Một địa điểm hiến tế của 76 trẻ em và hai phụ nữ là phát hiện mới nhất tại Pampa la Cruz, một địa điểm khảo cổ ở Peru. (Ảnh: Gabriel Prieto, Chương trình khảo cổ Huanchaco) |
Gò chôn cất là địa điểm hiến tế mới nhất trong số nhiều địa điểm được tìm thấy tại Pampa La Cruz, gần thành phố ven biển Trujillo ở phía tây bắc Peru. Tất cả các địa điểm đều có liên quan đến Chimú, một nền văn minh lớn phát triển mạnh mẽ trong khu vực từ thế kỷ 12 đến thế kỷ 15. Người Chimú có từ trước thời Inca và nổi tiếng với các tác phẩm nghệ thuật và hàng dệt may.
Những đứa trẻ được chôn trong tình trạng khỏa thân, với quần áo để gần đó. Ngực của chúng đã bị rạch từ xương đòn xuống xương ức, và xương sườn của chúng đã bị mở ra, có khả năng là để tiếp cận tim. Nghiên cứu trước đây về các gò chôn cất khác tại Pampa la Cruz cho thấy điều này cùng một phát hiện vào năm 2022 về 76 nạn nhân trẻ em bị hiến tế .
Bên trong gò đất có kích thước 60 x 20 m, các nhà nghiên cứu cũng tìm thấy những hình vuông bằng bạc và đồng có thể đã được khâu vào quần áo của trẻ em, cũng như đồ trang trí tai và vỏ sò Spondylus. Vỏ Spondylus "có giá trị hơn vàng đối với những người này", Gabriel Prieto, trợ lý giáo sư nhân chủng học tại Đại học Florida, người chỉ đạo cuộc khai quật tại Pampa La Cruz, cho biết. Chúng chỉ có thể được tìm thấy ở xa hơn về phía bắc, trong lãnh thổ của Lambayeque, một nền văn minh của những người thợ kim loại lành nghề.
Sự hiện diện của vỏ sò là gợi ý đầu tiên về mối liên hệ giữa gò chôn cất này với Lambayeque. Dựa trên phân tích sâu hơn về 76 nạn nhân khác được tìm thấy vào năm 2022 tại cùng địa điểm, các nhà nghiên cứu xác định rằng tất cả các nạn nhân đều có biến đổi hộp sọ, trong đó hộp sọ dễ uốn của trẻ sơ sinh được kéo dài bằng ván hoặc khăn quấn đầu. Tập tục này do người Chimú thực hiện, nhưng ở mức độ biến đổi ít cực đoan hơn. Cường độ biến đổi hộp sọ cao hơn cho thấy các nạn nhân có thể có nguồn gốc từ Lambayeque.
Những đứa trẻ và gia đình của chúng có thể đã bị người Chimú thôn tính và đưa đến địa điểm tại Pampa la Cruz để xây dựng hệ thống thủy lợi. Người Chimú đã mở rộng hoạt động nông nghiệp của họ sang những khu vực không tự nhiên trồng trọt tốt, và họ cần những hệ thống thủy lợi phức tạp để trồng trọt lương thực ở khu vực Pampa la Cruz. Sau khi các kênh thủy lợi này hoàn thành, những đứa trẻ có thể đã bị hiến tế.
Nhà nghiên cứu Prieto cho biết: "Việc chôn cất trẻ em trong gò đất này có thể là một lễ vật để tiếp thêm năng lượng cho các cánh đồng. Trong vũ trụ học Andes, người chết trở thành tổ tiên, và tổ tiên hợp pháp hóa quyền sở hữu đất đai, biện minh và hỗ trợ các hệ thống duy trì sản xuất đất đai".
Thực tế, những đứa trẻ này có thể không phải là người gốc Chimú. Đây là lần khai quật đầu tiên tại địa điểm này có bằng chứng về việc hiến tế người không phải dân địa phương. Các nhà nghiên cứu sẽ tiếp tục điều tra lý thuyết này bằng cách mở rộng cuộc khai quật của họ vào Chan Chan, thủ đô của nền văn minh Chimú.