Kỳ nhân khiến báo lớn thế giới không thể lý giải, gọi là 'vị vua cuối cùng'

LTS: Là một huyền thoại của nền kinh tế Hàn Quốc, người sáng lập Tập đoàn Hyundai Chung Ju Yung đã xuất hiện trong rất nhiều sách, báo trên thế giới. Nhưng có lẽ tác phẩm sâu sắc nhất về cuộc đời ông lại chính là cuốn tự truyện "Không bao giờ là thất bại, tất cả là thử thách".

Vì thế, Chủ tịch Tập đoàn Trung Nguyên Legend Đặng Lê Nguyên Vũ đã chọn đây là một trong 5 cuốn sách Nền tảng đổi đời để đem đi trao tặng, mong người Việt - nhất là các bạn trẻ - được đọc, lĩnh hội bài học về tinh thần dám nghĩ lớn, dám làm điều không tưởng, dám thất bại, giữ chữ tín... để góp phần đất nước hùng cường.

 

Ngày 4/2/1999, Tạp chí The Economist đăng bài viết với tựa đề: "The last emperor" (Vị vua cuối cùng), kèm lời dẫn thể hiện sự kinh ngạc trước hiện tượng khó lý giải bằng các logic kinh tế thông thường: "Đối mặt với đợt suy thoái kinh tế lớn nhất trong vòng 20 năm qua, tất cả các tập đoàn kinh tế lớn nhất Hàn Quốc đều sụt giảm tăng trưởng. Tất cả, trừ Hyundai của Chung Ju Yung"!

Đó là năm 1998, khi tổng tài sản của Samsung chỉ tăng một chút quanh mốc 100 tỷ won, LG sụt giảm từ khoảng 60 tỷ won xuống còn hơn 40 tỷ, thì Hyundai từ hơn 80 tỷ won vọt lên gần 120 tỷ won!

Biểu đồ tăng trường của Hyundai so với 2 Tập đoàn gia đình lớn mạnh nhất Hàn Quốc là Samsung và LG. Trong giai đoạn 1996-1998, tốc độ phát triển của Hyndai đứng số 1 Hàn Quốc (theo The Economist)

The Economist gọi Chung Ju Yung là "vị vua cuối cùng" vì thời điểm đó, tuy đã 83 tuổi nhưng ông là người duy nhất còn trực tiếp điều hành tập đoàn do mình sáng lập ra, trong khi 4 "vị vua" khác (là nhà sáng lập của Samsung, LG, SK và Daewoo) 3 vị đã qua đời, vị còn lại đã chuyển giao quyền lực cho người thừa kế. Nhưng The Economist cũng dự  liệu, thời gian "trị vì" của Chung Ju Yung chắc cũng không còn bao lâu nữa. 

Quả nhiên hơn 2 năm sau, 21/3/2001, Chung Ju Yung qua đời ở tuổi 85. Những tờ báo lớn nhất thế giới đều đưa tin, viết bài. Washington Post dẫn lời người phát ngôn Tổng thống Hàn Quốc lúc đó là ông Kim Dae Jung nói: "Trong thời gian rất lâu nữa, người Hàn Quốc vẫn sẽ ghi nhớ những cống hiến lớn lao của Chung Ju Yung đối với sự phát của nền kinh tế quốc gia".

The New York Times ghi nhận ngay từ những dòng đầu tiên: "Chung Ju Yung từ người nông dân tay trắng đã sáng lập nên Tập đoàn Hyundai, đế chế kinh tế lớn nhất Hàn Quốc… Hơn bất kỳ người Hàn Quốc nào, ông Chung là biểu tượng cho "phép màu" của một đất nước đi lên, phát triển vượt bậc từ đống tro tàn của cuộc nội chiến."

Khung cảnh Seoul những năm 1960

Những năm 1950 đầu 1960, Hàn Quốc là một trong những quốc gia nghèo nhất châu Á. Điều kiện thiên nhiên vốn không được ưu ái, khan hiếm tài nguyên, sau 30 năm chịu sự cai trị tàn ác của Phát xít Nhật, kinh tế Hàn Quốc kiệt quệ, đổ nát và càng suy thoái hơn sau 3 năm chiến tranh với Bắc Triều Tiên. 

