Sạt lở đất thường xảy ra ở khu vực vùng núi sau thời gian mưa lớn kéo dài. Đây là loại hình thiên tai nguy hiểm do tính bất ngờ, khó dự báo chính xác thời điểm xảy ra, chỉ có thể cảnh báo khu vực nguy cơ cao.
Khi lái xe qua vùng có nguy cơ sạt lở, việc tuân thủ các lưu ý dưới đây rất quan trọng để đảm bảo an toàn cho bản thân và phương tiện.
Kiểm tra, nắm bắt tình hình thời tiết và địa chất
Trước khi bắt đầu hành trình, tài xế cần tìm hiểu thông tin trên cung đường mình đi, các vị trí đã từng xảy ra sạt lở. Nếu có cảnh báo về sạt lở, tài xế nên xem xét việc trì hoãn chuyến đi hoặc lựa chọn cung đường khác để đảm bảo an toàn.
Đồng thời cần theo dõi dự báo thời tiết đặc biệt là trong mùa mưa hoặc sau khi có bão. Bởi vào mùa mưa, độ ẩm đất bão hòa nên nguy cơ sạt lở cao.
Khi đó, tài xế nên tìm chỗ an toàn để nghỉ lại, không bất chấp đi để tránh nguy hiểm. Lưu ý, không nên dừng đỗ xe dưới vách đá hay nơi có gò đất hoặc nhiều cây cối.
Chú ý quan sát và tuân thủ các biển cảnh báo
Khi đi trên đường cần chú ý đến các biển báo và dấu hiệu cảnh báo về nguy cơ lở đất, như xói mòn, vết nứt trên sườn dốc, hoặc rào chắn do chính quyền dựng lên.
Các dấu hiệu này có thể là những chỉ báo quan trọng cho thấy khu vực có nguy cơ xảy ra lở đất. Hãy tuân thủ nghiêm ngặt các biển cảnh báo và tránh xa những khu vực tiềm ẩn nguy hiểm cao để đảm bảo an toàn.
Khi gặp đoạn đường có nguy cơ sạt lở, lái xe cần dừng lại và xuống thăm dò địa hình, xem lượng đất đá sạt lở có ảnh hưởng đến bánh xe không và liệu xe có thể vượt qua an toàn hay không. Từ đó, quyết định tiếp tục hành trình hay dừng lại để tránh nguy hiểm.
Trên các đoạn đường núi, hãy chú ý quan sát cả trên cao và mở hé cửa để có thể nắm bắt được các rung động bất thường hoặc tiếng động lớn. Cần đặc biệt cảnh giác với các dấu hiệu bất thường như đất đá di chuyển hay cây cối nghiêng ngả, vì đây thường là dấu hiệu của nguy cơ sạt lở nghiêm trọng.
Giữ khoảng cách an toàn
Luôn giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước, đặc biệt là đối với xe tải lớn. Điều này giúp tăng khả năng xử lý tình huống khi có sự cố như phanh gấp từ xe phía trước hoặc tình huống bất ngờ khác.
Cũng cần đảm bảo khả năng vượt của xe, không được cố vượt ở những khúc cua hay khuất tầm nhìn. Trong điều kiện mặt đường trơn ướt, cần tránh phanh gấp bởi việc này sẽ dẫn tới khả năng cao xe sẽ bị văng, mất lái, mất kiểm soát, dễ dẫn tới tai nạn.
Di chuyển chậm, về số thấp
Khi lái xe qua đoạn đường có nguy cơ sạt lở, cần chuyển xe về số 1 và điều khiển với tốc độ chậm, thận trọng, duy trì ga ổn định. Nếu xe có hệ thống dẫn động 2 cầu hoặc cao hơn, hãy cài tất cả các cầu để đảm bảo độ bám đường tối đa. Ngoài ra, lái xe nên mặc áo phao sẵn để chuẩn bị cho các tình huống bất ngờ.
Sau khi xác định hướng đi an toàn nhất, tiếp tục di chuyển với tốc độ chậm và xoay vô lăng nhẹ nhàng theo hướng mong muốn. Không được lái quá nhanh và phải luôn giữ vô lăng bằng cả hai tay để kiểm soát trong trường hợp nền đường không ổn định hoặc có đất đá ảnh hưởng tới bánh xe, làm thay đổi hướng đi ngoài ý muốn.
Khi lái xe trên đoạn đường đèo dốc liên tục với mặt đường xấu, cần chọn vị trí bánh xe an toàn, tránh khu vực dễ sạt lở. Quan sát và di chuyển theo vệt bánh xe trước sẽ giúp an toàn hơn.
Khi xuống dốc, cần giữ bình tĩnh, chạy số thấp để dễ quan sát và kiểm soát xe, tránh đi gần rìa đường. Hãy giữ thẳng lái, rà phanh nhẹ nhàng. Nếu lên dốc, tiếp tục giữ số thấp và ga đều để xe từ từ vượt qua.
Với xe số tự động, dùng chế độ M (số tay) để đưa xe về số thấp. Sau khi qua đoạn đường nguy hiểm, cần kiểm tra gầm xe và các bánh xem có bị dính vật lạ hoặc rơi rớt bộ phận nào hay không để kịp thời kiểm tra và xử lý.
Sẵn sàng cho mọi tình huống
Tài xế cần chủ động các phương án, thiết bị phòng cho trường hợp khẩn cấp như đèn pin, búa thoát hiểm, lốp dự phòng, tháo lắp lốp, bơm điện, cáp cứu hộ, áo phao cá nhân, đồ cứu thương…
Ngoài ra, bạn cũng cần kiểm tra thêm về hệ thống phanh, ắc quy, đèn chiếu sáng... Hãy đảm bảo xe đủ nhiên liệu, điện thoại di động luôn đủ pin và chuẩn bị sẵn số điện thoại cứu hộ gần nhất ở khu vực mà mình sẽ đi qua.