Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, một đồng minh thân cận của Tổng thống Donald Trump, cho biết ông thấy thuyết phục rằng nếu không phải do sự “lừa dối” của Bắc Kinh thì COVID-19 đã không có mặt ở Mỹ. Đến nay đã có hơn 80.000 người Mỹ chết vì căn bệnh này.
Ông Graham nói rằng Trung Quốc đã từ chối cho phép tiến hành điều tra cách lây lan của dịch bệnh. “Tôi thấy thuyết phục rằng Trung Quốc sẽ không bao giờ hợp tác với một cuộc điều tra nghiêm túc trừ khi họ bị buộc phải làm như vậy”, ông Graham nói.
Những người chỉ trích ông Trump, trong đó có các cựu quan chức, học giả và nhà báo, nói rằng dù Trung Quốc cần trả lời nhiều câu hỏi, nhưng chính quyền Mỹ dường như đang tìm cách phân tán chú ý khỏi thực trạng mà họ coi là sự phản ứng chậm trễ của Mỹ đối với cuộc khủng hoảng.
Ông Graham nói rằng “Đạo luật trách nhiệm COVID-19” sẽ yêu cầu tổng thống bảo đảm với Quốc hội trong vòng 60 ngày rằng Trung Quốc đã “cung cấp thông tin đầy đủ về bất kỳ cuộc điều tra COVID-19 nào do Mỹ hoặc các đồng minh hoặc các tổ chức thuộc Liên Hợp quốc như Tổ chức Y tế thế giới dẫn đầu”.
Đạo luật cũng yêu cầu phải bảo đảm Trung Quốc đóng cửa tất cả “chợ tươi sống” có thể khiến con người bị phơi nhiễm các mầm bệnh, phải thả những người bị bắt ở Hong Kong trong đợt truy quét sau đại dịch.
Đạo luật cũng trao quyền của tổng thống được triển khai hàng loạt biện pháp trừng phạt, như đóng băng tài sản, cấm đi lại và hủy visa cũng như hạn chế cho các định chế Mỹ cung cấp khoản vay cho các doanh nghiệp Trung Quốc và cấm doanh nghiệp Trung Quốc niêm yết trên các sàn chứng khoán Mỹ.
Trung Quốc chưa đưa ra bình luận nào, nhưng Bắc Kinh luôn khẳng định họ minh bạch về dịch bệnh từ khi nó bùng lên ở Vũ Hán.
Ông Trump và lực lượng ủng hộ ông nhiều lần cáo buộc Bắc Kinh không cảnh báo cho thế giới về tính nghiêm trọng và quy mô dịch bệnh, gây ra tình trạng suy giảm kinh tế toàn cầu và đe dọa cơ hội tái tranh cử của ông trong cuộc bầu cử vào tháng 11 năm nay.
Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Tim Kaine nói rằng mọi thứ “chắc chắn đã sai lầm ở Trung Quốc” nhưng cần phải nhìn nhận toàn bộ câu chuyện và chính quyền Trump không nên cố trốn bị soi xét.
Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Robert O’Brien và Cố vấn kinh tế quốc gia Larry Kudlow hôm 11/5 cảnh báo chớ nên dùng quỹ hưu trí liên bang của Mỹ đầu tư vào các công ty Trung Quốc vì khả năng “các biện pháp trừng phạt trong tương lai sẽ được áp dụng đối với những hành động sai lầm của chính phủ Trung Quốc” trong đại dịch COVID-19.
Ngoại trưởng Mỹ State Mike Pompeo cũng đã hàm ý nói về các biện pháp trừng phạt trong tương lai đối với Trung Quốc vì đã gây tổn thất lớn cho kinh tế và mạng sống trên toàn cầu.
