Chưa kịp “bắn” đã "mất đạn"
Bệnh nhân N.T.H (19 tuổi, Bảo Lộc) đến phòng khám nam khoa vì trong vài tháng gần đây phát hiện vùng bìu phải có một khối cứng, to dần lên. Sau khi thăm khám và thực hiện các xét nghiệm, bác sĩ khoa Nam học phát hiện nam thanh niên bị một khối u tinh hoàn bên phải đã di căn.
Chưa lập gia đình, khi bác sĩ thông báo bị bướu tinh hoàn và khuyên nên đi trữ tinh trùng trước can thiệp điều trị nam thanh niên bàng hoàng nhiều lần hỏi lại bác sĩ vì không tin mình mắc bệnh. Chàng trai trẻ đã rối trí, sợ hãi cao độ dù đã được bác sĩ trấn án, giải thích bệnh. Bệnh nhân sau đó được phẫu thuật cắt bỏ tinh hoàn, giải phẫu bệnh sau phẫu thuật là một u tinh hoàn ác tính. Hiện bệnh nhân đang tiếp tục được điều trị với phác đồ hóa trị hỗ trợ tại khoa Ung Bướu để điều trị triệt căn ung thư.
Ung thư tinh hoàn được xem là bệnh ít gặp, theo y văn chỉ chiếm khoảng 1% ung thư ở nam giới. Tuy nhiên, tại Bệnh viện Bình Dân chỉ tính riêng trong năm 2017 và 2018, khoa Nam học đã tiếp nhận điều trị hơn 150 trường trường hợp ung thư tinh hoàn, hầu hết người bệnh đều trong độ tuổi rất trẻ.
ThS.BS Trần Đoàn Thiên Quốc cho hay, ung thư tinh hoàn thường có các triệu chứng, bệnh nhân sờ thấy một khối cứng, đặc trong bìu, không đau. Khi ung thư đã di căn đến các cơ quan khác bệnh nhân thường bị đau tinh hoàn, vú to lên, đau lưng, đau hông. Ung thư tinh hoàn gây giảm sức khoẻ, giảm chất lượng sống, hiếm muộn, nguy cơ tử vong. Độ tuổi trung bình của các trường hợp bướu tinh hoàn tại Bệnh viện Bình Dân chỉ ngoài 30, trong đó nhiều trường hợp người bệnh là những nam thanh niên mới từ 16 đến 19 tuổi.
Các nghiên cứu trên thế giới cho thấy, tỷ lệ của ung thư tinh hoàn ngày càng tăng trong vài thập kỷ qua. Nguy cơ bị ung thư tinh hoàn tăng cao khi người bệnh có tinh hoàn ẩn (tinh hoàn không nằm trong bìu mà nằm trong ổ bụng), tinh hoàn bị teo, tiền sử gia đình có cha, anh em trai bị ung thư tinh hoàn và người mẹ trong lúc mang thai sử dụng các thuốc nội tiết (DES, estrogen).
Có thể chữa khỏi được ung thư tinh hoàn hay không?
Để chẩn đoán ung thư tinh hoàn, người bệnh cần được thăm khám tổng quát và chuyên sâu nam khoa, thực hiện các xét nghiệm máu tìm chất đánh dấu ung thư (tumor marker), siêu âm bụng, siêu âm đàn hồi mô, chụp cộng hưởng từ (MRI). Nếu bệnh nhân trong độ tuổi sinh sản, mong muốn có con sẽ làm thêm các xét nghiệm chuyên sâu về sinh sản, tinh dịch đồ và được hướng dẫn trữ tinh trùng trước khi điều trị.
Phẫu thuật cắt tinh hoàn có chứa bướu là phương pháp chính trong điều trị ung thư tinh hoàn. Sau phẫu thuật, tuỳ thuộc vào kết quả giải phẫu bệnh bác sĩ sẽ quyết định việc bệnh nhân có cần phối hợp hoá trị và xạ trị hay không. Ung thư tinh hoàn nếu được phát hiện và điều trị sớm tỷ lệ sống sau 5 năm của ung thư tinh hoàn lên tới 95%.
Dẫn chứng cho vấn đề trên ThS.BS. Trần Đoàn Thiên Quốc cho biết: thống kê tại Mỹ năm 2018 có 8.500 trường hợp ung thư tinh hoàn mới mắc, nhưng chỉ có 350 trường hợp tử vong. Điều đó cho thấy ung thư tinh hoàn có khả năng được chữa lành cao so với các loại ung thư khác. Sự chủ quan và chần chừ thường là nguyên nhân khiến người bệnh ung thư tinh hoàn đến bệnh viện khi đã ở giai đoạn trễ, gây khó khăn cho việc điều trị. Ngoài ra, bác sĩ lưu ý thực tế có nhiều bệnh nhân chủ quan nghĩ rằng phẫu thuật cắt u là đã hết bệnh nên lơ là việc theo dõi tái khám, cho đến khi u tái phát hoặc di căn xa mới đi khám lại thì đã muộn, gây nguy hiểm đến tính mạng.
Để phòng ngừa ung thư tinh hoàn, bác sĩ khuyến cáo nam giới, nhất là những người trong độ tuổi từ 15 đến 35 tuổi, cần tự kiểm tra tinh hoàn bằng cách nắn nhẹ hai bên bìu ít nhất 1 lần/tháng. Đây là phương pháp theo dõi đơn giản và dễ áp dụng. Khi phát hiện có một khối đặc bất thường trong bìu, cho dù không gây đau cũng cần đến bệnh viện có chuyên khoa về nam học gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời.
