Thẩm tra báo cáo của Chính phủ về công tác phòng chống tham nhũng, Uỷ ban Tư pháp đánh giá cao sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ trong việc thực hiện quy định về nghiêm cấm tặng quà, nhận quà tặng dưới mọi hình thức.
Tuy nhiên, theo Uỷ ban Tư pháp, trong thực tế việc tặng quà để giải quyết công việc, đặc biệt là hối lộ bằng hình thức tặng quà vẫn còn diễn ra rất phức tạp, dưới nhiều hình thức, nhất là việc lạm dụng phong tục truyền thống của dân tộc trong thăm hỏi, tặng quà nhân dịp lễ, tết, hiếu, hỉ…
Việc nộp lại quà tặng hầu như chỉ được thực hiện sau khi phát hiện có sai phạm. Qua một số vụ án được đưa ra xét xử gần đây, dư luận rất bức xúc trước việc "tặng quà" của Ngân hàng Oceanbank cho quan chức và chi "hoa hồng" cho bác sỹ của Công ty Cổ phần VN Pharma…
Uỷ ban Tư pháp dẫn chứng, trong vụ án buôn lậu xảy ra tại công ty Cổ phần VN Pharma, các bị cáo khai nhận đã chi tiền "hoa hồng" cho bác sĩ tại nhiều bệnh viện lên tới 7,5 tỷ đồng để được bác sĩ kê đơn thuốc cho bệnh nhân.
Tương tự, trong vụ đại án xảy ra tại Oceanbank, ông Ninh Văn Quỳnh đã thừa nhận và nộp lại 20 tỷ đồng đã nhận của Nguyễn Xuân Sơn. Trong vụ án nhận hối lộ, Cơ quan điều tra đã thu giữ tại nhà Nguyễn Trường Duy, cán bộ Hải quan TP.HCM 64 phong bì với tổng cộng gần 1 tỉ đồng, là số tiền hối lộ của các doanh nghiệp.
“Đây là vấn đề lớn, liên quan đến đạo đức nghề nghiệp, đạo đức công vụ và phòng chống tham nhũng, cần được Chính phủ, Bộ Y tế nghiên cứu, đánh giá để ngăn chặn tình trạng này”, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga nhấn mạnh.
Về việc kê khai tài sản, Ủy ban Tư pháp cho hay, theo phản ánh của báo chí, cử tri cho thấy, còn có nhiều trường hợp kê khai không trung thực, không kê khai, nhất là nhiều người không kê khai khi được bổ nhiệm chức danh lãnh đạo, quản lý theo quy định nhưng không được kịp thời phát hiện, xử lý; việc giải trình nguồn gốc tài sản tăng thêm trong một số trường hợp còn chưa hợp lý, thậm chí phản cảm, gây bức xúc trong dư luận…
Nguyên nhân của tình trạng này được cơ quan thẩm tra chỉ ra là do chưa có cơ chế kiểm soát hữu hiệu để phát hiện, xử lý đối với những trường hợp kê khai tài sản, thu nhập thiếu trung thực và chưa có cơ chế xử lý tài sản không chứng minh, không giải trình được nguồn gốc hợp pháp.
“Đề nghị Quốc hội, Chính phủ cần quy định một cách đầy đủ, toàn diện hơn về các biện pháp kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn, nhất là các nội dung kiểm tra, giám sát, xác minh việc kê khai, trách nhiệm giải trình việc tăng, giảm tài sản, các khoản giao dịch có giá trị lớn; quy định rõ chế tài xử lý đối với người kê khai không trung thực”, Uỷ ban Tư pháp đề nghị.
