Những người thực hiện muốn kể lại những câu chuyện của thế hệ những người Việt Nam đi học, đi làm trong suốt hơn 30 năm qua, trong chương trình Quán thanh xuân tháng 12 với chủ đề Đường xa tuyết trắng.
Người Việt đi Đông Âu thời điểm đó đa phần đều không biết cụ thể về vị trí địa lý, khí hậu, điều kiện sống ở nơi mà họ sẽ đến và trải nghiệm. Nhưng hình dung tươi đẹp về nơi đó là có thật. Phim ảnh, bưu thiếp, các tác phẩm văn học… đã cho người ta “biết” một Đông Âu lộng lẫy và tiện nghi, nhất là trong hoàn cảnh Việt Nam còn thiếu thốn trong chiến tranh và trước thời điểm đổi mới.
 |
Sự dẫn dắt quen thuộc của Diễm Quỳnh
Mùa đông tuyết trắng đẹp với những người lần đầu chứng kiến, nhưng đằng sau đó là mùa đông khắc nghiệt. Những người sang trời Âu bắt đầu hành trình gian khổ đi học, đi làm mang theo rất nhiều kỳ vọng của bản thân gia đình và cả xã hội. Đó cũng là hành trình thay đổi nếp sống, nếp suy nghĩ do va chạm với những thực tế lần đầu tiên trải qua trong đời. Những du học sinh và công nhân lao động Việt Nam đã có những biến chuyển mà có khi người trong cuộc cũng không ý thức được.
Tiến sĩ Thụy Anh chia sẻ cảm xúc về mùa đông đầu tiên lạnh không tưởng ở châu Âu. Nhà văn Nguyễn Văn Thọ thì là lần đầu tiên mở tủ lạnh đầy ắp thức ăn, thấy thương người thân ở quê nhà. NSƯT Ngọc Khang kể về cảm giác được rơi vào một “chốn thiên đường nơi hạ giới”.
 |
Nhà văn Nguyễn Văn Thọ kể về quãng thời gian ở Đức
Nhà báo Duy Nghĩa cho rằng mỗi người Việt Nam khi đi Đông Âu đều gánh trên vai một trách nhiệm nặng nề. Với các du học sinh là áp lực học hành, thành đạt. Họ mang niềm tự hào của gia đình dòng họ. Họ phải đạt được bằng đỏ. Nếu có thể, họ phải tìm cách ở lại học cao hơn (phó tiến sỹ, tiến sỹ). Còn với những người lao động là áp lực kiếm sống cho gia đình.
Nhà văn Nguyễn Văn Thọ cũng phải bằng mọi cách kiếm thêm chút nào hay chút đó. Tiết kiệm chi tiêu, tranh thủ kiếm thêm ngoài chợ đen, tranh thủ mua các nhu yếu phẩm đóng thùng hàng gửi về cho gia đình..., đó là trải nghiệm xương máu của bản thân Nguyễn Văn Thọ ở Đức.
Các khách mời chia sẻ những câu chuyện, trải nghiệm nhiều niềm vui xen lẫn nỗi buồn và lo âu. Những người thực hiện chương trình cũng giới thiệu các phóng sự về người Việt ở Đông Âu, Âm nhạc - Một làn gió mới văn hóa phương Tây mang lại cho đời sống, Những người ở lại Đông Âu sau biến động 1990.
