Cty TNHH Dệt may Vinatex Quốc tế Toms đóng tại Cụm công nghiệp Diên Sanh, Hải Lăng, được UBND tỉnh Quảng Trị phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường tại Quyết định(QĐ) 2510 ngày 14/10/2016, QĐ số 3118 ngày 8/12/2016, và đang trong giai đoạn vận hành thử nghiệm từ tháng 4 đến tháng 10/2017.
Về hệ thống xử lý và xả thải, Cty này ban đầu thiết kế, xây dựng xả thải ra khu vực sông nằm đầu nguồn nước của nhà máy nước cung cấp cho người dân thị trấn Hải Lăng và một số xã khác trên địa bàn. Sự việc ngay lập tức bị chính quyền, ngành chức năng liên quan và người dân địa phương phản ứng. Nên sau đó, Cty chuyển sang xây dựng xả thải ra hồ Khe Chè nằm ở khu vực trung tâm thị trấn Hải Lăng (?!).
Theo đó, trong tháng 7/2017, Cty đã 2 lần xả thải ra hồ nước này, gây ô nhiễm môi trường. Phó chủ tịch UBND huyện Hải Lăng Phạm Đình Lợi bức xúc: “Chính quyền và ngành chức năng địa phương đã 2 lần bắt quả tang việc Cty TNHH Dệt may Vinatex Quốc tế Toms xả thải ra hồ Khe Chè khi nguồn xả thải chưa được kiểm tra, kết luận đảm bảo theo đúng quy định”.
Trả lời việc xả thải trái phép, Phó Tổng giám đốc Cty Nguyễn Chí Trực trần tình: “Ban đầu, chúng tôi nói 6.000m3 nước thải của nhà máy chúng tôi là không đạt. Chúng tôi hỏi ý kiến Sở TN-MT xử lý khối lượng nước này như thế nào? Sở TN-MT nói phải xử lý đạt thì mới được thải ra. Nhưng chúng tôi hiểu nhầm nên đã xả thải ra môi trường 4.000m3 nước”(?!).
Sau sự việc này, Cty TNHH Dệt may Vinatex Quốc tế Toms bị chính quyền, ngành chức năng địa phương đề nghị cấm xả thải ra hồ Khe Chè. Do đó, một lần nữa, Cty đã dời đường ống xả thải về cầu Hải Thọ 2, nhằm xả thải ra đồng ruộng, sông ngòi Hải Thọ đổ về vùng Càng gồm 7 xã vùng trũng của huyện Hải Lăng.
Sự việc lại một lần nữa vấp phải sự phản ứng dữ dội của người dân trên địa bàn. Nhiều người dân cho hay, nếu không được chính quyền và ngành chức năng ngăn chặn việc xây dựng đường ống xả thải ra khu vực đồng ruộng và sông ngòi của họ, bà con sẽ tự ý tháo dỡ đường ống của Cty.
Tuy nhiên, tại cuộc đối thoại với người dân, Giám đốc Sở TN-MT Quảng Trị Nguyễn Trường Khoa cam kết: “Nguồn nước thải của Nhà máy Dệt may Vinatex Quốc tế Toms sau xử lý, hiện tại đã đạt mức A theo TCVN nên được phép xả thải ra môi trường. Tôi cam kết nguồn xả thải đó không ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt, sản xuất của bà con. Nếu ảnh hưởng, tôi xin chịu trách nhiệm trước… UBND tỉnh”.
Tuy nhiên điều mà ông Khoa nói đã không được người dân đồng thuận. Người dân nói, đất đai ở Hải Thọ là đồng ruộng, với kênh mương, sông ngòi đã có từ hàng trăm năm. Với địa thế và đất đai này, người dân sinh sống chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp, mỗi năm 2 vụ Đông Xuân và Hè Thu. Trong đó, sản lượng lúa thu hoạch được của bà con, được chính quyền và ngành chức năng nắm rất rõ.
Do đó, nếu Giám đốc Sở TN-MT tỉnh và phía Cty trên nói rằng nguồn nước sau xử lý đảm bảo, thì bà con đề nghị cung cấp nguồn nước đó tưới cho vùng đồng ruộng này. Trong trường hợp vụ mùa của bà con bị mất trắng hoặc năng suất giảm sút hẳn, thì cá nhân và đơn vị nhà máy trên phải hoàn toàn chịu trách nhiệm”.
Người dân còn hết sức lo ngại, nguồn xả thải của Cty TNHH Dệt may Vinatex Quốc tế Toms không chỉ ảnh hưởng đến sản xuất lúa, hoa màu, mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng, lâu dài đối với sức khỏe của họ. Nhất là người dân vùng Càng còn phải sử dụng nguồn nước từ sông ngòi, đồng ruộng vào việc ăn uống, sinh hoạt hằng ngày.
Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị Hoàng Đức Thắng hứa tiếp thu, ghi nhận toàn bộ ý kiến của bà con, báo cáo, đề nghị UBND tỉnh Quảng Trị sớm giải quyết.