Ai nấy chung dòng tâm trạng tiếc thương người con ưu tú của quê hương Đông Mỹ Anh hùng.
Anh Nguyễn Duy Yên, cháu ruột của nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười cho biết, với con cháu trong nhà, ông Đỗ Mười là một người cha, người ông mẫu mực, một tấm gương sáng của sự giản dị, tận tụy và liêm khiết.
Ông luôn dạy con cháu phải chăm chỉ học hành, phải có trình độ và tay nghề lao động, tự thân lập nghiệp, không nên trông chờ, ỷ lại vào ai.
Anh Nguyễn Duy Yên kể lại, năm 1971, khi ông Đỗ Mười đang là Bộ trưởng Bộ Xây dựng, ngôi nhà thờ tổ tiên xuống cấp trầm trọng. Anh Yên có đến gặp bác mình, xin ông giúp đỡ để gia đình được mua ngói lợp thay cho lớp lá gồi từ lâu đã dột nát.
Ông Đỗ Mười liền bảo: “Dân ta còn nghèo, các cháu miền núi còn không có trường mà học, không có áo mà mặc ấm, nhà ta lợp lá gồi đã là rất tốt, cháu hãy về cắt rơm rạ mà lợp lại mái, đừng hoang phí.”
Nhớ về những kỷ niệm với ông, các con cháu đều xúc động, kính trọng và tự hào.
Không giấu được nỗi buồn, ông Phạm Thận (80 tuổi), em họ của nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười, chia sẻ: Tuy là người giữ chức vụ cao nhất của Đảng nhưng trong quan hệ với anh em, họ hàng, ông luôn giữ thái độ rất gần gũi, thân mật.
Mỗi lần về quê, ông đều vào đình, chùa trong làng thắp hương trước rồi mới về nhà làm lễ tổ tiên và thăm mọi người.
Ông luôn căn dặn con cháu, nhắc nhở người dân quê hương phải phấn đấu học hành, làm ăn, phát triển kinh tế sao cho xứng đáng với người con của mảnh đất Anh hùng.
Phong cách sống giản dị của nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người dân xã Đông Mỹ. Khi nghe tin ông từ trần, bà con làng xóm đều thương tiếc, đau buồn. Nhiều người tạm gác lại công việc để đến ngôi nhà nhỏ của ông ngóng trông.
Bà Lê Thị Bé (76 tuổi) ở thôn 3, xã Đông Mỹ, huyện Thanh Trì bày tỏ: “Hay tin cụ mất, chúng tôi rất buồn. Là một người tham gia cách mạng từ sớm, cụ luôn sống giản dị, gần gũi. Mặc dù không được gặp cụ nhiều nhưng qua những gì tôi biết và nghe được, tôi rất kính trọng cụ. Bản thân tôi cũng luôn cố gắng học tập tấm gương cụ và giáo dục con cháu tự rèn luyện bản thân cho tốt, không sống xa hoa, lãng phí. Đến nay, các cháu nhà tôi đều học tập tốt và gia nhập quân đội.”
Xã Đông Mỹ, quê hương của nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười là nơi thành lập Chi bộ Đông Phù, Chi bộ Đảng ngoại thành đầu tiên ở Hà Nội. Chi bộ được thành lập vào năm 1930, ban đầu có 5 đảng viên và đồng chí Đỗ Mười đã được kết nạp Đảng tại đây.
Sau này, mỗi khi có dịp về thăm quê hương, ông đều dành thời gian thăm các di tích lịch sử cách mạng của địa phương.
Ông Lê Mạnh Chiến, Phó Bí thư Đảng ủy xã Đông Mỹ, huyện Thanh Trì cho hay, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Đông Mỹ hàng năm đều có dịp lên thăm, chúc Tết, chúc thọ nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười.
Mỗi dịp như vậy, khi trò chuyện, ông luôn tìm hiểu đời sống người dân địa phương, có bao nhiêu hộ nghèo, các cháu thiếu nhi có được học hành đầy đủ hay không?
Nguyên Tổng Bí thư thường xuyên căn dặn cấp ủy, chính quyền địa phương phải quan tâm, chăm lo đời sống nhân dân, làm cho nhân dân ngày càng ấm no, quê hương ngày càng phát triển, xứng đáng với vùng đất cách mạng, đặc biệt phải đặt nhiệm vụ giáo dục lên hàng đầu.
Bà Phạm Nguyên Nhung, Trưởng ban Tổ chức Huyện ủy Thanh Trì xúc động chia sẻ, dù tuổi cao, sức yếu nhưng mỗi lần về thăm quê, nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười đều quan tâm động viên, chỉ đạo xã cũng như huyện giữ gìn sự đoàn kết, thống nhất, phát huy truyền thống quê hương Anh hùng.
Bà Nhung nghẹn ngào: “Tôi vẫn còn nhớ rõ, ngày 15/5/2015, Đảng bộ xã Đông Mỹ tổ chức lễ kỷ niệm 85 năm thành lập Chi bộ Đông Phù. Khi đó, ông đã 99 tuổi nhưng vẫn về tham dự, động viên nhân dân quê nhà.
