Bố mẹ của Scott Carlson, những người đã ngoài 80 tuổi, hiện sống trong một chung cư cao cấp ở vùng nông thôn bang Wisconsin, cách thành phố Milwaukee nơi Carlson sống khoảng một giờ lái xe. Tòa chung cư của họ đã có 6 người mắc COVID-19, ba trong số đó đã tử vong.
"Tôi cảm thấy cha mẹ tôi đang nghĩ rằng họ không thể bị lây bệnh. Họ biết nó nguy hiểm, nhưng vẫn rất bình thản". "Tôi nghĩ rằng trong tòa nhà họ ở luôn có những người già qua đời hàng năm, nên bố mẹ tôi chưa từng gặp một người nào mắc COVID-19 để hiểu vấn đề". Anh Carlson chia sẻ.
Khoảng 20% người trưởng thành ở Mỹ không có ý định tiêm vắc-xin và khó có thể thay đổi suy nghĩ dù có thêm thông tin về chúng, theo khảo sát của Trung tâm nghiên cứu Pew hồi tháng 12 năm ngoái. Khảo sát chỉ ra người Mỹ đã tin tưởng hơn vào quá trình phát triển vắc-xin, nhưng có nhiều quan điểm khác nhau về tính hiệu quả và an toàn của chúng.
Những người như Carlson, không thuộc nhóm ưu tiên, rất mong các thành viên đủ điều kiện trong gia đình có thể tiêm vắc-xin khi các chủng mới xuất hiện nhiều ở hầu hết các bang của Mỹ. Do đó, những lời từ chối liên tục của các thành viên trong gia đình có thể khiến họ cảm thấy khó chịu hoặc thất vọng. Nhiều người thậm chí đã không gặp mặt các thành viên trong gia đình nhiều tháng vì lo lắng cho sức khỏe của họ hoặc cảm thấy bất lực vì người thân chần chừ tiêm vắc-xin.
Giới quan sát cho rằng thông tin sai lệch tràn lan trên các nền tảng mạng xã hội, phương tiện truyền thông đã thúc đẩy làn sóng hoài nghi vắc-xin. Dù Facebook, Twitter và Google đã đưa ra nhiều chính sách loại bỏ thông tin sai lệch liên quan tới COVID-19, các nhà nghiên cứu truyền thông cho rằng quan điểm và niềm tin cá nhân về vắc-xin là thách thức lớn.
Carlson nhớ bố mẹ ông từng là những người rất quan tâm tới sức khỏe, khi luôn tiêm phòng cúm đầy đủ cho cả gia đình. "Họ từng không phải người hoài nghi vắc-xin. Họ không dùng mạng xã hội nhưng họ xem Fox News và có thể bị ảnh hưởng bởi những người sống cùng khu chung cư", Carlson nói.
Các nhà nghiên cứu cho rằng thái độ chần chừ với vắc-xin xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân và không phải đúng với mọi loại vắc-xin. Họ cho rằng quá trình phát triển nhanh của COVID-19 có thể là lý do khiến mọi người lo ngại.
Nicole, một cư dân ở thành phố Columbus, bang Ohio, cảm thấy bị cô lập trong nỗ lực thuyết phục gia đình đồng ý tiêm vắc-xin. Họ là người Puerto Rico và thường không tin tưởng vào chính phủ Mỹ. Rất nhiều người sống như thể đại dịch đã kết thúc. Dù bà của Nicole từng phải nhập viện vì mắc bệnh, hầu hết thành viên trong gia đình vẫn hoài nghi về vắc-xin và kiên quyết không tiêm chủng.
"Tôi đã bị sốc khi nghe bố tôi nói rằng vắc-xin có thể gây bệnh hoặc giết chết chúng tôi", Nicole kể. "Bố mẹ tôi thường chỉ tập trung vào công việc của họ để đảm bảo thu nhập cho gia đình. Bố tôi không thực sự quan tâm tới chính trị và hiếm khi xem tin tức, nên có lẽ ông chỉ bị ảnh hưởng bởi những lời tuyên truyền của các thành viên khác trong gia đình".
Những lãnh đạo cấp cao như Tổng thống Joe Biden, tiến sĩ Anthony Fauci, cựu phó tổng thống Mike Pence, ba cựu tổng thống Barack Obama, Bill Clinton và George W. Bush đều đã tiêm vắc-xin trên truyền hình, nhằm khuyến khích người dân làm điều tương tự. Nhưng các chuyên gia hoài nghi về khả năng những người nổi tiếng và có tầm ảnh hưởng có thể thay đổi quan điểm của cộng đồng về vắc-xin.
Một nghiên cứu của Viện Báo chí Mỹ từng chỉ ra rằng người Mỹ có xu hướng tin tưởng thông tin từ các nguồn thân cận, gồm bạn bè, gia đình, các thành viên trong cộng đồng.
Angela, một cư dân ở Los Angeles, cũng rơi vào tình cảnh tương tự Nicole và Carlson. Bố mẹ và em gái cô sống ở hạt Staten Island, bang New York. Khi trở về nhà vào dịp lễ cuối năm, cô đã có cuộc trao đổi với họ về vắc-xin. Tất cả ba thành viên của gia đình cô đều đủ điều kiện được tiêm vắc-xin, nhưng Angela cho biết họ kiên quyết nói không.
Khi các nỗ lực cá nhân thất bại, giới chức y tế địa phương có lẽ phải vào cuộc để đẩy lùi thông tin sai lệch và xây dựng niềm tin. Tại Camden, bang New Jersey, cơ quan y tế đã phải huy động người tới gõ cửa từng nhà để thuyết phục người dân tiêm vắc-xin.
"Chúng tôi hiểu tốt hơn hết là bắt đầu từ chính những cộng đồng nơi bạn đang sống", Paschal Nwako, giám đốc cơ quan y tế hạt Camden, nói.
Nicole hy vọng các thành viên trong gia đình cô có thể thay đổi suy nghĩ theo thời gian. "Có thể lời đe dọa không gặp mặt họ của tôi sẽ giúp mọi thứ thay đổi", cô nói.
Tuy nhiên, Nicole thêm rằng nỗ lực đẩy lùi thông tin sai lệch cần có sự chung tay của mọi người, không chỉ riêng người nổi tiếng. "Chúng ta cần nhiều người trong cộng đồng cùng giải thích cho những người còn hoài nghi và thắc mắc về vắc-xin", cô nói.