Tuy nhiên chỉ mười mấy năm sau, thế giới đã nhìn thấy sự trỗi dậy mạnh mẽ của quốc gia này và gọi đó là "kỳ tích sông Hán". Trong quá trình đó, Hyundai của Chung Ju Yung đóng vai trò tiên phong, quan trọng nhất. Ngày nay, khi nhắc đến thương hiệu Hyundai, người Việt có lẽ sẽ nghĩ ngay đến những chiếc ô tô với vóc dáng khỏe khoắn, đa dạng mẫu mã; và đánh giá của Forbes (năm 2015) rằng Hyundai là hãng sản xuất ô tô lớn thứ 5 thế giới, đứng thứ 64 trong danh sách các thương hiệu giá trị nhất toàn cầu. 

Tuy nhiên, thực tế Hyundai từ khi thành lập với sự định hướng, chèo lái của Chung Ju Yung luôn là tập đoàn kinh tế đa ngành, với 3 lĩnh vực chính là xây dựng, đóng tàu và sản xuất ô tô.

Điều khiến Chung Ju Yung càng xứng đáng là một tấm gương, một mẫu hình lớn để nhiều doanh nhân, người trẻ noi theo nằm ở chỗ: ông xuất thân từ gia đình bần nông, 3 đời nghèo khó, suốt cuộc đời chưa từng học tới lớp 6... 

Chung Ju Yung chính là minh chứng cho việc: không phải cứ cần có tài sản lớn thì mới trở thành doanh nghiệp lớn; và người không được học bài bản vẫn có thể tạo dựng sự nghiệp lừng lẫy, vươn đến đỉnh cao thành công, đóng góp lớn cho dân tộc và thời đại. 

Seoul những năm 1960 (ảnh phải) và Seoul ngày nay (ảnh trái).

Những hình ảnh ở trung tâm Thủ đô Seoul những năm 1960

Trong cuốn sách Bộ ba xuất chúng, tác giả Jung Hyunk June mở đầu chương thứ nhất bằng việc đặt tên 9 doanh nhân vĩ đại đại của 3 nền kinh tế lớn bậc nhất cuối thế kỷ 20 cạnh nhau, gồm: Henry Ford, John Davison Rockefeller, Andrew Carnegie (Mỹ); Konosuke Matsúhita, Soichiro Honda, Inamori Kazuo (Nhật); và Chung Ju Yung, Lee Byung-chul, Koo In-hwoi (Hàn Quốc). 

Họ đều không có vốn lớn khi khởi nghiệp. Những cuốn sách do nhiều người khác viết về cuộc đời họ thường tô vẽ tất cả như những người có tài năng xuất chúng, được thừa hưởng gen di truyền vượt trội, song đó không phải sự thật. Họ sinh trưởng trong điều kiện bình thường như mọi người, chỉ khác là họ không chấp nhận thực tại, khát khao cháy bỏng để làm giàu, và dám dấn thân.

Richard M. Steers, chuyên gia Quản trị doanh nghiệp, Trường Kinh doanh Lundquist, ĐH Oregan, Mỹ trong cuốn Made in Korea viết: "Hàn Quốc phát triển nhờ những người như Chung Ju Yung và những tập đoàn lớn như Hyundai, còn Hyundai phát triển vì con đường mà Chung Ju Yung đã chọn cũng chính là con đường của Hàn Quốc". 

Cùng đất nước trải bao thăng trầm, Chung Ju Yung là nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn bậc nhất đối với nền kinh tế Hàn Quốc cuối thế kỷ 20

 

Chung Ju Yung (sinh năm 1915 tại Asan thuộc Tongchon, Bắc Triều Tiên) là con cả trong một gia đình bần nông, có 8 người con. Cha ông cũng là con trai trưởng trong gia đình nghèo. Ông nội Chung Ju Yung là giáo viên trường làng nhưng không biết làm nông và tất cả việc sinh kế, kiếm tiền của gia đình đều dồn lên vai cha ông.

Từ khi còn rất trẻ, cha của Chung Ju Yung đã nổi tiếng là người nông dân chăm chỉ, giỏi giang. Một mình gánh trên vai trách nhiệm chăm lo cho cả gia đình, cha ông đã mua đất, xây nhà, dựng vợ, gả chồng cho tất cả 6 người em. Sau này, ông cũng mặc định trách nhiệm ấy thuộc về Chung Ju Yung. Để trang bị cho con kỹ năng trở thành một nông dân xuất sắc, mỗi ngày, cha Chung Ju Yung đều bắt ông ra đồng từ 4h, làm việc quần quật dưới trời nắng đổ lửa, quần áo hòa chung với bùn đất đến tận khi tối mịt mới trở về.