Ông dặn dò chúng tôi phải quan tâm giúp đỡ người dân, xây dựng quê hương ngày càng phát triển. Nghe tin ông mất, tôi vô cùng xúc động. Vậy là từ nay chúng tôi không được nghe những lời dặn dò, chỉ bảo của ông nữa rồi.”
Chia sẻ cảm xúc đau buồn, tiếc thương khi hay tin nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười từ trần, ông Trần Văn Khương, Bí thư Huyện ủy Thanh Trì bày tỏ: "Nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười là niềm tự hào của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Thanh Trì."
Ông là một tấm gương sáng về sự liêm khiết, giản dị, tinh thần rèn luyện, phấn đấu đi lên từ gian khổ, tấm lòng vì nước, vì dân.
Ông luôn quan tâm đến đời sống nhân dân, nhất là quan tâm đến chế độ, chính sách hỗ trợ người già, trẻ em.
"Càng thương tiếc bao nhiêu, đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thanh Trì sẽ càng phấn đấu hơn nữa trong giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, xây dựng quê hương ngày càng phát triển để xứng đáng với sự tin tưởng, thương yêu của nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười," Bí thư Huyện ủy Thanh Trì nhấn mạnh.
Giản dị và gần gũi
Trong những năm tháng sống cùng gia đình tại ngôi nhà số 11 phố Phạm Đình Hổ, phường Phạm Đình Hổ, quận Hai Bà Trưng (Hà Nội), với phong cách sống giản dị, gần gũi, nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười đã giành được tình cảm của các cán bộ, lãnh đạo chính quyền và cả người dân nơi đây.
Trong câu chuyện kể về nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười, vợ chồng ông Nguyễn Cảnh Sợi và bà Trần Thị Xân (hàng xóm với gia đình nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười) luôn nói: "Cụ gần gũi, bình dị lắm, không có vẻ gì là quan cách"
“Vợ chồng tôi thỉnh thoảng cũng sang bên nhà cụ để trò chuyện và lắng nghe những lời dặn dò của cụ với anh em, bà con làng xóm. Chúng tôi nói những chuyện bình thường thôi như chuyện con cháu, chuyện sinh hoạt gia đình, nhưng bao giờ cụ cũng căn dặn bà con láng giềng phải cùng nhau đoàn kết xây dựng phố phường an toàn, văn minh,” ông Nguyễn Cảnh Sợi chia sẻ.
Ông Nguyễn Công Chất, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc phường Phạm Đình Hổ xúc động kể lại: "Là một người dân phường Phạm Đình Hổ, tôi may mắn được gặp bác Đỗ Mười nhiều lần. Dù là người đứng đầu của Đảng với công việc vô cùng bận rộn nhưng nhiều dịp Tết bác vẫn ra trụ sở Ủy ban Nhân dân phường chúc Tết cán bộ, nhân dân. Ngày sinh của bác lại trùng vào dịp kỷ niệm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam nên Đảng bộ và nhân dân phường Phạm Đình Hổ cũng may mắn được chúc Tết bác, những lần như thế bác đều rất phấn khởi. Trò chuyện với chúng tôi, bao giờ câu đầu tiên bác cũng hỏi: Đời sống nhân dân trên địa bàn phường ra sao, toàn phường còn bao nhiêu hộ nghèo, cận nghèo; có cháu nào bỏ học hay không? Sự quan tâm của bác đã để lại nhiều tình cảm trong lòng đảng bộ, chính quyền và nhân dân phường Phạm Đình Hổ."
Ông Lê Việt Hùng, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân phường Phạm Đình Hổ chia sẻ, không chỉ là một đảng viên mẫu mực, nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười còn là một công dân gương mẫu, một người hết sức gần gũi với nhân dân.
Gần đây nhất, tại Đại hội Đảng bộ phường Phạm Đình Hổ nhiệm kỳ 2015 - 2020, dù tuổi cao sức yếu nhưng đồng chí Đỗ Mười vẫn cố gắng đến dự Đại hội với những lời căn dặn chỉ bảo, thể hiện sự nhiệt huyết của một người thầy, một lão thành cách mạng.
Trong các đợt bầu cử của đất nước, nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười đều đến dự lễ khai mạc và là người bỏ lá phiếu đầu tiên, thực hiện nghiêm túc nghĩa vụ và quyền lợi của một cử tri.
Ông Lê Việt Hùng hồi tưởng lại những kỷ niệm xúc động với nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười: “Cứ mỗi dịp Tết, dịp kỷ niệm ngày thành lập Đảng, cũng là dịp sinh nhật bác, Đảng ủy, chính quyền và nhân dân phường đều đến thăm và chúc mừng nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười. Đặc biệt, Tết vừa qua, bác còn gọi từng người trong số chúng tôi ra chụp ảnh, động viên. Tấm lòng cao cả cùng những lời căn dặn chân tình của bác luôn lắng đọng trong lòng chúng tôi, những thế hệ đi sau."