B'Lao hiểu theo tiếng người Mạ bản địa có nghĩa là cái bàu nước, đầm nước (theo Ninh Thế Hùng). Và phía trên những đầm nước ấy là những đồi trà xanh ngát, sương sớm bay là là quấn quanh những những chiếc nón trắng, khi ẩn khi hiện ánh nhìn của những cô gái hái chè đang nhanh tay ném vào lưng gùi những đọt trà đẫm sương.
Xứ B'Lao là quê núi giàu đẹp và thơ mộng, quanh năm có hương vị trà quyến rũ du khách. Khi dừng chân tại thành phố, điều đầu tiên bạn cảm nhận được là một mùi thơm dìu dịu êm đềm len lỏi vào khứu giác. Đó có thể là các loại danh trà nơi đây và mùi thơm hòa quyện của hoa lài, hoa sói tỏa khắp không gian.
Thành phố Bảo Lộc cách Đà Lạt chừng 120 cây số về phía Nam trên trục QL20. Du khách sẽ nhìn thấy hai bên đường những đồi trà xanh tít tắp, thi thoảng có cảnh tưới nước diễn ra rất đẹp mắt sẽ lọt vào ống kính của bạn.
Bạn có thể dừng lại hái trà, và xem hoa trà nở trắng ngát vào ban chiều bên một dòng suối vắng ven chân đồi. Nếu có điều kiện làm quen, người B'Lao sẽ niềm nở mời bạn một tách trà đậm đà hương vị và mang phong cách phố núi.?
Trà B'Lao được người Pháp trồng từ thập niên 1930 của thế kỷ trước. Trải qua nhiều biến đổi, cây trà vẫn phát triển và ngày càng nâng cao chất lượng. Trên đất Bảo Lộc nay có hơn 1.000 cơ sở sản xuất chế biến trà. Nghề làm trà đem lại nguồn thu không nhỏ cho người dân, dẫu có lúc cả thị trường ế ẩm vẫn vượt qua được.
Hiện nay trà B'Lao đã bay cao, bay xa và tỏa hương ở nhiều nước trên thế giới, đem lại tiếng thơm cho vùng "đất lành chim đậu" này. Tôi đã có dịp sống hơn mười năm ở đây, càng hiểu rõ tại sao trà B'Lao vang danh đến thế, cũng bởi người B'Lao thủ đắc một số bí quyết ướp trà.
Trà trồng trên nương đồi, trồng chung quanh nhà cùng với bụi lài, khóm sói quanh năm nở hoa. Một tuần cho đến mười ngày, người dân mới hái trà một lần, đem về xào, vò, sấy và tẩm ướp với các loại hoa.
Người làm trà hiểu rõ ướp hoa hàm tiếu mùi thơm mới sung mãn. Và để có được cái hậu vị thơm ngon, thoang thoảng, người ta phải dùng một số kỹ thuật pha nước cam thảo trong lúc ướp. Lẽ khác, chế biến trà thủ công phải nắm được các công đoạn sấy than, lúc nào thì nhỏ lửa, lúc nào thì nhiệt độ cao v.v...?Tóm lại, ướp trà thành công phải để lại dư vị thoang thoảng mà thơm lâu, lúc quyến luyến nồng nàn, lúc dịu nhẹ sâu lắng như sự hội tụ của đất trời trong một tách trà thơm.?Nói như thế để du khách phân biệt với các loại trà ướp bằng hóa chất của một số người làm giả mạo.
Có thể nói từ trà mộc, trà buồm cho đến trà đóng gói, đóng hộp v.v...? đều được du khách trong và ngoài nước mua về làm quà. Nhất là các dịp lễ tết, trà là loại quà biếu thượng hạng được đặt trang trọng lên bàn thờ, hoặc đãi khách quý một bình trà thơm bốc khói xoay quanh những câu chuyện đời đầy thi vị.
Xứ B'Lao xanh một màu xanh của lá. Chính cái màu xanh có vị chan chát, man mát dịu ngọt ấy đã hòa quyện máu thịt với con người; làm thành một thức uống cao quý được nâng lên tầm văn hóa.
Nếu có dịp đến xứ B'Lao sương khói, vùng đất phía Nam Tây Nguyên này thăm thú danh lam thắng cảnh, thác, hồ, ngồi ở một nơi nào đó ven đồi, nghe suối róc rách, phóng tầm mắt qua bạt ngàn thung xanh, lặng nghe mùi hương bàng bạc của núi và đất trời hòa quyện, bạn sẽ thấm một đặc ân mà thiên nhiên ban tặng cho đất trời B'Lao.?
