Cây lâm nghiệp của dân bị vật thải mỏ đá Việt Nhật vùi ngập nửa thân. Ảnh: Ngọc Văn
Năm 2008, từ nguồn hỗ trợ ODA của Phần Lan, tổ hợp công trình đập dâng Tam Vinh - hồ thủy lợi Khe Nước được thị xã Hương Trà đầu tư tại xã Hương Thọ, nhằm giải quyết tình trạng thiếu nước tưới cho nông dân.
Chỉ vận hành qua vài vụ lúa, nhưng khảo sát từ cơ quan chuyên môn cho thấy, hồ Khe Nước hiện “gánh” khoảng 20.000m3 bùn đất, cát sỏi do tác động khai thác mỏ và bồi lắng tự nhiên.
Thời điểm PV có mặt cạnh mỏ đá Việt Nhật, lòng suối chảy về hồ Khe Nước bị bồi tắc nghiêm trọng bởi bùn đất, vật thải từ mỏ. Theo quy định của ngành chức năng, toàn bộ vật thải mỏ đá phải có bờ bao, kè chắn để tránh xâm thực, tràn lấp ra bên ngoài.
Tuy nhiên, tại bãi thải mỏ đá Việt Nhật, hỗn hợp đất đá tôn cao như núi không được khoanh kè an toàn theo đúng quy định. Chỉ cần một trận mưa lớn, núi vật thải hỗn hợp theo dòng chảy tự nhiên trôi thẳng ra khe về hồ thủy lợi.
Tiếp xúc với PV Tiền Phong, bà Phạm Trương Uyên Phương, Giám đốc Cty TNHH Việt Nhật, không có lời giải thích thỏa đáng mà chỉ trưng ra một tờ bản đồ tự vẽ, không có xác nhận của cơ quan chức năng về phạm vi mỏ đá, bãi thải và không xác định được đâu là ranh giới mỏ với đất rừng, khe suối.
Khi PV yêu cầu chụp lại tờ bản đồ, bà Phương nhanh tay cất vào tủ hồ sơ. Bà còn nại lý do đến giờ nổ mìn nên phải rời trụ sở công ty để tránh đá văng vào gây tai nạn. Nếu đúng như lời bà Phương khẳng định về nạn đá văng, thì mỏ đá Việt Nhật hiện hoạt động mất an toàn ngay cả đối với khu văn phòng làm việc thường ngày của cán bộ, nhân viên, công nhân công ty.
Trước tình trạng hồ Khe Nước bị bồi lấp nghiêm trọng, ông Cái Văn Vinh, Trưởng phòng Tài nguyên Khoáng sản - Sở TNMT TT-Huế, khẳng định, hoạt động khai thác đá có tác động xấu đến công trình này. “Mỏ đá Việt Nhật không làm kè bao ngăn vật thải tràn xuống khe suối là trái quy định. Chúng tôi sẽ kiểm tra.
Thực tế cho thấy, đã có yếu tố từ mỏ đá làm bồi lấp dòng chảy của khe Nước thì chắc chắn mỏ đá Việt Nhật đã làm sai. Việc này cần phải khắc phục”.
Phía UBND thị xã Hương Trà đã phát văn bản yêu cầu Cty TNHH Việt Nhật phải có các biện pháp kỹ thuật hạn chế tối đa đất thải bồi lấp tại khe Nước. “Nếu để xảy ra tình trạng vi phạm sẽ xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật”, văn bản này lưu ý.
Giám đốc mỏ không có chuyên môn?
Bà Phương là nhân viên Cty CP Hương Thủy. Sau khi được điều sang làm giám đốc Cty TNHH Việt Nhật, nhiều người cho rằng, bà Phương chưa có trình độ kỹ sư mỏ nhưng lại điều hành mỏ đá.
Nhằm làm rõ nghi vấn này, PV trực tiếp làm việc với người có trách nhiệm của 3 sở liên quan là Tài nguyên-Môi trường, Công thương và Xây dựng. Tuy nhiên, cán bộ cả 3 nơi đều cho biết không nắm hồ sơ, thông tin về chuyên môn mỏ của bà Phương(!).