 |
Nguyên Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh
Đó là đánh giá của một nhà ngoại giao Việt Nam trong cuộc trao đổi với PV Tiền Phong ngày 7/1. Nguyên Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh, nguyên đại sứ Việt Nam tại Mỹ, cho rằng vụ việc quá khích này giống như sự tràn ly của những phân hoá và bất bình trong xã hội Mỹ.
Theo ông Vinh, cách đây 4 năm, khi ra ứng cử tổng thống lần thứ nhất, ông Trump nêu khẩu hiệu “Làm cho Mỹ vĩ đại trở lại”, đồng thời tuyên bố chống lại sự xuống cấp, tha hoá của chính trị chính thống. Ông đã tiếp tục điều đó trong 4 năm. “Với tất cả những kiện cáo để chống lại tình trạng mà ông gọi là sự gian lận trong bầu cử, chắc ông Trump cũng không mong muốn chuyện người ta lại quá khích và vượt quá giới hạn như vậy”, ông Vinh nói.
Khó cứu vãn
Theo ông Vinh, sự việc này là lời cảnh báo lãnh đạo cả hai đảng trong Quốc hội Mỹ, rằng cần phải lấy lại niềm tin và củng cố các thể chế của Mỹ, như phát biểu của Phó Tổng thống Mike Pence về việc tuân thủ hiến pháp và pháp luật, hay phát biểu của ông Mitch McConnell, lãnh đạo đảng Cộng hoà tại Thượng viện, rằng phải vì lợi ích nước Mỹ.
Ông Vinh cũng cho rằng ông Biden sẽ phải làm rất nhiều điều và rất vất vả để đoàn kết nước Mỹ và phải có sự hợp tác của cả hai đảng. Trước đây hai đảng đã không thể làm việc với nhau, đến thời ông Trump càng bộc lộ rõ. Qua cuộc bầu cử này lại càng cho thấy con đường hai bên có thể bắt tay nhau vẫn còn xa.
Trong cuộc bầu cử lần này, hai ứng viên Mỹ một thắng một thua, nhưng có lẽ chưa bao giờ nước Mỹ cả người thắng và thua đều có lực lượng ủng hộ lớn như vậy. Ông Biden được 81 triệu cử tri lựa chọn, trong khi ông Trump dù thất cử nhưng vẫn được hơn 74 triệu người ủng hộ. “Hơn bao giờ hết, nước Mỹ cần nhìn nhận lại mình, trước hết là lấy lại lòng tin trong chính mình, tức là cần hòa giải giữa 81 và 74 triệu cử tri”, ông Vinh nói.
Theo ông Vinh, Mỹ mỗi khi có chuyển giao chính quyền đều có thay đổi, và những thay đổi đó tác động lên cả thế giới. Sự chuyển giao thiếu kết nối khiến bạn bè và đồng minh của Mỹ hụt hẫng. Nước Mỹ phải lấy lại lòng tin đối với thế giới, đối với dân chúng và đối với các thiết chế dân chủ mà Mỹ vẫn cho là quan trọng đối với mô hình phát triển của thế giới.
Ông Vinh cho rằng tình hình khủng hoảng trong nước hiện nay khiến chính quyền Biden trước tiên phải ưu tiên ổn định và đoàn kết trong nước. Tuy nhiên, Mỹ luôn coi trọng vai trò toàn cầu, nên chắc chắn sớm có cương lĩnh đối ngoại.
