Cảnh sát đã xác định thủ phạm là Sayfullo Saipov, 29 tuổi, người Uzbekistan, sang Mỹ định cư từ năm 2010. Ngày 31/10, Saipov phóng xe tải vào làn đường dành cho người đi xe đạp dọc bờ sông Hudson ở Manhattan và đâm vào những người đi xe đạp. Những bức ảnh chụp tại hiện trường cho thấy những chiếc xe đạp bị nghiền nát vụn và xác người nằm rải rác trên đường.
Theo cảnh sát New York, đây là vụ tấn công khủng bố khủng khiếp nhất vào thành phố này kể từ sau vụ tấn công khủng bố vào tòa tháp đôi ở Trung tâm thương mại thế giới ngày 11/9/2001.
Chiếc xe tải của Saipov chỉ dừng lại khi đâm vào xe buýt học sinh khiến hai người lớn và hai trẻ em trên xe bị thương, trong đó có một em đang trong tình trạng nguy kịch. Sau đó, Saipo định bỏ trốn nhưng bị một cảnh sát bắn bị thương vào bụng. Hiện tại, hắn đã được đưa vào bệnh viện phẫu thuật và vẫn trong tình trạng nguy kịch. Cảnh sát đang chờ hắn tỉnh lại để thẩm vấn.
Sau khi đâm vào xe buýt học sinh, hắn đã sử dụng hai khẩu súng giả (một khẩu súng sơn và súng bắn chim) để đe dọa mọi người và hét vang: “Allahu akbar” (theo tiếng Ảrập có nghĩa là “Thượng đế vĩ đại”) trước khi bị bắn.
Thị trưởng New York, ông Bill de Blasion tuyên bố, đây là cuộc tấn công khủng bố và theo luật liên bang sẽ mở một cuộc điều tra. Các điều tra viên đã phát hiện những mảnh giấy viết tay bằng tiếng Ả rập gần chiếc xe tải của hung thủ. Hai quan chức khác cho rằng, điều này cho thấy hắn có liên quan tới tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS). Tuy nhiên, các nhà điều tra vẫn chưa tìm thấy bằng chứng trực tiếp về mối liên hệ giữa Saipov và IS.
Năm nạn nhân thiệt mạng là du khách người Argentina. Một quan chức cao cấp tại tỉnh Santa Fe, quê hương của 5 nạn nhân cho biết, họ đi du lịch New York nhân dịp kỷ niệm 30 năm tốt nghiệp phổ thông. Người thứ 6 trong nhóm này may mắn chỉ bị thương. Ngoài ra, giới chức Bỉ cho biết, có một công dân Bỉ thiệt mạng và 3 người bị thương trong vụ tấn công này.
Một quan chức cảnh sát cho biết, Saipov đã thuê chiếc xe tải tại Home Depot ở Passaic, New Jersey.
Sirus Minovi, 14 tuổi, một nhân chứng, kể lại: “Chúng tôi nghe thấy tiếng người la hét “Súng đấy, kẻ giết người đấy, chạy đi”. Chúng tôi lại cứ nghĩ đó là trò chơi đùa ngày lễ hội ma Halloween”. Cậu chỉ nhận ra rằng đó không phải trò đùa khi nhìn thấy một đàn ông chạy băng qua ngã tư, tay huơ huơ khẩu súng và rồi bị một người khác quật ngã.
Tổng thống Mỹ Donald Trump lên án vụ tấn công khủng bố này. Ông nói rằng, vụ tấn công không được phép xảy ra ở Mỹ và ông gọi hung thủ là kẻ thần kinh, bệnh hoạn.
Vụ tấn công bằng xe tải vào đám đông trên đường phố đông đúc một lần nữa gióng lên hồi chuông báo động về nguy cơ khủng bố bằng xe tải tương tự vụ ở thành phố Nice, Pháp năm ngoái.
Mặc dù vậy, tối 31/10, các cuộc tuần hành Halloween vẫn diễn ra nhộn nhịp trên đường phố New York.
Từ lái xe tải, đến lái xe Uber và kẻ khủng bố
Theo tài liệu của FBI, Saipov từng lọt vào tầm ngắm của các nhà chức trách liên bang. Khoảng hơn 2 năm trước, một cuộc điều tra về khủng bố do FBI, Bộ An ninh Nội địa, Cảnh sát New York và các công tố viên tại Brooklyn buộc tội 5 người đàn ông Uzbekistan và một người Kazakhstan vì đã hỗ trợ cho IS. Một số người đã nhận tội. Không rõ liệu Saipov có liên quan gì trong cuộc điều tra này hay chỉ là bạn, cộng sự hoặc thành viên gia đình của một người nào đó trong nhóm tình nghi này. Tuy nhiên, người phát ngôn của FBI tại New York Martin Feely từ chối bình luận về việc liệu FBI từng biết tới Saipov.
Khi mới sang Mỹ, Saipov chỉ nói được chút ít tiếng Anh. Trong quá trình tìm việc làm, hắn cố gắng trau dồi tiếng Anh và thức khuya học bài. Sau này, Saipov được nhận vào lái xe tải cho một di dân đồng hương tại Florida.
Những người tiếp xúc với Saipov đều nhận xét, hắn là một người tốt, yêu nước Mỹ và luôn nói chuyện lạc quan, không có dấu hiệu gì là kẻ khủng bố. Một số người hàng xóm cũng cho rằng, Saipov rất yêu quý trẻ con. Saipov có vợ và năm con.
Khi chuyển tới Paterson, bang New Jersey, Saipov làm lái xe Uber. Một số nguồn tin khác cho biết, Saipov từng đứng tên làm chủ hai công ty vận tải. Hiện dữ liệu của Saipov trên Uber đã bị dỡ bỏ.
