Theo kết quả kiểm tra của Thanh tra Sở Văn Hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Thanh Hoá cho thấy, tại chùa Quan Thánh, toàn bộ hệ thống bia ma nhai (12 tấm bia); 3 bức dạng đại tự chữ Hán và hệ thống các pho tượng khắc trên vách đá phía ngoài và trong vòm hang (gồm 3 tượng quan phía ngoài hang, 5 tượng quan phía trong); 2 tượng linh vật (voi, ngựa)... thế kỷ XVI-XVII của di tích đã bị tô vẽ, phun, phủ sơn công nghiệp.
Riêng tấm bia ma nhai niên đại Cảnh Hưng 47 đã bị khoan, chôn, đóng thanh sắt vuông vào giữa hai hàng chữ Hán, làm nứt, tách vỡ một phần mặt bia, mất một chữ Hán.
 |
| Chùa Quan Thánh trên vách núi Nhồi |
Từ kết quả kiểm tra trên, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch Thanh Hoá khẳng định: Việc tự ý tô vẽ, sơn vào hệ thống hiện vật có niên đại thế kỷ XVI-XVII, khoan chôn sắt vào hiện vật bia thuộc di tích và sử dụng đất di tích, tự ý điều chỉnh, thiết hụt diện tích đất khi chưa được sự đồng ý của cấp có thẩm quyền đã làm sai lệch, huỷ hoại, thay đổi yếu tố gốc cấu thành di tích kiến trúc nghệ thuật, vi phạm nghiêm trọng Luật Di sản văn hoá.
Liên quan đến việc này, ngày 10/11, UBND phường An Hưng (TP Thanh Hoá) có báo cáo giải trình về sai phạm xảy ra tại chùa Quan Thánh, thuộc cụm di tích nghệ thuật và thắng cảnh núi An Hoạch (núi Nhồi) là cụm di tích cấp Quốc gia được Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch công nhận năm 1992.
Theo đó, số bia, chữ, linh vật, tượng… tại chùa được xác định sơn mới các thời điểm trước năm 2013 và năm 2019. Người chỉ đạo sơn các tượng, bia… từ năm 2019 là bà Lê Thị Thịnh – người trông coi chùa; người thực hiện sơn là ông Cao Xuân Tuấn (xã Xuân Bình, huyện Như Thanh).
 |
| Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã có văn bản gửi lãnh đạo TP Thanh Hoá xử lý nghiêm vi phạm tại di tích chùa Quan Thánh. |
Theo chính quyền phường An Hưng xác định, thời điểm sơn trước năm 2013 đã được người quản lý tại chùa sơn lại từ lâu, không xác định được chính xác năm sơn lại. Năm 2018, bà Lê Thị Thịnh được anh Lê Đình Liêm là người trông coi chùa trước bàn giao lại việc trông coi chùa. Trong thời gian trông coi chùa, quản lý tại chùa, bà Thịnh thấy các bức bia, tranh chữ, linh vật bị mốc đen nên tháng 7-8 năm 2019, bà đã thuê ông Cao Xuân Tuấn sơn mới 4 bức bia ở phía Đông của chùa và sơn lại các bức bia còn lại, linh vật, tượng đá với kinh phí 8 triệu đồng. Bà Thịnh tự bỏ tiền ra để thuê người sơn lại.
 |
 |
| Nhiều tượng, linh vật đã được người trông coi tự ý tô vẽ |
Ngoài ra, khoảng tháng 6-7 năm 2021, bà Thịnh tự ý thuê anh Lê Văn Lâm (phường An Hưng) dựng thêm một cột bằng kim loại và khoan 1 lỗ vào tấm bia trên vách núi của chùa để gia cố phần mái che đã có từ trước với kinh phí 400 nghìn đồng.
 |
| Sơn công nghiệp được phủ lên các bức tượng, bia tại di tích |
Việc bà Thịnh thuê người sơn mới, khoan vào bia đá không có báo cáo với cán bộ phụ trách cũng như các cấp có thẩm quyền.
Báo cáo của phường An Hưng cũng nêu, hiện khu vực đất chùa Quan Thánh có 8 hộ dân lấn chiếm sử dụng đất vào mục đích đất ở và sản xuất kinh doanh khoảng từ thời điểm 1992-1998 với tổng diện tích 1.786 m2…
Liên quan sự việc nêu trên, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã có văn bản gửi lãnh đạo TP Thanh Hoá xử lý nghiêm vi phạm tại di tích chùa Quan Thánh.
 |
 |
| Người trông coi di tích tự ý bỏ tiền, thuê người để tô vẽ, sơn mới lại các bia, linh vật... |
