đây là một kịch bản rất hấp dẫn, nhân văn, nói về thân phận của người phụ nữ đẹp, có nhiều sân chơi cho đạo diễn và diễn viên.
Xem đêm công diễn, tôi đã thấy rất nhiều người ở hàng ghế khán giả, có cả những người thày, đồng nghiệp của Trung Hiếu, đã khóc. Tại sao anh lại chọn một kịch bản buồn cho vở diễn đầu tay?
Đúng là có rất nhiều anh em bạn bè đồng nghiệp đã mắt đỏ hoe bắt tay chúc mừng tôi sau đêm công diễn. Một vở kịch có tính nhân văn rất cao, con người luôn khát khao tự do, hạnh phúc, một người đàn bà đẹp nhưng chuân chuyên, đã sẵn sàng hy sinh tất cả, bảo vệ danh dự cho chồng con, thậm chí buộc phải giết người để giữ lại vị trí xã hội cho chồng con mình.
Vở kịch cũng nói về một sự thật, rằng những người ở tầng lớp thấp, luôn bị kìm hãm, chịu thiệt thòi và bị áp bức. Tôi chọn kịch bản này còn có một lý do nữa, người phụ nữ trong vở kịch này, nàng Holly, mặc dù ở cách chúng ta một vòng trái đất, nhưng thân phận, tính cách… rất giống người con gái Việt Nam.
Và chính vì thế, trong một vở kịch nói về câu chuyện từ nước Mỹ, vẫn có những màn hát ca trù khá táo bạo giữa các phần chuyển màn?
Đúng thế. Tôi muốn đưa ca trù vào đây, vì có sự tương đồng về thân phận người phụ nữ, và vì đây là di sản văn hóa phi vật thể của chúng ta cần được bảo tồn. Khi nhắc đến ca trù, thì nhạc sĩ Tiến Minh cũng đồng tình với tôi dù vẫn kết hợp với bộ gõ, bộ dây của âm nhạc phương Tây.
Ca trù đươc xuất hiện khá nhiều trong vở, dẫn dắt tâm hồn của nhân vật nữ chính từ đầu đến cuối vở diễn, tạo được sự chất chứa nhất định, tạo độ sâu lắng cho tiết tấu của vở.
Lần đầu trong vai trò đạo diễn, làm việc với hai nghệ sĩ ưu tú là Minh Hòa, Thu Hà, cùng nhiều nghệ sĩ gạo cội trong làng kịch như Phú Thăng, Tuấn Quang… , anh có gặp khó khăn gì không?
Khi làm việc mình phải biết phân định rõ ràng, khi tôi là diễn viên, là đồng nghiệp, là bạn diễn thì khác, còn khi làm đạo diễn, không có nghĩa là tôi diễn giỏi hơn các bạn hay như thế nào. Mà đây là kịch bản tôi chọn, tôi muốn hướng các bạn đi theo ý đồ đạo diễn của tôi. Chúng tôi cùng nhau làm việc để đạt được hiệu quả cao nhất, chứ tôi không quá áp đặt lối diễi xuất với các đồng nghiệp của mình.
Tôi vẫn nói với các đồng nghiệp của tôi rằng: “Không phải tôi ngồi đây đạo diễn có nghĩa là tôi giỏi hơn các bạn. Cũng giống như rất nhiều khán giả dưới kia, họ xem và vẫn có thể nhận ra, có thể phán xét người này diễn dở người kia diễn hay. Huống hồ tôi cũng là một nghệ sĩ biểu diễn. Khi tôi ngồi ở dưới này, tôi có một cái nhìn tổng quát hơn, hiểu rõ ý đồ từng cảnh hơn và chúng ta cùng làm việc”.
Bởi vì anh là một nghệ sĩ biểu diễn, vậy có khi nào anh áp đặt lối diễn của mình với diễn viên?
Đó chính là thế mạnh của tôi chứ. Khi là diễn viên, thì tôi chỉ cần làm thế nào để vai của tôi đóng thật tốt, thật cảm xúc, nhưng khi là đạo diễn, tôi phải dựa trên tổng thể của vở diễn để giữ được nhịp, được tiết tấu cho toàn bộ vở diễn, rõ được tính cách, từng mảng miếng của tác phẩm, điều tiết cảm xúc của diễn viên. Chứ không phải cứ ai cảm xúc đến đâu diễn hết đến đó thì hỏng vở.
Nhưng với những viên trẻ, các em còn non nớt về kinh nghiệm và khả năng diễn xuất, chưa biết tạo cảm xúc thì người đạo diễn đôi khi vẫn phải áp đặt.
Đây là một kịch bản khó, sao anh không chọn một vở đơn giản cho suôn sẻ?
Tôi không thích làm cái gì đơn giản. Tất nhiên, khó thì phải hay, chứ khó mà không hay cũng chẳng để làm gì. Trong nghệ thuật, tôi khắt khe và luôn tìm những điều gì khó để làm, để học hỏi và vượt qua chính mình, để lớn hơn sau mỗi vai diễn, vở diễn. Khi vượt qua những vở khó, thì những vở dễ hơn mình sẽ vượt qua nhẹ nhàng lắm.
Chúc mừng anh về vở diễn đầu tiên với vai trò đạo diễn, rất ấn tượng, còn việc riêng, anh định “ở giá” đấy à?
Giá là giá thế nào! Tôi vẫn yêu điên cuồng đấy nhé, đừng có thiếu đề phòng với tôi (cười). Tôi thuận duyên thôi, yêu là một chuyện, kết hôn cần phải có duyên. Bây giờ, tôi hạnh phúc, vì rất nhiều khán giả thương yêu, đồng nghiệp tôn trọng, bố mẹ tôi ủng hộ, gia đình ở bên cạnh, có một vài cô gái để yêu, thế là quá đủ, nhỉ!
Cảm ơn anh và chúc NSƯT Trung Hiếu sẽ tiếp tục ghi dấu ấn hơn với vai trò mới – đạo diễn sân khấu!