 |
Ca khúc Trà đá vỉa hè của nhạc sĩ Nguyễn Thành Trung nằm trong album Ký ức Hà Nội mới phát hành là một trong những ca khúc như thế.
Biểu tượng của sự giản dị và kết nối
Qua từng câu chữ, tác giả Nguyễn Thành Trung đã khéo léo sử dụng hình ảnh quen thuộc của quán trà đá vỉa hè để truyền tải những thông điệp ý nghĩa về cuộc sống, con người và sự kết nối trong xã hội. Vì thế đây là một bài hát không chỉ để nghe mà còn để suy ngẫm, để cảm nhận và trân trọng những điều giản dị nhưng quý giá trong cuộc sống.
Hình ảnh những quán trà đá nhỏ ven đường, với những chiếc ghế nhựa đơn sơ, là nơi mọi người có thể dừng chân, trò chuyện, và chia sẻ những câu chuyện đời thường. Qua lời bài hát như: "Người nam người nữ, người trẻ người già / Người cười, người khóc đều là vô đây" người nghe cảm nhận được rằng trà đá vỉa hè không phân biệt tầng lớp, tuổi tác hay hoàn cảnh. Đó là nơi mà mọi người đều có thể tìm thấy sự đồng cảm, một không gian bình đẳng và gần gũi giữa lòng đô thị.
Bên cạnh đó, nét đẹp trà đá vỉa hè qua những nốt nhạc của Nguyễn Thành Trung còn cho thấy đó là nơi sống chậm giữa nhịp sống hối hả. Trà đá vỉa hè hiện lên như một khoảng lặng, một nơi để con người tạm dừng lại, lắng nghe cuộc sống và tìm lại sự cân bằng. Những câu hát như: “Đừng vội đừng vã chọn ly trà đá / Lắng nghe cuộc sống chọn ly trà đá" gợi lên một triết lý sống chậm, trân trọng những khoảnh khắc nhỏ bé nhưng ý nghĩa. Ai nghe hẳn cũng cảm thấy rằng trà đá vỉa hè không chỉ là nơi để giải khát mà còn là nơi để con người suy ngẫm, để buông bỏ những mệt mỏi và tìm lại sự bình yên trong tâm hồn.
Ngoài ra, trà đá vỉa hè cũng là nơi lưu giữ tình thân và kỷ niệm, nhắc nhớ những khoảnh khắc thân tình, nơi mà người lạ có thể trở thành quen, nơi mà những câu chuyện đời thường được sẻ chia. Câu hát: "Làm ly trà đá tình thân / Làm ly trà đá thăng trầm chốc qua" khiến người nghe cảm nhận được rằng trà đá vỉa hè không chỉ là một không gian vật lý mà còn là nơi lưu giữ những kỷ niệm, những mối quan hệ ý nghĩa. Đó là nơi mà con người có thể tìm thấy sự an ủi, sự sẻ chia, và cả những niềm vui giản dị trong cuộc sống.
Và Trà đá vỉa hè của Nguyễn Thành Trung có thể xem là một triết lý về sự buông bỏ và yêu đời. Bởi "Uống cho trôi hết ồn ào nhỏ nhen / Uống cho tao nhã bình yêu cuộc đời" gợi lên hình ảnh một ly trà đá vừa giúp giải khát vừa giúp con người buông bỏ những điều tiêu cực, tìm lại sự thanh thản và yêu đời hơn. Có thể thấy rằng trà đá vỉa hè là một nét văn hóa và là một cách sống, một cách để con người đối diện với những thăng trầm của cuộc đời một cách nhẹ nhàng và lạc quan.
Cuối cùng, Trà đá vỉa hè qua con mắt của Nguyễn Thành Trung chính là một phần tâm hồn Hà Nội, là nơi lưu giữ những giá trị truyền thống, nơi con người tìm thấy sự kết nối và sự bình yên giữa lòng đô thị. Trà đá vỉa hè là một phần không thể thiếu trong bức tranh văn hóa Hà Nội, nơi mà những điều nhỏ bé nhất cũng có thể mang lại ý nghĩa lớn lao.
Những thông điệp giá trị
Như đã phân tích ở trên, trong ca khúc này, Nguyễn Thành Trung đã sử dụng hình ảnh "trà đá vỉa hè" làm biểu tượng văn hóa của sự kết nối và bình đẳng trong xã hội.