Cuộc sống của người dân Hàn Quốc năm 1960

Tuổi thơ Chung Ju Yung không được học hành nhiều. 3 năm cấp I, các cuốn sách ông đều đã thuộc lòng, chẳng còn gì để học và đọc. Suốt thời gian ấy, bố mẹ Chung Ju Yung chưa một lần nhắc tới việc học. Đối với họ, chuyện đào tạo ông trở thành người nông dân giỏi quan trọng hơn rất nhiều. 

Cả một tuổi thơ chịu đựng gian khổ, trong ký ức của Chung Ju Yung, kỉ niệm hạnh phúc nhất chỉ đơn giản là giữa trưa nóng hầm hập ngồi nghỉ ở bóng cây, đón cơn gió mát rượi hay lúc được ăn cơm với khoai tây trộn và canh bầu đỏ của mẹ. Buổi tối, sau ngày dài làm việc cực khổ, phần thưởng quý của cả nhà là cùng nhau ăn ngô và nghe mẹ kể chuyện cười. Trước đó, suốt thời gian ngoài đồng, âm thanh duy nhất Chung Ju Yung nghe được là tiếng huýt sáo của cha. Cha ông mải làm việc đến nỗi chẳng bao giờ nói chuyện cùng con.

Từ năm 10 tuổi, Chung Ju Yung lao vào làm việc quần quật. Đôi lúc mệt mỏi, ông giả vờ bị ốm để không phải ra đồng thì lập tức bị cha đánh đập. Cha ông làm việc ngày đêm và coi trọng nó đến nỗi khi các con của anh chị em trong gia đình tới chơi, ông cũng kéo chúng ra đồng làm việc đến tối mịt mới về.

 

Khí hậu ở Asan rất khắc nghiệt, khi hạn hán thì khô cháy nứt nẻ, lúc mưa tới thì cuồng phong, hồng thủy, mùa hè nắng nóng kéo dài, oi bức tràn từ ban đêm sang ban ngày nhưng đông đến lại phải đối mặt với bão tuyết. Vì điều kiện khó khăn như thế nên mùa màng thường xuyên thất bát, trong 3 năm thì có tới 2 năm mất mùa. Dù ông và cha có làm việc chăm chỉ cách mấy, cả gia đình vẫn không thoát khỏi cảnh ăn cháo đậu và hạt dẻ sống qua ngày. Đó là lý do vì sao Chung Ju Yung quý những bữa cơm trắng với khoai tây và canh bầu. Trong tiềm thức của ông, nông nghiệp gắn liền với vất vả và nghèo đói. Người quê ông, dù làm việc cực khổ tới chết cũng chẳng thể nào giàu có.

"Chỉ cần mưa đến muộn một chút vào mùa xuân hay cơn mưa đá trong mùa hè là năm đó sẽ mất mùa. Năm nào được mùa cũng chỉ đủ ăn. Người nông dân có làm gãy lưng thì khổ vẫn cứ hoàn khổ", Chung Ju Yung nói.

Căm ghét cuộc sống làm nông nên từ khi còn rất nhỏ, Chung Ju Yung đã ước mơ ngày nào đó nhất định phải thoát khỏi cảnh sống tăm tối này. Khát vọng đó đã khởi đầu cho 4 cuộc chạy trốn, lần đầu là năm Chung Ju Yung 16 tuổi.

* Đón đọc bài sau: Kỳ nhân khiến báo lớn thế giới không thể lý giải, gọi là “vị vua cuối cùng” (kỳ 2)

* Nội dung bài viết được rút từ tự truyện "Không bao giờ là thất bại, Tất cả là thử thách" của người sáng lập Tập đoàn Hyundai Chung Ju Yung, và nhiều tài liệu tham khảo khác. Đây là 1 trong 5 cuốn sách quý nền tảng đổi đời được Chủ tịch Tập đoàn Trung Nguyên Legend Đặng Lê Nguyên Vũ tự tay tuyển chọn, viết thư ngỏ, với mong mỏi sách sẽ đến tay tất cả các bạn trẻ và nhân dân cả nước, để thay đổi nhận thức, thôi thúc khát vọng vươn lên làm giàu, cùng xây dựng đất nước hùng cường.

Ý chí vĩ đại tạo nên dân tộc vĩ đại!
KHI CÙNG NHAU, KHÔNG GÌ LÀ KHÔNG THỂ!