Đó là bà Bà Võ Thị Châu (62 tuổi, trú tại xã Ea Riêng, huyện MĐrắk). Dự kiến ngày 24/12, công dân này sẽ được khen thưởng tại chính quê nhà. Tuy được khen thưởng vì hành động dũng cảm nhưng bà Châu vẫn thấp thỏm lo sợ bị trả thù.
Từ năm 2018, bà Châu phát hiện và tố giác trường hợp vợ của ông Nguyễn Văn Mão, nguyên Giám đốc Cty TNHH MTV cà phê 715A (Cty 715) không phải công nhân hay cán bộ nhưng vẫn được nhận lương hưu đều đặn vì ông Mão làm hồ sơ khống.
Đầu tiên, người phụ nữ này gửi đơn tố giác lên BHXH tỉnh Đắk Lắk, nhưng đơn vị này giải quyết nhùng nhằng, chưa thuyết phục, khiến bà phải lặn lội mang chứng cứ ra tận BHXH Việt Nam.
“Tôi đã làm đơn tố cáo đích danh từng người, nhưng BHXH Đắk Lắk giải quyết không thỏa đáng và có dấu hiệu bao che. Do vậy, tôi tiếp tục làm đơn gửi lên trung ương và được BHXH Việt Nam xử lý. Vụ việc này nếu không được phát hiện kịp thời sẽ gây thiệt hại cho Nhà nước hàng tỷ đồng”, bà Châu nói.
Ngày 15/12, Giám đốc BHXH Đắk Lắk Trương Văn Sáng cho biết cơ quan này đã ra kết luận (nội dung đơn của của bà Châu đúng 1 phần), nhưng bà Châu không đồng tình và bà Châu tiếp tục gửi đơn ra BHXH Việt Nam.
Theo hồ sơ, ông Nguyễn Văn Mão đã chỉ đạo cấp dưới làm hồ sơ khống cho vợ mình bắt đầu làm tại Cty 715 từ năm 1982 đến 2004. BHXH Đắk Lắk căn cứ vào hồ sơ nguỵ tạo để làm chế độ cho vợ ông giám đốc. Sau khi có sổ hưu, hồ sơ khống được chuyển về Nghệ An nhằm tránh bị phát hiện. Cơ quan chức năng thống kê, vợ ông Mão đã nhận gần 400 triệu đồng lương hưu trí trái quy định (từ tháng 6/2005 đến tháng 10/2018).
Sau khi sự việc được làm rõ, vợ chồng ông Mão bị khởi tố tội “Gian lận BHXH”. Theo TAND huyện Mđrắk (tại bản án số 07, ngày 28/4/2020), hành vi của ông Mão và bà Châu là nghiêm trọng; đã gây thiệt hại về tài sản cho BHXH, ảnh hưởng đến an sinh xã hội, chế độ bảo hiểm của nhà nước. Do vậy, ông Mão bị tuyên phạt 3 năm tù hưởng án treo; bà vợ nhận án phạt 2 năm 9 tháng tù (án treo) và yêu cầu trả gần 400 triệu đã nhận.
Chiều 15/12, 1 lãnh đạo BHXH Việt Nam khẳng định, đây là trường hợp cá nhân đầu tiên được tặng thưởng vì có công giúp ngành phát hiện tiêu cực.
BHXH Việt Nam quyết định tặng bằng khen và thưởng bà Châu 10 triệu đồng. Thế nhưng, người đứng đơn tố cáo tiêu cực đang lo sợ bị trả thù. “Ngoài câu chuyện vừa qua, tôi còn làm đơn tố cáo 3 người khác cũng có hành vi làm hồ sơ khống trục lợi BHXH. Tôi lo sợ sẽ bị trả thù, vì miếng cơm của người ta đang ăn bỗng dưng bị mất do tôi làm đơn tố cáo”, bà Châu nói và không cho chụp ảnh.