Trà đá vỉa hè vừa là một thức uống vừa là một không gian giao lưu, nơi mọi người thuộc mọi tầng lớp xã hội có thể gặp gỡ, trò chuyện và chia sẻ: "Người nam người nữ, người trẻ người già / Người cười, người khóc đều là vô đây".
Ngôn ngữ trong bài hát mang tính mộc mạc, gần gũi, giống như chính không khí của quán trà đá vỉa hè. Tuy nhiên, tác giả đã sử dụng những câu từ giàu hình ảnh và nhịp điệu để tạo nên sự lôi cuốn: "Ngõ xa, ngõ xa bằng ba ngõ gần" vừa mang tính nhịp điệu, vừa gợi lên hình ảnh những con ngõ nhỏ, nơi trà đá vỉa hè thường xuất hiện, tạo cảm giác thân thuộc và gần gũi.
Ngoài ra, việc lặp đi lặp lại cụm từ "trà đá vỉa hè" trong bài hát vừa tạo điểm nhấn, vừa giống như một lời mời gọi, một sự khẳng định về giá trị của không gian này trong đời sống.
Tài tình hơn, tác giả đã sáng tạo khi lồng ghép những triết lý sống vào một hình ảnh rất đời thường. Trà đá không chỉ là một thức uống mà còn là một biểu tượng của sự tạm dừng, của việc sống chậm lại để cảm nhận cuộc sống:"Đừng vội đừng vã chọn ly trà đá / Lắng nghe cuộc sống chọn ly trà đá". Câu hát vang lên như một lời thơ nhẹ nhàng, như khuyến khích người nghe sống chậm lại, dành thời gian để lắng nghe và cảm nhận những điều giản dị nhưng ý nghĩa trong cuộc sống.
Chưa dừng lại ở đó, trà đá vỉa hè là một hình ảnh đại diện cho sự giản dị và bình dân trong đời sống người Việt. Tác giả nhấn mạnh rằng đây là nơi mọi người, bất kể giàu nghèo, tuổi tác hay hoàn cảnh, đều có thể ngồi lại bên nhau. "Người nam người nữ, người trẻ người già / Người cười, người khóc đều là vô đây". Thông qua hình ảnh này, tác giả gửi gắm triết lý về sự bình đẳng và kết nối giữa con người, rằng mọi người đều có thể tìm thấy sự đồng cảm và sẻ chia trong những khoảnh khắc đời thường.
"Là nơi tìm chốn nghỉ chân / Là nơi thân thiết, bình dân mọi người" là một câu lục bát, như nhắc nhở người nghe sống chậm lại, tận hưởng những khoảnh khắc bình yên và trân trọng những điều giản dị trong cuộc sống. Tiếp nữa, "Uống cho trôi hết ồn ào nhỏ nhen / Uống cho người lạ thành quen / Uống cho tao nhã bình yêu cuộc đời" cho thấy việc uống trà không chỉ là hành động giải khát mà còn mang ý nghĩa biểu tượng, như một cách để con người buông bỏ những mệt mỏi, nhỏ nhen, và tìm lại sự bình yên, yêu đời.
"Làm ly trà đá tình thân / Làm ly trà đá thăng trầm chốc qua". Đó là một nhấn mạnh của tác giả, rằng những khoảnh khắc ngồi lại bên nhau, dù chỉ là bên một ly trà đá, cũng có thể giúp con người xích lại gần nhau hơn, tạo nên những mối quan hệ ý nghĩa.
Văn hóa trà đá vỉa hè của người Hà Nội, qua các bài hát, hiện lên như một biểu tượng của sự giản dị, sự kết nối và triết lý sống sâu sắc. Đó là nơi con người có thể sống chậm lại, buông bỏ những mệt mỏi, và tìm thấy niềm vui trong những điều nhỏ bé. Chắc chắn với nhiều người, trà đá vỉa hè không chỉ là một nét đẹp văn hóa mà còn là một bài học về cách sống, cách yêu đời và cách trân trọng những khoảnh khắc bình dị trong cuộc sống.
Và Nguyễn Thành Trung, qua tác phẩm này muốn truyền đi thông điệp đẹp đẽ ấy!
