Từ năm 1941, Mỹ quyết định chế tạo B-36 Peacemaker, oanh tạc cơ có thể xuất kích từ Mỹ, vượt Đại Tây Dương để tấn công lãnh thổ phát xít Đức và quay về mà không cần hạ cánh tiếp dầu ở căn cứ đồng minh tại châu Âu. Dù không hoàn thành mục đích ban đầu, dòng B-36 lại trở thành vũ khí giúp Mỹ lần đầu sở hữu khả năng tấn công hạt nhân và răn đe chiến lược, theo WATM.
Nguyên mẫu B-36 đầu tiên được tập đoàn Convair chế tạo vào năm 1945, ngay sau khi phát xít Nhật đầu hàng. Ngày 8/8/1946, gần một năm sau khi Thế chiến II kết thúc, nó thực hiện chuyến bay thử đầu tiên. Ba năm sau, dòng oanh tạc cơ B-36 được đưa vào biên chế không quân Mỹ.
B-36 Peacemaker là máy bay lớn nhất khi đó với chiều dài gần 50 m, sải cánh 70 m, cao 14 m và nặng 139 tấn. Ban đầu nó được trang bị 6 động cơ cánh quạt, có thể mang 43 tấn nhiên liệu và vũ khí thông thường lẫn hạt nhân, cùng 16 pháo M24 cỡ nòng 20 mm để tự vệ. Máy bay có tốc độ tối đa 700 km/h và tầm hoạt động trên 16.000 km.
Kể từ phiên bản B-36D, Convair bổ sung thêm 4 động cơ phản lực GE J47-19 gắn ở hai đầu cánh, toàn bộ phi đội B-36 sau đó cũng được trang bị cấu hình động cơ này, khiến Peacemaker trở thành dòng oanh tạc cơ có nhiều động cơ nhất từng được sản xuất hàng loạt trong lịch sử.
6 động cơ piston cánh quạt và 4 động cơ phản lực cung cấp công suất tương đương 40.000 mã lực trong thời gian ngắn, giúp B-36 cắt giảm quãng đường cất cánh và hỗ trợ giai đoạn tăng tốc tiếp cận mục tiêu để tránh bị pháo phòng không bắn hạ.
Trong chế độ bay hành trình, các động cơ phản lực sẽ được tắt để tiết kiệm nhiên liệu, cửa che trước động cơ cũng được kích hoạt để giảm sức cản và ngăn dị vật lọt vào trong.
Mỹ đã xuất xưởng tổng cộng 384 chiếc B-36 để xây dựng năng lực răn đe chiến lược, bởi nó có thể mang theo lượng lớn bom hạt nhân, bay từ Mỹ đến thành phố Leningrad của Liên Xô để tung đòn tấn công hạt nhân rồi trở về mà không cần hạ cánh tiếp dầu ở châu Âu.
Dù được biên chế trong thời kỳ căng thẳng của Chiến tranh Lạnh, điều may mắn là oanh tạc cơ B-36 chưa bao giờ được triển khai thực chiến. Trên thực tế, oanh tạc cơ này chỉ thả bom trong huấn luyện hoặc khi gặp sự cố. Tháng 2/1950, một chiếc B-36 phải thả bom hạt nhân Mk 4 chưa kích hoạt ở vùng biển ngoài khơi thành phố Bristish Columbia, Canada, sau khi tổ lái phát hiện ba động cơ bốc cháy. Phi hành đoàn sau đó cũng nhảy dù thoát hiểm.
Năm 1957, một chiếc B-36 khác vô tình thả bom nhiệt hạch Mark 17 với sức công phá tương đương 10 triệu tấn thuốc nổ TNT gần Albuqerque, bang New Mexico của Mỹ. Rất may là lõi hạt nhân của quả bom không bị kích hoạt, dù khối thuốc nổ sơ cấp đã phát nổ khi va chạm với mặt đất.
B-36 cũng là máy bay được chọn để thử nghiệm dự án lò phản ứng hạt nhân trên không của Mỹ. Trong giai đoạn 1942-1958, lục quân và không quân Mỹ đã chi rất nhiều tiền để nghiên cứu, thử nghiệm khái niệm này.
Một chiếc Peacemaker được hoán cải sang phiên bản động cơ hạt nhân mang tên mã NB-36. Dù được trang bị lò phản ứng hạt nhân, toàn bộ 47 chuyến bay thử nghiệm của NB-36 đều chỉ sử dụng động cơ và nhiên liệu thông thường. Những tiến bộ trong thiết kế máy bay khiến ý tưởng oanh tạc cơ dùng động cơ hạt nhân trở nên lỗi thời và dự án NB-36 bị đình chỉ vào năm 1958.
Dòng B-36 cũng được sử dụng để thử nghiệm dự án "tiêm kích ký sinh", trong đó chiếc Peacemaker mang theo một chiến đấu cơ hộ tống khi tấn công mục tiêu tầm xa và phải đối phó với nhiều hệ thống phòng không trên đường bay. Khi bị phát hiện, nó sẽ thả tiêm kích dưới bụng để vô hiệu hóa đối phương, trước khi tiếp tục hành trình tới mục tiêu.
Chiếc B-36 cùng tiêm kích ký sinh dưới bụng. Ảnh: USAF. Tuy nhiên, sự ra đời của kỹ thuật tiếp dầu trên không khiến ý tưởng này cũng như oanh tạc cơ khổng lồ như B-36 trở nên lỗi thời. Mỹ có thể chế tạo nhiều máy bay nhỏ hơn có khả năng cất cánh từ căn cứ, tiếp dầu ở ngoài tầm bắn của hỏa lực phòng không địch và xâm nhập không phận đối phương.
Oanh tạc cơ B-36 cũng không phù hợp với nhiệm vụ ném bom thông thường. Kích thước lớn và tốc độ chậm khiến nó dễ bị tiêm kích đánh chặn Liên Xô như MiG-15 bắn hạ. Mỹ loại biên dòng B-36 vào năm 1959, chỉ 10 năm sau khi nó được đưa vào sử dụng.
